Các nhà nghiên cứu Mỹ hôm thứ Sáu cho biết Grokipedia của Elon Musk có hàng nghìn trích dẫn từ các nguồn “đáng ngờ” và “có vấn đề”, làm dấy lên nghi ngờ về độ tin cậy của bách khoa toàn thư do AI hỗ trợ này như một công cụ thông tin.
Công ty xAI của Musk ra mắt Grokipedia tháng trước nhằm cạnh tranh với Wikipedia – một kho thông tin do con người viết, mà tỷ phú này và các thành viên cánh hữu Mỹ đã nhiều lần cáo buộc là thiên lệch về ý thức hệ.
“Rõ ràng là các quy tắc về nguồn thông tin gần như đã bị bỏ qua trên Grokipedia,” các nhà nghiên cứu Harold Triedman và Alexios Mantzarlis từ Cornell Tech viết trong một báo cáo mà AFP tiếp cận được. “Điều này dẫn đến việc đưa vào các nguồn đáng ngờ và nhìn chung tăng tần suất các nguồn có khả năng gây vấn đề.”
Nghiên cứu, quét hàng trăm nghìn bài viết trên Grokipedia, cho thấy xu hướng này đặc biệt nổi bật trong các chủ đề liên quan tới quan chức được bầu và các vấn đề chính trị gây tranh cãi.
Bài viết Grokipedia về “Clinton body count” – một thuyết âm mưu đã bị bác bỏ rộng rãi khi cho rằng cái chết của nhiều người có liên quan tới cựu Tổng thống Bill Clinton cùng vợ Hillary – trích dẫn InfoWars, một trang web cực hữu nổi tiếng phát tán thông tin sai lệch.
Các bài viết khác trên Grokipedia trích dẫn các trang truyền thông cánh hữu Mỹ và Ấn Độ, truyền thông nhà nước Trung Quốc và Iran, các trang chống nhập cư, bài Do Thái hay bài Hồi giáo, cũng như các cổng thông tin bị cáo buộc phổ biến giả khoa học và thuyết âm mưu, báo cáo nêu.
“Grokipedia trích dẫn các nguồn này mà không đánh giá độ tin cậy của chúng,” báo cáo viết.
Nghiên cứu cũng phát hiện các bài viết trên Grokipedia thường “chứa các đoạn văn bản y hệt” từ Wikipedia – trang mà nó muốn vượt qua.
Các bài viết trên Grokipedia mà không trích Wikipedia thì lại có khả năng trích dẫn các nguồn bị cộng đồng Wikipedia tiếng Anh đánh giá “thường không đáng tin cậy” cao hơn 3,2 lần so với các bài trên nền tảng đối thủ. Chúng cũng có khả năng cao hơn 13 lần xuất hiện các nguồn “bị liệt vào danh sách đen” bị Wikipedia chặn, theo báo cáo.
Yêu cầu bình luận từ xAI của AFP chỉ nhận được phản hồi tự động: “Truyền thông truyền thống nói dối.”
Musk – người giàu nhất thế giới và chủ nền tảng mạng xã hội X, từng đổ hàng trăm triệu USD vào chiến dịch tranh cử của Tổng thống Mỹ Donald Trump – nói rằng mục tiêu của Grokipedia là “sự thật, toàn bộ sự thật và chỉ sự thật.”
Hôm thứ Năm, Musk cho biết ông dự định đổi tên Grokipedia thành “Encyclopedia Galactica” khi nó “đủ tốt (còn xa mới đạt).”
Musk và Đảng Cộng hòa Mỹ thường cáo buộc Wikipedia thiên vị chống lại các ý tưởng cánh hữu. Năm ngoái, Musk kêu gọi hơn 200 triệu người theo dõi trên X ngừng đóng góp cho Wikipedia, gọi trang này là “Wokepedia.”
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với BBC Science Focus, người sáng lập Wikipedia, Jimmy Wales, bác bỏ cáo buộc Wikipedia thiên cánh tả là “sai sự thật,” nhưng thừa nhận cộng đồng tình nguyện còn nhiều điểm cần cải thiện.
“Không giống Grokipedia, vốn dựa vào nội dung AI tạo nhanh với tính minh bạch và giám sát hạn chế, các quy trình của Wikipedia được công khai để kiểm tra và ghi chép kỹ nguồn của từng bài viết,” Selena Deckelmann, Giám đốc sản phẩm và công nghệ của Wikimedia Foundation, nói với AFP.
“Chính sự công khai và mô hình cộng đồng này duy trì tính trung lập và độ tin cậy – điều thiết yếu cho một bách khoa toàn thư toàn cầu: không cá nhân, công ty hay chương trình nào có thể ảnh hưởng tới công việc.”
Elon Musk đã cáo buộc Wikipedia thiên vị chống lại các ý tưởng cánh hữu. Ảnh: AFP
