Các cơ quan quản lý của Liên minh châu Âu (EU) hôm thứ Sáu đã phạt X — nền tảng mạng xã hội của Elon Musk — 120 triệu euro (140 triệu USD) vì vi phạm các quy định số hóa của khối, động thái có thể làm bùng lên căng thẳng với Washington về vấn đề tự do ngôn luận.
Ủy ban châu Âu ra quyết định sau cuộc điều tra kéo dài hai năm đối với X theo Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số (Digital Services Act – DSA) của khối gồm 27 quốc gia.
Đây là lần đầu tiên EU đưa ra quyết định “không tuân thủ” kể từ khi áp dụng DSA. Bộ quy tắc toàn diện này yêu cầu các nền tảng phải chịu trách nhiệm nhiều hơn trong việc bảo vệ người dùng châu Âu và xử lý nội dung, sản phẩm độc hại hoặc bất hợp pháp trên trang của họ, nếu không sẽ đối mặt với các khoản phạt nặng.
Ủy ban châu Âu — cơ quan hành pháp của EU — cho biết họ trừng phạt X vì ba hành vi vi phạm khác nhau liên quan đến yêu cầu minh bạch. Quyết định này có thể khiến Tổng thống Donald Trump nổi giận, khi chính quyền của ông nhiều lần chỉ trích các quy định số hóa, cáo buộc Brussels nhắm vào các công ty công nghệ Mỹ và dọa đáp trả.
Phó Tổng thống JD Vance, đăng trên tài khoản X của mình trước khi quyết định được công bố, cáo buộc Ủy ban đang tìm cách phạt X “vì không tham gia kiểm duyệt.”
“EU nên ủng hộ tự do ngôn luận, thay vì tấn công các công ty Mỹ vì những lý do nhảm nhí,” ông viết.
Các quan chức EU bác bỏ rằng quy định nhằm bóp nghẹt các công ty công nghệ lớn. Người phát ngôn Thomas Regnier cho biết tại buổi họp báo thường kỳ ở Brussels: “Chúng tôi không nhắm vào ai, không nhằm vào bất kỳ công ty hay khu vực tài phán nào dựa trên xuất xứ. Hoàn toàn không. Mọi việc đều dựa trên quy trình — một quy trình dân chủ.”
X chưa phản hồi yêu cầu bình luận qua email.
Trước đó, vào giữa năm 2024, cơ quan quản lý EU đã công bố kết luận sơ bộ trong cuộc điều tra về X.
Họ cho rằng dấu tick xanh của X vi phạm quy định vì “các thiết kế gây hiểu lầm” và có thể khiến người dùng dễ bị lừa đảo và thao túng.
Trước khi Musk mua lại X (khi đó là Twitter), dấu tick xanh là biểu tượng xác minh phổ biến, chủ yếu cấp cho người nổi tiếng, chính trị gia và các tài khoản có ảnh hưởng như Beyoncé, Giáo hoàng Francis, nhà văn Neil Gaiman hay rapper Lil Nas X.
Sau khi Musk tiếp quản vào năm 2022, nền tảng bắt đầu cấp dấu tick cho bất cứ ai trả 8 USD mỗi tháng.
Điều đó có nghĩa X không thực sự xác minh danh tính người đứng sau tài khoản, khiến “người dùng khó đánh giá tính xác thực của tài khoản và nội dung họ tương tác,” theo thông báo của Ủy ban.
X cũng không đáp ứng yêu cầu minh bạch đối với cơ sở dữ liệu quảng cáo, cơ quan quản lý cho biết.
Các nền tảng tại EU phải cung cấp cơ sở dữ liệu về tất cả quảng cáo kỹ thuật số đã đăng, nêu rõ thông tin như ai trả tiền và nhóm đối tượng mục tiêu, nhằm giúp giới nghiên cứu phát hiện lừa đảo, quảng cáo giả và các chiến dịch gây ảnh hưởng có tổ chức. Tuy nhiên, cơ sở dữ liệu quảng cáo của X gặp vấn đề do thiết kế và các rào cản tiếp cận như “độ trễ xử lý quá mức.”
Cơ quan quản lý còn nói rằng X dựng lên “những rào cản không cần thiết” đối với giới nghiên cứu muốn truy cập dữ liệu công khai — điều cản trở việc nghiên cứu các rủi ro hệ thống mà người dùng châu Âu đối mặt.
“Gây hiểu lầm bằng dấu tick xanh, che giấu thông tin quảng cáo và chặn các nhà nghiên cứu là những điều không được chấp nhận trong môi trường trực tuyến tại EU. Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số (DSA) bảo vệ người dùng,” bà Henna Virkkunen, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu phụ trách chủ quyền công nghệ, an ninh và dân chủ, nói trong thông cáo.
Ủy ban hôm thứ Sáu cũng khép lại một vụ việc DSA khác liên quan đến cơ sở dữ liệu quảng cáo của TikTok, sau khi nền tảng video cam kết thay đổi để bảo đảm tính minh bạch đầy đủ.

Công nhân lắp đặt hệ thống chiếu sáng trên biển hiệu “X” tại trụ sở công ty ở trung tâm San Francisco. Ảnh: AP

