Astronstone, một trong những công ty khởi nghiệp phóng vệ tinh thương mại mới nhất của Trung Quốc, đã gọi được vốn giai đoạn đầu để phát triển một tên lửa đẩy tái sử dụng làm bằng thép không gỉ, mô phỏng theo hệ thống Starship của SpaceX.
Astronstone cho biết họ đang “hoàn toàn đồng bộ cách tiếp cận kỹ thuật với SpaceX của Elon Musk,” kệ cả công nghệ cánh tay thu hồi theo kiểu đũa gắp của SpaceX.
Chỉ mới thành lập vào giữa năm 2024, Astronstone ngày 29-5 công bố đã huy động được hơn 100 triệu nhân dân tệ (13,9 triệu USD), một phần để phát triển tên lửa tái sử dụng AS-1 (Astronstone-1), sử dụng nhiên liệu methane và oxy lỏng, với hệ thống thu hồi tầng một kiểu “đôi đũa gắp”.
Vòng gọi vốn do Qiancheng Capital dẫn đầu, với sự tham gia của Huacang Capital và nhà đầu tư hiện tại Lingge Ventures tăng thêm vốn.
Theo thông báo từ công ty, số tiền này sẽ được sử dụng cho nghiên cứu phát triển sản phẩm tên lửa và xây dựng cơ sở thử nghiệm sản xuất, nhằm đẩy nhanh việc triển khai công nghệ tên lửa lỏng tái sử dụng làm bằng thép không gỉ.
Tên lửa AS-1 có đường kính 4,2 mét, chiều dài 70 mét và khối lượng cất cánh 570 tấn. Nó có thể mang tải trọng lên tới 15.700 kg lên quỹ đạo Trái Đất thấp (LEO) ở chế độ dùng một lần, hoặc 10.000 kg ở chế độ tái sử dụng. Astronstone khẳng định giá phóng mỗi kg của AS-1 sẽ là 1.340 USD nếu tái sử dụng, hoặc 2.680 USD nếu tầng một bị tiêu hao.
Astronstone cũng có kế hoạch trong tương lai phát triển tên lửa AS-2 lớn hơn nhiều, với đường kính 8,0 mét.
AS-1 sẽ sử dụng phiên bản tùy chỉnh của động cơ Longyun lực đẩy 80 tấn, do nhà sản xuất động cơ tên lửa thương mại Jiuzhou Yunjian (JZYJ) phát triển. JZYJ cũng đã cung cấp động cơ Longyun cho Sepoch – công ty vừa tiến hành thử nghiệm cất cánh và hạ cánh xuống mặt nước bằng mẫu thử bằng thép không gỉ của riêng mình trong tuần này.
Astronstone cho biết trong những tháng tới, họ sẽ tập trung thực hiện thử nghiệm lắp ráp tầng hai, thử nghiệm đốt tĩnh và thử nghiệm mặt đất nguyên mẫu hệ thống “đũa gắp” ở quy mô đầy đủ.
Giám đốc điều hành công ty, ông Tang Wen – người từng làm việc tại tập đoàn vũ trụ nhà nước lớn nhất Trung Quốc là CASC và từng tham gia phát triển tên lửa Trường Chinh 5 và 7 – đã xác định ba thách thức lớn trong việc thu hồi tầng một của AS-1 trong một cuộc phỏng vấn năm 2024.
Các thách thức này gồm độ chính xác khi hạ cánh, bao gồm việc điều khiển tên lửa rơi đúng vào vị trí các cánh tay thu hồi; đồng bộ hóa chuyển động của tên lửa với vị trí động của các cánh tay thu hồi; và thiết kế kết cấu, đảm bảo các “đũa thần” có thể chịu được việc tái sử dụng nhiều lần và áp lực lớn khi “bắt” tên lửa đang rơi xuống.
Các nhà đầu tư nhận định lựa chọn phát triển tên lửa có tải trọng lớn, tái sử dụng và làm bằng thép không gỉ của Astronstone là yếu tố then chốt.
Thép không gỉ có khả năng chịu nhiệt độ cao và tỷ lệ bền/trọng lượng tốt hơn so với hợp kim nhôm truyền thống khi quay lại khí quyển, khiến nó phù hợp hơn cho tên lửa tái sử dụng – dù có nhược điểm là nặng hơn.
“Điểm nghẽn của ngành vũ trụ thương mại Trung Quốc nằm ở chi phí cao dai dẳng của tên lửa lỏng tải trọng lớn, trong khi nhu cầu khổng lồ từ hai dự án siêu chòm sao vệ tinh lại không có đủ năng lực phóng thương mại,” nhóm đầu tư của Qiancheng Capital cho biết.
Trung Quốc đã bắt đầu phóng vệ tinh cho chòm sao quốc gia Guowang và chòm sao bán thương mại Qianfan (Nghìn Cánh Buồm), nhưng vẫn đang đối mặt với tắc nghẽn về năng lực phóng.
Astronstone không phải là công ty duy nhất ở Trung Quốc theo đuổi mô hình thu hồi kiểu “đũa thần”. Cuối năm ngoái, Cosmoleap – một tân binh khác trong thị trường phóng vệ tinh thương mại Trung Quốc đang cạnh tranh khốc liệt – cũng huy động được khoản vốn tương đương để phát triển tên lửa có hệ thống thu hồi kiểu đũa gắp.
Astronstone, Sepoch và Cosmoleap là ba công ty phóng vệ tinh thương mại mới của Trung Quốc. Trong khi đó, nhiều công ty lâu đời hơn trong ngành này cũng đang phát triển các tên lửa dùng nhiên liệu lỏng có thể tái sử dụng, với một số chuyến bay thử đầu tiên dự kiến diễn ra trong năm nay.
Bồn nhiên liệu vách ngăn chung bằng thép không gỉ của Astronstone. Ảnh: Astronstone.
