Tổng thống Donald Trump hôm thứ Bảy tuyên bố ông dự định tăng thêm 10% thuế nhập khẩu với hàng hóa Canada do một quảng cáo truyền hình chống thuế được phát sóng bởi tỉnh Ontario.
Quảng cáo này trích lời cựu Tổng thống Ronald Reagan để chỉ trích chính sách thuế của Mỹ, khiến Trump nổi giận và tuyên bố sẽ chấm dứt đàm phán thương mại với Canada. Thủ hiến Ontario Doug Ford cho biết sẽ gỡ quảng cáo sau cuối tuần, nhưng nó vẫn được phát sóng thứ Sáu và thứ Bảy trong hai trận đầu của Giải Bóng chày Nhà nghề Mỹ (World Series).
“Quảng cáo của họ lẽ ra phải bị gỡ ngay lập tức, nhưng họ vẫn để nó phát sóng tối qua trong World Series, dù biết rằng đó là một hành động gian trá,” Trump viết trên mạng xã hội Truth Social khi ông đang bay đến Malaysia trên chuyên cơ Air Force One.
“Vì sự xuyên tạc nghiêm trọng về sự thật và hành động thù địch của họ, tôi sẽ tăng thuế với Canada thêm 10% so với mức hiện nay.”
Hiện chưa rõ Trump sẽ sử dụng cơ sở pháp lý nào để áp dụng mức thuế bổ sung này. Nhà Trắng chưa phản hồi yêu cầu bình luận về thời điểm hiệu lực của mức tăng 10% cũng như việc nó có áp dụng cho toàn bộ hàng hóa Canada hay không.
Dominic LeBlanc, Bộ trưởng phụ trách các vấn đề thương mại với Mỹ của Canada, ra tuyên bố nhằm làm rõ rằng việc đàm phán thuộc thẩm quyền của chính phủ liên bang, không phải của các tỉnh.
“Tiến triển chỉ có thể đạt được thông qua đối thoại trực tiếp với chính quyền Mỹ,” ông nói.
Nền kinh tế Canada đang chịu ảnh hưởng nặng nề bởi các mức thuế của Trump, trong khi Thủ tướng Mark Carney vẫn nỗ lực đàm phán để giảm thuế. Hơn 3/4 hàng xuất khẩu của Canada được chuyển sang Mỹ, với giá trị khoảng 3,6 tỷ đô la Canada (2,7 tỷ đô la Mỹ) hàng hóa và dịch vụ giao thương mỗi ngày.
Người phát ngôn của Mark Carney và Doug Ford chưa phản hồi yêu cầu bình luận.
Hiện nhiều sản phẩm của Canada đang chịu mức thuế 35%, trong khi thép và nhôm bị áp 50%, còn năng lượng chịu mức thấp hơn — 10%. Phần lớn các mặt hàng khác được miễn thuế theo Hiệp định Mỹ–Canada–Mexico (USMCA), vốn đang được xem xét lại. Hiệp định này do Trump đàm phán trong nhiệm kỳ đầu, nhưng ông hiện đã đổi thái độ và tỏ ra không hài lòng với nó.
Trump và Carney đều sẽ tham dự Hội nghị thượng đỉnh ASEAN tại Malaysia, song Trump nói với các phóng viên tháp tùng rằng ông không có ý định gặp Carney tại đó.
Trump cho rằng quảng cáo của Ontario đã bóp méo quan điểm của Reagan, người từng giữ chức tổng thống hai nhiệm kỳ và là biểu tượng được tôn kính trong Đảng Cộng hòa. Tuy nhiên, trên thực tế, cố tổng thống Reagan vốn thận trọng với chính sách thuế quan và bài phát biểu năm 1987 được Ontario trích dẫn chủ yếu là lập luận phản đối thuế quan.
Trump cũng phàn nàn rằng quảng cáo này nhằm tác động đến Tòa án Tối cao Mỹ, trước phiên điều trần vào tháng tới sẽ quyết định liệu ông có quyền áp đặt hàng loạt mức thuế hiện nay hay không, vốn là một phần quan trọng trong chiến lược kinh tế của ông. Các tòa án cấp dưới trước đó đã phán quyết rằng ông vượt quá thẩm quyền.
Tổng thống Donald Trump trao đổi với các phóng viên trên chuyên cơ Air Force One tại căn cứ không quân Al Udeid, Doha, Qatar, ngày 25/10/2025. Ảnh: AP
