Hãng Airbus châu Âu hôm 28/11 thông báo lệnh sửa chữa ngay lập tức đối với 6.000 máy bay thuộc dòng A320, chiếm hơn nửa số máy bay A320 trên toàn cầu, gây nguy cơ gián đoạn trong hoạt động hàng không trên toàn thế giới.
Đây được cho là một trong những đợt triệu hồi sửa chữa lớn nhất trong lịch sử 55 năm của Airbus, xảy ra chỉ vài tuần sau khi A320 vượt Boeing 737 về số lượng giao hàng. Thời điểm công bố thông báo, hơn 3.000 máy bay A320 đang ở trên không trung khắp thế giới.
Sửa chữa chủ yếu liên quan đến việc quay lại phiên bản phần mềm trước, tương đối đơn giản nhưng phải thực hiện trước khi máy bay có thể cất cánh trở lại, trừ khi máy bay được chuyển tới các trung tâm sửa chữa, theo thông báo gửi các hãng hàng không mà Reuters tiếp cận.
Các hãng từ Mỹ đến Nam Mỹ, châu Âu, Ấn Độ và New Zealand cảnh báo việc sửa chữa có thể dẫn đến chậm chuyến hoặc hủy chuyến.
American Airlines, hãng khai thác A320 lớn nhất thế giới, cho biết khoảng 340 trong tổng số 480 máy bay của hãng sẽ cần sửa, dự kiến hoàn tất vào thứ Bảy, với khoảng hai giờ mỗi máy bay. Các hãng khác như Lufthansa (Đức), IndiGo (Ấn Độ) và easyJet (Anh) cũng sẽ tạm thời ngưng hoạt động máy bay để sửa chữa. Hãng Avianca (Colombia) thông báo hơn 70% đội bay bị ảnh hưởng, buộc phải tạm dừng bán vé cho đến ngày 8/12.
Hiện có khoảng 11.300 máy bay dòng A320 đang hoạt động, trong đó 6.440 chiếc là mẫu A320 cơ bản, lần đầu bay năm 1987. Bốn trong 10 hãng khai thác A320 lớn nhất là các hãng Mỹ gồm American Airlines, Delta Air Lines, JetBlue và United Airlines.
Các hãng hàng không Trung Quốc, châu Âu và Ấn Độ cũng là khách hàng lớn. Khoảng hai phần ba số máy bay bị ảnh hưởng sẽ phải tạm dừng bay trong thời gian ngắn để quay lại sử dụng phiên bản phần mềm trước.
Tuy nhiên, điều này xảy ra khi các xưởng sửa chữa hàng không vốn đã quá tải với công việc bảo dưỡng, do nhiều máy bay Airbus khác đã bị ngưng hoạt động do chờ đợi quá lâu để sửa động cơ hoặc kiểm tra, cộng với tình trạng thiếu lao động.
Theo chuyên gia Mike Stengel từ AeroDynamic Advisory, “thời điểm này chắc chắn không lý tưởng để xảy ra sự cố với một trong những máy bay phổ biến nhất trong kỳ nghỉ lễ ở Mỹ.” Dù vậy, nhờ thời gian sửa chữa nhanh, nhiều máy bay có thể được sửa giữa các chuyến bay định kỳ hoặc trong quá trình kiểm tra ban đêm. Chẳng hạn easyJet của Anh cho biết đã hoàn tất công việc.
Sự việc bắt nguồn từ một chuyến bay JetBlue từ Cancun (Mexico) đến Newark (New Jersey) hôm 30/10, khi một máy bay A320 phải hạ cánh khẩn cấp tại Tampa, Florida do sự cố điều khiển bay và mất độ cao đột ngột, khiến một số hành khách bị thương. FAA đã tiến hành điều tra, trong khi Cơ quan An toàn Hàng không Liên minh châu Âu (EASA) ngày 28/11 ban hành chỉ thị khẩn cấp buộc phải sửa chữa.
Nguyên nhân được Airbus xác định liên quan tới hệ thống ELAC (Elevator and Aileron Computer), gửi lệnh từ cần điều khiển của phi công tới cánh lái ở đuôi, kiểm soát góc mũi máy bay.
Phát ngôn viên Airbus ước tính lệnh sửa chữa ảnh hưởng tổng cộng 6.000 máy bay. Một số máy bay có thể phải thay phần cứng, khiến thời gian “nằm đất” lâu hơn.
Sự cố đã gây ảnh hưởng tức thì trên toàn cầu: chuyến bay Finnair bị trễ gần một giờ, Air New Zealand cảnh báo hủy một số chuyến, Air France hủy 35 chuyến (5% tổng chuyến bay hàng ngày), Volaris (Mexico) dự kiến chậm hoặc hủy chuyến đến 72 giờ.
Các phần thân máy bay thuộc dòng Airbus A320 được nhìn thấy tại cơ sở của Airbus ở Montoir-de-Bretagne, gần Saint-Nazaire, Pháp. Ảnh: Reuters
