
Đại học Harvard và chính quyền Trump đang tiến gần đến một thỏa thuận yêu cầu trường thuộc Nhóm Tinh hoa (Ivy League) này chi 500 triệu USD để lấy lại quyền tiếp cận nguồn tài trợ liên bang và chấm dứt các cuộc điều tra, theo một nguồn tin am hiểu sự việc.
Khuôn khổ thỏa thuận vẫn đang được hoàn thiện với nhiều điểm cần thống nhất, nhưng hai bên đã đồng ý về con số tài chính và có thể ký kết trong vài tuần tới, nguồn tin nói với Associated Press với điều kiện ẩn danh để thảo luận về các cuộc thương lượng nội bộ.
Harvard từ chối bình luận.
Thỏa thuận này sẽ kết thúc cuộc đối đầu kéo dài nhiều tháng, thử thách giới hạn quyền lực của chính phủ đối với các trường đại học Mỹ. Ban đầu chỉ là cuộc điều tra về tình trạng bài Do Thái trong khuôn viên trường, vụ việc leo thang thành cuộc đối đầu toàn diện khi chính quyền Trump cắt hơn 2,6 tỷ USD tài trợ nghiên cứu, chấm dứt hợp đồng liên bang và tìm cách ngăn Harvard tiếp nhận sinh viên quốc tế.
Harvard đáp trả bằng hai vụ kiện, cáo buộc chính quyền trả đũa bất hợp pháp sau khi trường từ chối một loạt yêu cầu mà ban lãnh đạo cho là đe dọa tự do học thuật.
Chi tiết về khuôn khổ thỏa thuận được The New York Times đưa tin đầu tiên.
Nếu thành hiện thực, khoản chi 500 triệu USD sẽ là mức phạt tài chính lớn nhất mà chính quyền áp dụng trong các thỏa thuận với các trường đại học danh tiếng. Trước đó, Đại học Columbia đồng ý trả 200 triệu USD để được khôi phục tài trợ liên bang, trong khi Đại học Brown trả 50 triệu USD cho các tổ chức phát triển lực lượng lao động tại Rhode Island.
Hiện chưa rõ khoản chi của Harvard sẽ được phân bổ vào đâu.
Tổng thống Trump đã thúc đẩy cải tổ các trường đại học danh giá mà ông cho là “thành trì của hệ tư tưởng tự do (tức là Đảng Dân chủ, khác với Đảng Cộng hòa là bảo thủ)”. Chính quyền của ông đã cắt tài trợ đối với nhiều trường Ivy League, đồng thời đưa ra các yêu cầu gắn liền với chiến dịch chính trị của mình. Không trường nào bị nhắm mục tiêu nhiều và nặng nề như Harvard — trường đại học giàu nhất nước Mỹ với quỹ hiến tặng 53 tỷ USD.
Hơn một chục nghị sĩ Dân chủ từng học Harvard đã cảnh báo nhà trường hôm 1/8 rằng thỏa thuận này có thể cần “giám sát và điều tra chặt chẽ của Quốc hội.” Họ cho rằng việc nhượng bộ các yêu cầu chính trị sẽ tạo ra một tiền lệ nguy hiểm cho toàn bộ nền giáo dục đại học.
Một nhóm sinh viên bước vào cổng trường Đại học Harvard. Ảnh: Getty Images