Hai trong số các công ty tiền mã hoá lớn nhất thế giới sắp sửa nhận được giấy phép cho phép họ hoạt động trên toàn Liên minh châu Âu (EU), trong bối cảnh mâu thuẫn giữa các cơ quan quản lý về tốc độ và mức độ nghiêm ngặt trong việc cấp phép của một số quốc gia thuộc khối.
Theo quy định mới của EU về Thị trường Tài sản Tiền mã hoá (MiCA), có hiệu lực từ đầu năm nay, các quốc gia thành viên có thể cấp giấy phép để các công ty tiền mã hoá hoạt động trên toàn khối gồm 27 nước. Tuy nhiên, hai nguồn tin am hiểu các cuộc thảo luận kín cho biết một số thành viên đã bày tỏ lo ngại về tốc độ cấp phép quá nhanh.
Điều quan ngại ở đây là khả năng giám sát ngành công nghiệp tiền mã hoá trị giá hàng nghìn tỷ USD — lĩnh vực mà các cơ quan quản lý từ lâu đã cảnh báo có thể tạo điều kiện cho gian lận, bất ổn thị trường và dòng tiền phi pháp nếu không được giám sát chặt chẽ.
Quy định MiCA của EU nhằm mục tiêu đưa tiền mã hoá vào cùng khuôn khổ quản lý như tài chính truyền thống, nhưng một số người lo ngại việc thực thi không đồng đều giữa các nước sẽ làm suy yếu mục tiêu này.
Nền tảng giao dịch tiền mã hoá Gemini, do cặp song sinh tỷ phú Tyler và Cameron Winklevoss sáng lập, sắp nhận được giấy phép hoạt động từ Malta — quốc gia nhỏ nhất trong EU, theo hai nguồn tin cho biết.
Điều này diễn ra sau khi Malta phê duyệt cho OKX và Crypto.com chỉ trong vài tuần sau khi cơ chế mới được triển khai.
Tốc độ phê duyệt của Malta đã gây chú ý với các cơ quan quản lý quốc gia khác, những tổ chức chịu sự điều phối của Cơ quan Chứng khoán và Thị trường châu Âu (ESMA). Cơ quan quản lý tài chính Pháp (AMF) công khai cảnh báo rằng việc ESMA không có quyền lực trực tiếp có thể dẫn đến một “cuộc đua xuống đáy” trong quy định.
Một quan chức cấp cao khác trong ngành giám sát tài chính, không muốn nêu tên, cho biết họ lo ngại về việc chấp nhận giấy phép từ các quốc gia có ít nhân sự quản lý, dẫn ví dụ cụ thể là Malta.
ESMA đã xem xét quá trình cấp phép của Malta và một báo cáo dự kiến sẽ được công bố trong thời gian tới, một trong các nguồn tin cho biết.
Người phát ngôn của Cơ quan Dịch vụ Tài chính Malta cho biết họ đã cấp bốn giấy phép tiền mã hoá cho đến nay và có thể xử lý nhanh nhờ kinh nghiệm từ trước, đồng thời nhấn mạnh việc xử lý nhanh là do “hiểu biết sâu sắc tích lũy qua nhiều năm.”
Cơ quan này cũng khẳng định tiêu chuẩn phòng chống rửa tiền tại địa phương là nghiêm ngặt. ESMA từ chối bình luận.
OKX cho biết hồ sơ xin phép của họ “nghiêm ngặt” và việc tuân thủ là ưu tiên hàng đầu.
Lợi ích riêng?
Cuộc tranh luận về quy định càng trở nên gay gắt khi Luxembourg sắp cấp phép cho Coinbase — công ty tiền mã hoá đầu tiên của Mỹ lọt vào chỉ số S&P 500, theo một nguồn tin.
Dù hồ sơ đã được nộp từ vài tháng trước, một nguồn tin cho biết quy mô hoạt động dự kiến của Coinbase tại Luxembourg là tương đối khiêm tốn.
Người phát ngôn của Coinbase không bình luận về hồ sơ xin phép, nhưng cho biết công ty có 200 nhân viên tại châu Âu và đang đầu tư vào nhân sự để đảm bảo vận hành an toàn.
Người phát ngôn cũng cho biết Luxembourg là “trung tâm tài chính toàn cầu có tiêu chuẩn cao và được tôn trọng,” đồng thời Coinbase sẽ tuyển thêm hơn 20 người tại đây trước cuối năm.
Cơ quan giám sát tài chính của Luxembourg từ chối bình luận.
Một người am hiểu lập trường của Luxembourg bác bỏ mọi ý kiến cho rằng nước này lỏng lẻo, và nói rằng một số chỉ trích xuất phát từ lợi ích riêng trong cuộc cạnh tranh thu hút công ty tiền mã hoá.
Việc Coinbase sắp được cấp phép bị coi là bước lùi đối với Ireland, nơi mối quan hệ với ngành công nghiệp tiền mã hoá đã trở nên lạnh nhạt. Năm 2023, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Ireland Gabriel Makhlouf từng ví tiền mã hoá như mô hình lừa đảo Ponzi và cảnh báo rằng “hầu hết thời gian khi bạn đánh cược, bạn sẽ thua.”
Thị trường tiền mã hoá toàn cầu hiện trị giá khoảng 3.300 tỷ USD nhưng từng chứng kiến nhiều khủng hoảng, chẳng hạn như vụ sập sàn và gian lận liên quan đến sàn giao dịch FTX hàng đầu của Mỹ vào năm 2022.
Liên minh châu Âu từ lâu đã phải đối mặt với sự khác biệt trong cách tiếp cận giữa các nước thành viên. Tranh chấp hiện diễn ra trong bối cảnh các chính trị gia EU đang cân nhắc việc trao thêm quyền lực cho cơ quan giám sát ESMA.
Dù EU là một khối thương mại thống nhất và nhiều quy định được ban hành từ trung tâm Brussels, các quốc gia vẫn cạnh tranh nhau trong việc thu hút doanh nghiệp quốc tế.
Bà Verena Ross, người đứng đầu ESMA, cũng đã công khai kêu gọi có thêm quyền lực để giám sát ngành tiền mã hoá, mặc dù một nguồn tin am hiểu cho biết một số quốc gia EU vẫn hoài nghi về đề xuất này.
Biểu tượng tiền mã hoá xuất hiện trước logo của Coinbase trong hình minh hoạ. Ảnh: Reuters
