Tổng thống Donald Trump hôm thứ Năm đã đe dọa sẽ cắt các hợp đồng chính phủ của Elon Musk, khi mối quan hệ đồng minh giữa họ nhanh chóng biến thành một cuộc khẩu chiến công khai, với việc Trump ám chỉ sẽ sử dụng chính phủ Hoa Kỳ để gây thiệt hại tài chính cho tỷ phú đồng hương của mình.
Cuộc đối đầu kịch tính giữa Tổng thống Mỹ và người giàu nhất thế giới đã diễn ra trên các nền tảng mạng xã hội của họ, sau khi Trump lần đầu đề cập đến chủ đề này trong một cuộc gặp với tân thủ tướng Đức tại Nhà Trắng.
Cuộc chia tay đầy cay đắng này diễn ra chưa đầy một tuần sau khi họ cùng xuất hiện tại Nhà Trắng, nơi Trump cảm ơn Musk vì khoảng thời gian ngắn nhưng đầy biến động khi làm việc trong chính phủ Mỹ.
Trump trước đó gần như im lặng trong khi Musk liên tục đăng bài trên nền tảng X, chỉ trích đạo luật cắt giảm thuế và chi tiêu – dấu ấn lớn nhất của tổng thống. Nhưng hôm thứ Năm, Trump đã phản pháo từ Phòng Bầu Dục, bày tỏ sự thất vọng sâu sắc với Musk và nói: “Tôi rất thất vọng về Elon.”
Musk lập tức đáp trả trên mạng xã hội. Trump sau đó nâng mức căng thẳng khi lên mạng xã hội riêng của mình – Truth Social – và dọa sẽ dùng quyền lực của chính phủ Mỹ để làm tổn hại đến lợi ích tài chính của Musk, cụ thể là với công ty internet Starlink và công ty tên lửa SpaceX.
“Cách dễ nhất để tiết kiệm hàng tỷ, hàng tỷ đô la cho ngân sách là chấm dứt các khoản trợ cấp và hợp đồng chính phủ của Elon,” Trump viết. “Tôi luôn ngạc nhiên vì Biden không làm điều đó!”
“Càng ngày càng thú vị đây,” Musk nhanh chóng đáp lại trên X. “Cứ làm đi, khiến tôi vui lòng.”
Sự rạn nứt ngày càng sâu đã diễn ra nhanh chóng và dữ dội, đúng như cách mối quan hệ của họ bắt đầu – công khai và đầy cảm xúc.
Cổ phiếu của Tesla, công ty xe điện do Musk điều hành, đã giảm 9% (AP), thậm chí đến 15% (CNN) sau khi Trump nhắc đến ông, đánh dấu đợt biến động lớn tiếp theo sau cuộc bầu cử. Trước đó, cổ phiếu này đã tăng gấp đôi sau khi Trump đắc cử, rồi giảm mạnh trong thời gian Musk làm việc tại DOGE, và phục hồi khi Musk tuyên bố sẽ tập trung trở lại vào Tesla và các công ty khác.
Musk sau đó tung ra một đòn chí mạng nhắm vào vị tổng thống vốn rất nhạy cảm với hình ảnh cá nhân:
“Nếu không có tôi, Trump đã thua bầu cử rồi,” Musk viết. “Thật là vô ơn!”
Chính trị gia và các nhà tài trợ thường không hoàn toàn đồng thuận. Nhưng mức độ hỗ trợ của Musk dành cho Trump – chi ít nhất 250 triệu USD cho chiến dịch – và quyền lực mà tổng thống trao cho ông để cắt giảm và cải tổ chính phủ thông qua Bộ Hiệu quả Chính phủ là rất hiếm thấy, và chỉ bị lu mờ bởi tốc độ tan vỡ chóng mặt giữa họ.
Musk công khai ủng hộ Trump ngay sau khi vị ứng viên này suýt bị ám sát tại một cuộc vận động ở Butler, Pennsylvania, vào tháng 7 năm ngoái. Chỉ vài ngày sau, Musk thành lập ủy ban hành động chính trị để hỗ trợ Trump.
