Google, công ty con của Alphabet, cần bị áp đặt những biện pháp nghiêm ngặt nhằm ngăn chặn việc sử dụng các sản phẩm trí tuệ nhân tạo (AI) để củng cố vị thế thống trị của mình trong lĩnh vực tìm kiếm trực tuyến — một luật sư của Bộ Tư pháp Mỹ tuyên bố khi phiên tòa chống độc quyền lịch sử chính thức bắt đầu hôm thứ Hai.
Kết quả của phiên tòa này có thể làm thay đổi căn bản cách chúng ta sử dụng internet, bằng cách gạt Google khỏi vị trí cổng thông tin số một khi tìm kiếm thông tin trực tuyến. Bộ Tư pháp Mỹ so sánh vụ kiện này với những nỗ lực trong quá khứ nhằm chia tách các tập đoàn khổng lồ như AT&T, Microsoft và Standard Oil.
“Đã đến lúc phải nói với Google – và tất cả các tập đoàn độc quyền khác đang theo dõi phiên tòa – rằng sẽ có hậu quả nếu bạn vi phạm luật chống độc quyền,” luật sư David Dahlquist phát biểu trong phần mở đầu phiên tòa.
Bộ Tư pháp và một liên minh rộng lớn các tổng chưởng lý bang đang tìm cách buộc Google phải bán trình duyệt Chrome và thực hiện các biện pháp khác nhằm khôi phục cạnh tranh – ngay cả khi lĩnh vực tìm kiếm đang chuyển sang tích hợp với AI tạo sinh như ChatGPT.
“Các biện pháp khắc phục mà tòa án đưa ra nên có tầm nhìn tương lai và không nên bỏ qua những gì đang hiện hữu phía trước,” Dahlquist nhấn mạnh.
Các nhân chứng đến từ Perplexity AI và OpenAI sẽ ra tòa làm rõ sự giao thoa giữa tìm kiếm và AI, cũng như việc sự thống trị của Google ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của họ như thế nào.
Google lập luận rằng các sản phẩm AI của hãng nằm ngoài phạm vi vụ kiện, vốn tập trung vào các công cụ tìm kiếm. Việc áp dụng các biện pháp mà chính phủ đề xuất “sẽ kìm hãm đổi mới sáng tạo của Mỹ trong thời điểm then chốt,” bà Lee-Anne Mulholland – một lãnh đạo của Google – viết trên blog hôm Chủ nhật. Google cho biết họ có kế hoạch kháng cáo phán quyết cuối cùng của vụ kiện.
Các biện pháp khắc phục sâu rộng
Các cơ quan thực thi chống độc quyền đã đề xuất nhiều biện pháp triệt để nhằm nhanh chóng mở cửa thị trường tìm kiếm và trao cơ hội cho các đối thủ mới.
Đề xuất bao gồm việc chấm dứt các thỏa thuận độc quyền – nơi Google trả hàng tỷ đô la mỗi năm cho Apple và các nhà sản xuất thiết bị khác để giữ vị trí công cụ tìm kiếm mặc định trên máy tính bảng và điện thoại thông minh.
Google cũng sẽ buộc phải cấp phép dữ liệu kết quả tìm kiếm cho các đối thủ, và trong trường hợp các biện pháp khác không đủ để khôi phục sự cạnh tranh, công ty có thể bị buộc phải bán hệ điều hành di động Android.
Google phản bác
Google cho rằng các đề xuất này là cực đoan, và tòa án chỉ nên tập trung giới hạn nội dung của các thỏa thuận mặc định.
Tập đoàn công nghệ trị giá 1.900 tỷ USD này hiện đang trợ cấp tài chính cho các nhà phát triển trình duyệt như Mozilla để duy trì vị trí công cụ tìm kiếm mặc định. Việc cắt nguồn tài trợ này, theo Google, có thể đe dọa sự tồn tại của họ. Ngoài ra, Google cho rằng nếu không còn trả tiền cho các nhà sản xuất thiết bị, giá điện thoại thông minh sẽ tăng lên.
Google cũng dự định mời nhân chứng từ Mozilla, Verizon và Apple – công ty từng cố gắng can thiệp vào vụ kiện nhưng không thành công.
Google lập luận rằng ít có công ty nào đủ động lực như họ để duy trì mã nguồn mở miễn phí vốn là nền tảng của Chrome – một công cụ được cả Microsoft và nhiều bên khác sử dụng để phát triển trình duyệt riêng.
Phiên tòa diễn ra không lâu sau khi Bộ Tư pháp Mỹ giành chiến thắng tại một tòa án ở Virginia hôm thứ Năm tuần trước, nơi một thẩm phán phán quyết rằng Google đang duy trì thế độc quyền bất hợp pháp trong lĩnh vực công nghệ quảng cáo.
Logo Google tại gian trưng bày của hãng tại Triển lãm điện tử tiêu dùng thường niên CES 2024 ở Las Vegas, Nevada, Mỹ, ngày 10 tháng 1 năm 2024. Ảnh: Reuters.
