Chính phủ Nhật Bản sẽ nêu rõ nhu cầu thúc đẩy phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) trong nước trong chiến lược sắp tới nhằm tránh phụ thuộc quá mức vào công nghệ AI nước ngoài trong lĩnh vực an ninh quốc gia, các nguồn tin chính thức cho biết hôm Chủ nhật.
Theo các nguồn tin, bản tóm lược của kế hoạch AI cơ bản mà chính phủ đang xây dựng sẽ kêu gọi cải thiện chế độ đãi ngộ để thu hút chuyên gia AI, đồng thời đẩy mạnh phát triển chip tiên tiến và siêu máy tính thế hệ mới.
Trong bối cảnh Mỹ và Trung Quốc cạnh tranh gay gắt giành vị thế thống trị công nghệ cao, và khu vực tư nhân đua nhau phát triển các mô hình AI mới, Nhật Bản vẫn tụt hậu so với các cường quốc lớn cả về phát triển lẫn ứng dụng AI.
Thủ tướng Shigeru Ishiba nhận định sự tiến bộ của công nghệ AI có thể tác động trực tiếp đến an ninh quốc gia, đồng thời cho rằng Nhật Bản cần phải bắt kịp và “đảo ngược tình thế.”
Chính phủ đã tổ chức cuộc họp đầu tiên của lực lượng đặc nhiệm chiến lược AI vào tháng 9, với mục tiêu hoàn thiện kế hoạch cơ bản vào cuối năm nay. Dự kiến bản đề cương kế hoạch sẽ được công bố trong cuộc họp sắp tới vào cuối tháng này, khẳng định rằng Nhật Bản “không nên quá phụ thuộc vào các bên nước ngoài trong lĩnh vực AI có ảnh hưởng đến sức mạnh quốc gia.”
Để thúc đẩy AI “do Nhật Bản làm chủ”, chính phủ cho rằng cần cải thiện điều kiện sống và thu nhập cho các nhà nghiên cứu và kỹ sư, bao gồm cả nhân tài trong và ngoài nước. Ngoài ra, Nhật Bản sẽ tăng cường phối hợp giữa các trường đại học, viện nghiên cứu và doanh nghiệp trong và ngoài nước nhằm tiếp thu các tri thức tiên tiến.
Nhật Bản cũng sẽ đẩy nhanh phát triển siêu máy tính chủ lực mới nhằm thay thế Fugaku, do Viện Nghiên cứu Riken nhà nước quản lý, để phục vụ cho việc phát triển AI vốn đòi hỏi khối lượng tính toán khổng lồ với tốc độ cao.
Bản tóm lược kế hoạch dự kiến cũng sẽ chỉ ra các rủi ro an ninh quốc gia do sự phát triển của AI, như lan truyền thông tin sai lệch và tấn công mạng. Chính phủ dự kiến sẽ cam kết xử lý những rủi ro này, đồng thời thúc đẩy đổi mới để biến Nhật Bản thành “quốc gia thân thiện nhất thế giới đối với phát triển và ứng dụng AI.”
Dù một số công ty Nhật Bản đang phát triển AI, nước này vẫn bị xem là tụt hậu trong lĩnh vực do các tên tuổi như OpenAI của Mỹ và DeepSeek của Trung Quốc thống trị.
Theo dữ liệu do chính phủ Nhật trích dẫn, chỉ có khoảng 27% người dân Nhật Bản cho biết họ đã sử dụng AI tạo sinh trong năm tài khóa 2024, so với gần 69% ở Mỹ và khoảng 81% ở Trung Quốc.
Ảnh minh họa các mô hình AI hàng đầu trên thế giới – và không có Nhật Bản. Ảnh: Stock
