Chuyến bay cận quỹ đạo NS-37 của Blue Origin, sẽ đưa sáu hành khách lên không gian và trở về, đang chuẩn bị cất cánh, dù ngày phóng cụ thể chưa được thông báo. Một trong những hành khách trên chuyến bay này là Michaela “Michi” Benthaus. Hành trình của cô mang ý nghĩa đặc biệt: cô đang trên đường trở thành người sử dụng xe lăn đầu tiên bay vào vũ trụ.
Năm 2018, Benthaus phải ngồi xe lăn sau một tai nạn xe đạp địa hình gây chấn thương tủy sống. Với niềm đam mê du hành vũ trụ, cô được chọn tham gia chuyến bay parabol (một loại chuyến bay đặc biệt được thực hiện bằng máy bay để tạo ra môi trường không trọng lực tạm thời) với tổ chức AstroAccess vào năm 2022, trở thành một trong những người dùng xe lăn đầu tiên thử nghiệm các thí nghiệm về khả năng tiếp cận trong môi trường không trọng lực.
Kể từ đó, Benthaus đã trải qua 18 chuyến bay parabol và nhiều thí nghiệm tiên phong, tập trung vào các phương pháp giúp người khuyết tật có thể bám giữ, di chuyển và cố định vị trí trong môi trường vi trọng lực.
Mở đường
Hiện Benthaus theo học tại Trường Kỹ thuật và Thiết kế TUM ở Munich, Đức, đồng thời là thực tập sinh tại Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA).
AstroAccess — một dự án của SciAccess, Inc. — được hình thành nhằm “thúc đẩy hòa nhập người khuyết tật trong thám hiểm không gian bằng cách mở đường cho các phi hành gia khuyết tật.” Từ năm 2021, AstroAccess đã thực hiện năm chuyến bay vi trọng lực, trong đó các nhà khoa học, cựu quân nhân, sinh viên, vận động viên và nghệ sĩ khuyết tật tiến hành các thử nghiệm trên chuyến bay parabol của Zero Gravity Corporation — bước đầu tiên hướng tới đưa nhiều nhóm người đa dạng hơn vào không gian.
Thông điệp của AstroAccess: “Nếu chúng ta có thể làm cho không gian vũ trụ trở nên dễ tiếp cận, chúng ta có thể khiến bất kỳ không gian nào khác (trên Trái Đất) trở nên dễ tiếp cận.”
Bối cảnh lịch sử
Cựu quan chức NASA Alan Ladwig đánh giá chuyến bay sắp tới của Benthaus là “một chuyến bay mang tính lịch sử.” Ông là tác giả cuốn See You in Orbit? Our Dream Of Spaceflight (2019).
Ông kể lại rằng vào năm 1985, khi NASA chuẩn bị cho chương trình “Nhà báo bay vào không gian,” một ứng viên lọt vào vòng cuối cùng là người bị liệt nửa người. Một phi hành gia khi đó đã phản đối, cho rằng việc sơ tán khẩn cấp khỏi tàu con thoi có thể là cực kỳ nguy hiểm đối với người khuyết tật. Thời điểm đó, việc đưa dân thường vào vũ trụ đã gây tranh cãi, chưa nói đến người khuyết tật.
Harriet Jenkins, Giám đốc Văn phòng Bình đẳng Cơ hội của NASA, đã dẫn đầu một nghiên cứu về khả năng đưa người khuyết tật lên tàu con thoi. Tuy nhiên, sau thảm họa Challenger năm 1986, báo cáo này nhanh chóng bị gác lại. NASA phải mất rất lâu mới cân nhắc trở lại việc đưa dân thường lên không gian.
Dự án Phi hành gia Khuyết tật (Parastronaut) của ESA
Thời gian đã thay đổi. Năm 2022, ESA lựa chọn John McFall — một cựu vận động viên Paralympic — làm phi hành gia dự bị, trong khuôn khổ dự án nghiên cứu khả thi về “phi hành gia khuyết tật.”
Nghiên cứu hoàn tất năm 2024 kết luận rằng việc đưa một người khuyết tật lên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) là khả thi, dù chưa có kế hoạch cụ thể nào được đưa ra.
Theo Ladwig, AstroAccess đã góp công lớn khi đưa người khuyết tật vào các chuyến bay parabol. Việc Benthaus chuẩn bị bay cùng Blue Origin “sẽ là bước tiến quan trọng trong việc mở ra không gian cho tất cả những ai mang trong mình giấc mơ quỹ đạo.”

Michaela Benthaus trong một chuyến bay parabol thực hiện các thí nghiệm đặc biệt về khả năng tiếp cận. Ảnh: AstroAccess

Sáu hành khách trên chuyến bay dưới quỹ đạo NS-37 sắp tới của Blue Origin. Ảnh: Blue Origin

Michaela “Michi” Benthaus, người đang trên hành trình trở thành người sử dụng xe lăn đầu tiên bay vào vũ trụ. Ảnh: AstroAccess

John McFall, phi hành gia dự bị của ESA, trong mô-đun mô phỏng ISS. Ảnh: ESA

