Các nhà khảo cổ đã phát hiện hai cấu trúc kỳ lạ nằm dưới lòng đất bên cạnh các kim tự tháp nổi tiếng thế giới ở Giza, Ai Cập.
Sử dụng công nghệ radar và điện, một nhóm các nhà khoa học Nhật Bản và Ai Cập đã phát hiện một cấu trúc bí ẩn hình chữ L dài 10 mét, nằm cách mặt đất khoảng 2 mét – cùng với một cấu trúc lớn hơn, sâu hơn, nằm ở độ sâu từ 5 đến 10 mét dưới lòng đất.
Hiện vẫn chưa rõ chính xác những cấu trúc này là gì, nhưng các nhà nghiên cứu cho rằng hình chữ L có thể gợi ý lối vào dẫn đến vật thể nằm sâu hơn bên dưới – có thể là một ngôi mộ.
Những phát hiện này được thực hiện trên một khoảng đất trống lớn ở giữa nghĩa địa phía tây có tuổi đời 4.500 năm của Giza.
Khu vực đầy cát này trước đây từng bị bỏ qua trong các cuộc khai quật do không có cấu trúc nào nhìn thấy được từ mặt đất. Trong khi đó, khu nghĩa địa xung quanh lại rải rác với nhiều ngôi mộ hình chữ nhật mái bằng xây bằng đá hoặc gạch bùn gọi là mastaba.
Trong nghiên cứu được công bố trên tạp chí Archaeological Prospection vào đầu năm 2025, các nhà nghiên cứu đã sử dụng các công nghệ quét mặt đất gọi là radar xuyên đất (GPR) và đo điện trở suất (ERT).
GPR hoạt động bằng cách gửi sóng radar xuống lòng đất. Khi sóng gặp vật thể chôn bên dưới, chúng sẽ phản xạ ngược về bộ cảm biến trên bề mặt. Bằng cách đo thời gian sóng truyền đi và quay lại, các nhà khoa học có thể tạo ra bản đồ 3D về những gì đang ẩn bên dưới mặt đất.
Tương tự, ERT hoạt động bằng cách truyền dòng điện xuống đất và đo mức độ dễ dàng mà dòng điện đi qua các vật liệu khác nhau dưới bề mặt.
Bằng cách sử dụng các kỹ thuật này, các nhà khảo cổ có thể xác định sự thay đổi trong thành phần của đất và phát hiện hình dạng cũng như vị trí của các dị thường.
Tuy nhiên, Tiến sĩ Roland Enmarch, chuyên gia Ai Cập học tại Đại học Liverpool – người không tham gia vào nghiên cứu – nói với BBC Science Focus rằng vẫn chưa thể biết chắc những cấu trúc này là gì hay đã từng là gì.
“Cho đến khi họ thực sự tiến hành khai quật tại khu vực đó, thì còn hơi khó để nói thêm về cấu trúc hình chữ L, nhưng tôi sẽ không ngạc nhiên nếu nó hóa ra là một loại ngôi mộ nào đó,” ông nói. “Dù nó không tương đồng với các ngôi mộ mastaba hiện có trên bề mặt.”
Về cấu trúc dị thường nằm sâu hơn, ông Enmarch cho biết: “Hiện tại, chưa có đủ thông tin để xác định liệu đây là một đặc điểm tự nhiên hay nhân tạo.”
Các nhà nghiên cứu viết rằng cấu trúc nằm sâu này có thể chỉ là một hỗn hợp giữa cát và sỏi, hoặc là một khoảng trống chứa không khí.
Ông Enmarch nói: “Tôi thực sự rất mong chờ kết quả từ các cuộc khai quật để có thể ‘kiểm chứng thực địa’ các quan sát từ radar GPR.”
Đây là lối vào một ngôi mộ mastaba ở Giza – một ngôi mộ hình chữ nhật được xây dựng cho Seshemnufer IV – Ảnh: Getty.
