Các mức thuế cao ngất của Mỹ đối với nhiều mặt hàng Ấn Độ đã chính thức có hiệu lực từ thứ Tư, đe dọa giáng đòn mạnh vào hoạt động ngoại thương của Ấn Độ tại thị trường xuất khẩu lớn nhất.
Tổng thống Donald Trump ban đầu công bố mức thuế 25% với hàng hóa Ấn Độ. Tuy nhiên, đầu tháng này ông ký sắc lệnh bổ sung thêm 25% thuế do New Delhi tiếp tục mua dầu Nga, nâng tổng thuế Mỹ áp lên đồng minh này lên 50%.
Chính phủ Ấn Độ ước tính mức thuế sẽ ảnh hưởng đến 48,2 tỷ USD giá trị xuất khẩu, đồng thời cảnh báo các khoản phí mới có thể khiến hoạt động giao hàng sang Mỹ không còn khả thi về thương mại, dẫn đến mất việc làm và tăng trưởng kinh tế chậm lại.
Quan hệ thương mại Ấn–Mỹ đã mở rộng trong những năm gần đây, nhưng vẫn dễ tổn thương bởi các tranh chấp về tiếp cận thị trường và sức ép chính trị trong nước. Là một trong những nền kinh tế lớn tăng trưởng nhanh nhất thế giới, Ấn Độ có thể đối mặt với nguy cơ chững lại.
Theo Viện Nghiên cứu Thương mại Toàn cầu tại New Delhi, những ngành thâm dụng lao động như dệt may, đá quý và trang sức, da giày, thực phẩm và ô tô sẽ chịu tác động nặng nề nhất.
“Chế độ thuế quan mới là một cú sốc chiến lược, đe dọa xóa sổ sự hiện diện lâu đời của Ấn Độ tại thị trường Mỹ, gây thất nghiệp ở các trung tâm xuất khẩu và làm suy yếu vai trò của nước này trong chuỗi giá trị công nghiệp,” Ajay Srivastava, nhà sáng lập viện nghiên cứu và cựu quan chức thương mại Ấn Độ, cho biết.
Mỹ hiện tạm miễn thuế bổ sung cho một số ngành như dược phẩm và hàng điện tử, mang lại chút nhẹ nhõm vì đây là các lĩnh vực Ấn Độ có lợi thế lớn.
Xuất khẩu đối mặt rủi ro lớn
Puran Dawar, một doanh nhân xuất khẩu giày da tại thành phố Agra, cho biết ngành công nghiệp này sẽ chịu cú đánh mạnh trong ngắn hạn, trừ khi nhu cầu trong nước tăng hoặc các thị trường khác mua nhiều hàng hóa Ấn Độ hơn.
“Đây là cú sốc thực sự,” Dawar nói. Doanh nghiệp của ông cung cấp cho nhiều khách hàng lớn, trong đó có thương hiệu thời trang Zara. Với tư cách Chủ tịch khu vực của Hội đồng Xuất khẩu Da giày, ông nhấn mạnh Mỹ cũng nên hiểu rằng mức thuế cao sẽ gây thiệt hại cho chính người tiêu dùng của họ.
Các hiệp hội xuất khẩu cảnh báo thuế nhập khẩu mới có thể ảnh hưởng nặng đến doanh nghiệp vừa và nhỏ của Ấn Độ, vốn phụ thuộc nhiều vào thị trường Mỹ.
“Đây là tình thế khó khăn. Một số mặt hàng sẽ ngay lập tức trở nên không khả thi,” Ajay Sahai, Tổng giám đốc Liên đoàn Các tổ chức Xuất khẩu Ấn Độ, nhận định.
Modi tuyên bố không nhượng bộ trước sức ép Mỹ
Các mức thuế được đưa ra trong bối cảnh Washington tiếp tục thúc đẩy mở cửa thị trường nông nghiệp và sữa của Ấn Độ.
Hai nước đã trải qua 5 vòng đàm phán thương mại song phương nhưng chưa đạt thỏa thuận, chủ yếu do New Delhi kiên quyết từ chối mở cửa hai lĩnh vực này vì lo ngại mất việc làm cho hàng triệu nông dân và lao động.
“Đối với tôi, lợi ích của nông dân, doanh nghiệp nhỏ và ngành sữa là ưu tiên hàng đầu. Chính phủ tôi sẽ đảm bảo họ không bị ảnh hưởng,” Thủ tướng Narendra Modi khẳng định trong một cuộc vận động tại bang Gujarat. Ông cũng chỉ trích thế giới đang chứng kiến “chính trị của chủ nghĩa vị kỷ kinh tế.”
Trong tuần này, một phái đoàn Mỹ đã hủy kế hoạch đến New Delhi cho vòng đàm phán thứ sáu.
Chính phủ Ấn Độ đã bắt đầu triển khai các biện pháp cải cách để thúc đẩy tiêu dùng nội địa và bảo vệ nền kinh tế.
New Delhi đang điều chỉnh thuế hàng hóa và dịch vụ (GST) nhằm giảm chi phí cho bảo hiểm, ô tô và đồ gia dụng trước lễ hội Diwali lớn vào tháng 10. Hội đồng chính phủ sẽ họp đầu tháng tới để xem xét cắt giảm thuế.
Bộ Thương mại và Bộ Tài chính cũng đang bàn thảo các gói hỗ trợ tài chính, bao gồm lãi suất ưu đãi cho vay xuất khẩu. Đồng thời, chính phủ tìm cách mở rộng thị trường sang Mỹ Latin, châu Phi và Đông Nam Á, và đẩy nhanh đàm phán thương mại với EU để giảm phụ thuộc vào Mỹ.
Công nhân sản xuất giày da tại Agra, Ấn Độ. Ảnh: AP
