
Trí tuệ nhân tạo (AI) có thể làm tăng giá trị thương mại hàng hóa và dịch vụ gần 40% vào năm 2040, nhưng nếu thiếu các chính sách phù hợp, nó cũng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng chia rẽ kinh tế, một báo cáo mới của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cảnh báo hôm thứ Tư.
Chi phí thương mại thấp hơn và năng suất được cải thiện có thể làm gia tăng đáng kể về thương mại và GDP vào năm 2040, với thương mại toàn cầu dự báo sẽ tăng từ 34–37% tùy theo kịch bản, theo Báo cáo Thương mại Thế giới của WTO. GDP toàn cầu cũng có thể tăng 12–13%, báo cáo cho biết.
“AI có thể trở thành điểm sáng cho thương mại trong một môi trường thương mại ngày càng phức tạp,” Phó Tổng giám đốc WTO Johanna Hill nhận định khi bình luận về báo cáo thường niên phân tích các xu hướng trong hệ thống thương mại đa phương.
Thừa nhận sự biến động hiện nay trong hệ thống thương mại toàn cầu, Hill lưu ý rằng AI đang định hình lại tương lai của kinh tế toàn cầu và thương mại quốc tế, với tiềm năng giảm chi phí thương mại và nâng cao năng suất.
Các quy tắc thương mại toàn cầu, do WTO đặt trụ sở tại Geneva điều hành, đã bị gián đoạn nghiêm trọng trong năm nay sau loạt thuế quan từ chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Báo cáo nhấn mạnh cách các doanh nghiệp có thể giảm chi phí trong lĩnh vực logistics, chi phí tuân thủ quy định và chi phí truyền thông.
“Các công nghệ dịch thuật dựa trên AI có thể giúp giao tiếp nhanh hơn và tiết kiệm chi phí hơn, đặc biệt mang lại lợi ích cho các nhà sản xuất và bán lẻ nhỏ, giúp họ mở rộng ra thị trường toàn cầu,” báo cáo viết.
Những tiến bộ như vậy có thể giúp tăng trưởng xuất khẩu ở các quốc gia thu nhập thấp tới 11%, với điều kiện họ cải thiện hạ tầng số.
Tuy nhiên, báo cáo cảnh báo rằng nếu thiếu đầu tư có mục tiêu và thiếu chính sách toàn diện, AI có thể làm sâu sắc thêm khoảng cách hiện hữu.
“Những tác động từ sự phát triển và ứng dụng AI đang làm dấy lên lo ngại rằng nhiều lao động, và thậm chí cả những nền kinh tế, có thể bị bỏ lại phía sau,” báo cáo cho biết.
Tổng giám đốc WTO Ngozi Okonjo-Iweala nhấn mạnh rằng các nhà hoạch định chính sách cần quản lý cẩn trọng quá trình chuyển đổi sang AI.
“AI có thể làm đảo lộn thị trường lao động, biến đổi một số công việc trong khi thay thế những công việc khác. Quản lý những thay đổi này đòi hỏi phải đầu tư vào các chính sách trong nước để nâng cao giáo dục, kỹ năng, đào tạo lại và hệ thống an sinh xã hội,” bà nói tại sự kiện ra mắt báo cáo ở Geneva.
Để đảm bảo lợi ích từ AI được chia sẻ rộng rãi, WTO cho rằng điều quan trọng là phải có thương mại ổn định dựa trên các quy tắc của WTO và giảm thuế quan đối với những nguyên liệu thiết yếu cho công nghệ AI, bao gồm chất bán dẫn.
Thông điệp “AI artificial intelligence”, bàn phím và đôi tay robot trong hình minh họa. Ảnh: Reuters