
Nvidia hôm thứ Năm cho biết sẽ đầu tư 5 tỷ USD vào Intel, trở thành chỗ dựa quan trọng cho nhà sản xuất chip Mỹ đang gặp khó khăn, chỉ vài tuần sau khi Nhà Trắng sắp xếp một thỏa thuận đặc biệt để chính phủ liên bang nắm giữ cổ phần lớn trong công ty này.
Khoản đầu tư lập tức biến Nvidia thành một trong những cổ đông lớn nhất của Intel, sở hữu khoảng 4% công ty sau khi phát hành cổ phiếu mới để hoàn tất thỏa thuận. Sự hậu thuẫn này mở ra cơ hội mới cho Intel sau nhiều năm nỗ lực tái cấu trúc không mang lại kết quả, đồng thời khiến giá cổ phiếu của hãng tăng mạnh.
Intel – từng được xem là biểu tượng ngành chip và góp phần tạo nên “Silicon” trong Silicon Valley – đã bổ nhiệm CEO mới Lip-Bu Tan vào tháng 3. Tuy nhiên, ông nhanh chóng vấp phải chỉ trích từ các chính trị gia Mỹ, trong đó có Tổng thống Donald Trump, vì lo ngại mối liên hệ với Trung Quốc. Áp lực này đã dẫn tới một cuộc gặp khẩn cấp ở Washington, kết quả là Intel đồng ý cho chính phủ Mỹ nắm 10% cổ phần.
Thỏa thuận mới bao gồm kế hoạch Intel và Nvidia cùng phát triển chip cho máy tính cá nhân và trung tâm dữ liệu, nhưng không liên quan đến mảng gia công chip (foundry) của Intel – nơi được kỳ vọng phải có khách hàng lớn như Nvidia, Apple, Qualcomm hay Broadcom để tồn tại.
Nvidia – công ty đang thống trị làn sóng bùng nổ AI toàn cầu – cho biết sẽ trả 23,28 USD/cổ phiếu Intel, thấp hơn giá chốt phiên 24,90 USD hôm thứ Tư, nhưng cao hơn mức 20,47 USD mà chính phủ Mỹ đã mua.
Hai công ty không tiết lộ chi tiết tài chính của việc hợp tác, nhưng khẳng định sẽ phát triển “nhiều thế hệ” sản phẩm chung. Đây được mô tả là thỏa thuận thương mại, trong đó hai bên cung cấp chip cho nhau để tạo sản phẩm, không bao gồm cấp phép công nghệ.
“Các nền tảng trung tâm dữ liệu và máy tính khách hàng hàng đầu của Intel, kết hợp với công nghệ quy trình, năng lực sản xuất và đóng gói tiên tiến của chúng tôi, sẽ bổ sung cho vị thế dẫn đầu của Nvidia trong lĩnh vực AI và điện toán tăng tốc, mở ra những đột phá mới cho ngành,” CEO Intel Lip-Bu Tan cho biết trong tuyên bố.
Nvidia hiện gặp khó trong việc bán chip H20 tại Trung Quốc, khi phải cùng lúc đáp ứng yêu cầu từ Washington và Bắc Kinh. Giữa tháng 8, ông Trump đã sắp xếp một thỏa thuận cho phép Nvidia được cấp phép bán chip H20 sang Trung Quốc, đổi lại chính phủ Mỹ được hưởng 15% doanh thu từ mảng này. Tuy nhiên, Nvidia cho biết chưa xuất khẩu chip H20 nào qua Trung Quốc.
Dù không giải quyết được vấn đề tại Trung Quốc, giới phân tích cho rằng thương vụ này mang lại lợi ích chính trị tại Mỹ. CEO Nvidia Jensen Huang thậm chí đã xuất hiện cùng Tổng thống Trump trong chuyến công du Vương quốc Anh tuần này.
“Động thái này phù hợp với chính sách của Mỹ và có thể giúp nới lỏng hạn chế bán chip tiên tiến sang Trung Quốc,” Matt Britzman, chuyên gia phân tích tại Hargreaves Lansdown, nhận định.
Thỏa thuận cũng bổ sung nguồn vốn cho Intel, sau khoản đầu tư 2 tỷ USD từ Softbank và 5,7 tỷ USD từ chính phủ Mỹ. CEO Tan cam kết sẽ tinh gọn hoạt động và chỉ xây thêm nhà máy khi có nhu cầu thực sự.
Rủi ro với đối thủ
Thỏa thuận giữa Nvidia và Intel được coi là mối đe dọa tiềm tàng đối với TSMC (Đài Loan) – hiện là đơn vị gia công chip cho Nvidia. Về dài hạn, Nvidia hoàn toàn có thể chuyển một phần đơn hàng sang Intel.
AMD, đối thủ của Intel trong mảng chip trung tâm dữ liệu, cũng có nguy cơ mất lợi thế do sự hậu thuẫn này.
Trong phiên giao dịch sớm, cổ phiếu Intel tăng khoảng 26% lên 31,33 USD. AMD giảm 4,6%, trong khi Broadcom tăng 1,3%. Cổ phiếu Nvidia tăng 2%.
Theo thỏa thuận, Intel sẽ thiết kế bộ xử lý trung tâm dữ liệu tùy chỉnh để Nvidia tích hợp vào chip AI (tức là các chip GPU của hãng). Công nghệ độc quyền của Nvidia sẽ giúp chip của hai bên giao tiếp nhanh hơn, một yếu tố then chốt trong thị trường AI khi nhiều chip phải liên kết để xử lý khối dữ liệu khổng lồ.
Đây sẽ là cơ hội để Intel hưởng lợi từ mỗi máy chủ AI do Nvidia cung cấp, đồng thời tạo thách thức mới cho AMD và Broadcom – những công ty cũng đang phát triển công nghệ kết nối chip và giải pháp AI.
Ở mảng tiêu dùng, Nvidia sẽ cung cấp cho Intel chip đồ họa tùy chỉnh để kết hợp với CPU dành cho PC, có thể giúp Intel lấy lại thị phần từ AMD.
Dù chip kiến trúc x86 của Intel đã mất dần vị thế vào tay công nghệ Arm trong cả mảng PC lẫn trung tâm dữ liệu, hãng vẫn nắm phần lớn thị phần toàn cầu.
Hai công ty không cho biết khi nào sản phẩm chung đầu tiên sẽ ra mắt, nhưng khẳng định kế hoạch phát triển hiện tại của họ không thay đổi.
Logo Nvidia và Intel trong hình minh họa. Ảnh: Reuters