Chủ sở hữu SpaceX, Elon Musk, hôm thứ Ba đã công kích Bộ trưởng Giao thông Mỹ Sean Duffy trong một loạt bài đăng trên X, cáo buộc ông này “đang cố giết chết NASA”, kêu gọi sa thải ông và mỉa mai gọi ông là “Sean Đần” (Sean Dummy). Những phát ngôn này làm căng thẳng thêm mâu thuẫn kéo dài giữa Duffy – người hiện cũng là quyền Giám đốc NASA – và Musk, người có công ty SpaceX giữ vai trò trung tâm trong chương trình không gian của Mỹ.
Cơn giận dữ của Musk nổ ra sau khi Duffy tuyên bố NASA sẽ mở lại các hợp đồng gọi thầu thuộc chương trình Artemis – sứ mệnh đưa con người trở lại Mặt Trăng – vốn trước đó SpaceX đã trúng thầu. Duffy nói rằng SpaceX đã chậm tiến độ, và gợi ý rằng hợp đồng có thể được giao cho công ty tên lửa Blue Origin của tỷ phú Jeff Bezos.
Những phát ngôn của Duffy và phản ứng gay gắt của Musk phản ánh cuộc đấu rộng lớn hơn về hướng đi của ngành không gian Mỹ cũng như cuộc tranh giành quyền lãnh đạo NASA kéo dài suốt nhiều tháng qua. Cuộc xung đột này từng là tâm điểm của việc Musk rời khỏi Nhà Trắng hồi đầu năm, sau khi chính quyền Trump bác bỏ ứng viên NASA mà Musk ủng hộ – Jared Isaacman – và chọn Duffy làm quyền lãnh đạo cơ quan.
Theo Wall Street Journal, cuộc tranh luận về người đứng đầu NASA đã nóng trở lại những tuần gần đây, khi Isaacman và Duffy đều đang vận động cho vị trí này. Trump từng từ chối Isaacman hồi đầu năm vì ông có đóng góp cho Đảng Dân chủ, gọi ông là “một người Dân chủ thuần túy chưa từng đóng góp cho Đảng Cộng hòa.” Trong khi đó, Duffy đã vận động để NASA được đặt dưới quyền của Bộ Giao thông vận tải, theo tờ báo này.
Musk – hiện không còn trong chính quyền nhưng đang xích lại gần Trump sau mâu thuẫn công khai trước đó – đã tận dụng mạng xã hội để chỉ trích Duffy cùng kế hoạch của ông nhằm sáp nhập NASA vào Bộ Giao thông.
“Người chịu trách nhiệm cho chương trình không gian của Mỹ không thể có IQ hai chữ số,” Musk đăng trên X – nền tảng mạng xã hội do ông sở hữu.
“Sean Dummy đang cố giết NASA!” ông viết trong một bài khác.
Giám đốc điều hành SpaceX còn đăng một cuộc thăm dò châm biếm quá khứ của Duffy, người từng là nhà vô địch leo cột gỗ trong các cuộc thi thể thao lâm nghiệp, kèm câu hỏi: “Một người nổi tiếng nhất vì biết leo cây có nên điều hành chương trình không gian của Mỹ không?”
Musk từ lâu đã ủng hộ Jared Isaacman – đồng minh và cũng là tỷ phú đầu tư vào SpaceX – làm người lãnh đạo NASA. Công ty SpaceX của Musk hiện là nhà thầu tư nhân lớn nhất của NASA, cơ quan này đã bơm hàng tỷ USD vào SpaceX, giúp công ty phát triển mạnh. Năm 2021, SpaceX thắng hợp đồng trị giá 2,9 tỷ USD để cung cấp tàu đổ bộ Mặt Trăng cho sứ mệnh Artemis 3.
Chương trình Artemis, bắt đầu từ nhiệm kỳ đầu của Trump, nhằm đưa phi hành gia quay lại Mặt Trăng lần đầu tiên kể từ năm 1972. Mục tiêu ban đầu là hạ cánh tại cực nam Mặt Trăng vào năm 2024 và xây dựng sự hiện diện thường trực vào năm 2028, hướng tới sứ mệnh lên sao Hỏa – tham vọng lâu dài của Musk. Tuy nhiên, NASA đã nhiều lần trì hoãn kế hoạch, và bước tiếp theo – đưa bốn phi hành gia bay vòng quanh Mặt Trăng – hiện được lên lịch sớm nhất là năm 2026.
Musk và Duffy. Ảnh: Getty
