Sau ba năm tăng trưởng “chóng mặt” và định giá bùng nổ, ngành công nghiệp trí tuệ nhân tạo (AI) bước vào năm 2026 khi một phần không khí hưng phấn nhường chỗ cho những câu hỏi khó.
Và sau đây là “những vấn đề nóng” trong năm tới:
Bong bóng có vỡ?
Tiền đổ vào trí tuệ nhân tạo, với chi tiêu dự kiến vượt 2 nghìn tỷ USD toàn cầu vào năm 2026, theo công ty tư vấn Gartner.
Nhưng lo ngại đang tăng lên. Thị trường chứng khoán theo dõi sát các “ông lớn” công nghệ như Apple, Microsoft, Google, Amazon, Nvidia và các startup như OpenAI, giữa nỗi lo về một bong bóng đầu cơ.
Một số nhà đầu tư lớn – bao gồm SoftBank của Nhật Bản và Peter Thiel – đã bán bớt cổ phiếu Nvidia vào giữa tháng 11.
“Không công ty nào miễn nhiễm, kể cả chúng tôi,” CEO Google Sundar Pichai cảnh báo.
Tuy nhiên, Nvidia báo cáo nhu cầu chip “cao ngoài dự đoán”, cho thấy cơn sốt vẫn chưa hạ nhiệt.
Nguy cơ mất việc?
Cuộc tranh luận về việc AI sẽ phá hủy việc làm vẫn tiếp diễn, với câu trả lời còn mơ hồ.
“Hiện tượng AI đã xuất hiện và ảnh hưởng đến cách các công ty nhìn nhận lực lượng lao động,” Phó Chủ tịch Fed Mỹ Philip Jefferson nhận định.
Những người tin tưởng tuyệt đối vào AI cho rằng việc làm sẽ bị biến đổi đến mức cần một thu nhập phổ quát cho mọi người.
Hầu hết các dự báo lại cho rằng sự thay đổi sẽ diễn ra dần dần. McKinsey dự đoán 30% công việc ở Mỹ có thể được tự động hóa vào năm 2030, trong khi có tới 60% công việc bị thay đổi đáng kể.
Tuy nhiên, các nhà phân tích Gartner cho rằng AI sẽ tạo ra nhiều việc làm hơn số việc làm bị loại bỏ vào năm 2027.
Siêu trí tuệ sắp xuất hiện?
Sự đổi mới AI làm dấy lên nỗi lo về những cỗ máy siêu thông minh như trong khoa học viễn tưởng.
Dario Amodei, nhà sáng lập Anthropic, cho rằng cấp độ tiếp theo của AI có thể ra mắt vào năm 2026 và trở nên thông minh hơn cả những người đoạt giải Nobel. Theo ông, trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI) này sẽ làm việc ở mức tiêu chuẩn cao hơn bất kỳ con người nào.
Sam Altman, CEO OpenAI, cho biết vào đầu năm 2028, công ty của ông có thể tạo ra một “nhà nghiên cứu AI thực thụ” có khả năng thực hiện các khám phá khoa học.
CEO Meta Mark Zuckerberg đã chi hàng trăm triệu USD trong năm 2025 để thuê các nhà nghiên cứu nhằm đạt được AGI.
Tuy nhiên, Yann LeCun, Giám đốc AI sắp rời Meta, gọi các cuộc trò chuyện về việc “sản xuất thiên tài AI” trong trung tâm dữ liệu là “hoàn toàn vớ vẩn.”
Truyền thông đối mặt với “cơn sóng thần”
AI tạo sinh đại diện cho “sự chuyển đổi lớn nhất trong hệ sinh thái thông tin kể từ khi phát minh ra máy in,” chuyên gia David Caswell nói với AFP.
Báo chí truyền thống đối mặt với mối đe dọa từ các chatbot và các bản tóm tắt AI của Google, vốn tái hiện nội dung mà người dùng không cần truy cập trang gốc, làm giảm lượt truy cập và doanh thu.
Các lựa chọn để tồn tại bao gồm trở thành sản phẩm giá trị cao như The Economist; áp dụng kỹ thuật chặn; hoặc đòi bồi thường qua kiện tụng hoặc hợp tác, như cách các hãng New York Times, Associated Press và AFP đã làm.
Làm sạch “rác” AI
Bất chấp những lời hứa về chữa ung thư hay giải pháp khí hậu, nhiều người cho rằng “rác AI” – nội dung chất lượng thấp do AI tạo ra – là tác động nhìn thấy rõ nhất của công nghệ hiện nay.
Tạo ra rác AI tốn ít công sức nhưng mang lại lượt click và doanh thu nhờ khai thác thuật toán nền tảng.
Những sản phẩm này, thường được trình bày là thật, tràn ngập mạng xã hội với nội dung từ các ban nhạc giả trên Spotify đến video TikTok tuyên bố ghi lại các vụ nổ ở tuyến đầu Ukraine.
Các nền tảng đã phản ứng bằng gắn nhãn, kiểm duyệt và các biện pháp chống spam, nhưng chưa có giải pháp nào thật sự hiệu quả để ngăn chặn được cơn sóng này.
OpenAI đã dẫn đầu trong lĩnh vực mô hình ngôn ngữ lớn, nhưng cạnh tranh đang gia tăng với nhiều công ty khác tham gia. Ảnh: AFP