Musk nhanh chóng trở thành cố vấn thân cận và thường xuyên xuất hiện cùng Trump, thậm chí từng nhảy lên không trung phía sau ông tại một buổi vận động vào tháng 10. Sau khi Trump đắc cử, Musk đứng sau ông trong lễ nhậm chức, đi cùng Air Force One tới Mar-a-Lago, ngủ tại Phòng Lincoln trong Nhà Trắng theo lời mời của Trump và dự các cuộc họp nội các khi đội mũ MAGA (thậm chí có lúc đội hai chiếc cùng lúc).
“Tôi thành thật nghĩ rằng cậu ấy nhớ nơi đó,” Trump nói hôm thứ Năm. “Cậu ấy ra ngoài và bỗng nhiên không còn ở Phòng Bầu Dục xinh đẹp này nữa.”
Tuần trước, Musk nói lời chia tay Trump trong một cuộc họp báo lặng lẽ tại Nhà Trắng, khi ông xuất hiện với một con mắt bầm tím – mà ông nói là do con trai nhỏ gây ra – nhưng cũng mang ý nghĩa như một ẩn dụ cho khoảng thời gian rối ren khi làm việc trong chính phủ.
Trump, người hiếm khi bỏ lỡ cơ hội trêu chọc đối thủ về ngoại hình, đã nhắc lại điều này hôm thứ Năm:
“Tôi bảo: ‘Cậu muốn đánh chút phấn không? Chúng tôi có thể trang điểm cho cậu một chút.’ Thật thú vị,” Trump kể lại.
Những bình luận của tổng thống diễn ra khi Musk liên tục chỉ trích trên mạng xã hội về dự luật “Đẹp đẽ và Vĩ đại” của Trump, cảnh báo rằng nó sẽ làm gia tăng thâm hụt ngân sách liên bang. Musk gọi dự luật này là một “sự ghê tởm.”
“Ông ấy chưa công kích cá nhân tôi, nhưng tôi chắc chắn điều đó sẽ xảy ra tiếp theo,” Trump nói hôm thứ Năm. “Nhưng tôi rất thất vọng với Elon. Tôi đã giúp cậu ấy rất nhiều.”
Giới quan sát từ lâu đã đặt câu hỏi liệu mối quan hệ giữa hai tỷ phú nóng tính và ưa khẩu chiến trên mạng xã hội này có sớm tan vỡ. Và điều đó đã xảy ra – sau chưa đầy một năm.
“Tôi và Elon từng có mối quan hệ tuyệt vời. Giờ tôi không chắc nữa,” Trump nói. Ông cho rằng nhiều người rời chính quyền ông thường “nhớ nhung khủng khiếp” và “thậm chí trở nên thù địch.”
“Có lẽ đó là hội chứng rối loạn Trump, họ gọi thế đấy.”
Trump cũng bác bỏ những nỗ lực vận động tranh cử giúp ông từ Musk, bao gồm cả chương trình xổ số trị giá 1 triệu USD mỗi ngày tại Pennsylvania. Dù dòng tiền từ Musk từng khiến ông trở thành đồng minh quý giá của đảng Cộng hòa, nhưng sự rạn nứt với Trump – lãnh đạo đảng – đặt ra câu hỏi về khả năng họ có còn nhận được hỗ trợ như vậy trong tương lai hay không.
Trump nói Musk – CEO và nhà sáng lập Tesla – chỉ bắt đầu có vấn đề với dự luật vì nó cắt giảm các khoản tín dụng thuế cho xe điện.
“Sai rồi,” Musk phản bác trên X. “Tôi chưa từng được xem dự luật này một lần nào! Nó được thông qua giữa đêm khuya nhanh đến mức hầu như không ai trong Quốc hội kịp đọc!”
Trong một bài đăng khác, Musk nói Trump có thể giữ phần cắt giảm chi tiêu nhưng nên “loại bỏ NÚI THỊT LỢN GHÊ TỞM trong dự luật.” Trong tiếng Anh, tính từ pork-filled còn mang nghĩa là “lợi ích nhóm”.
Dự luật này – theo phân tích từ Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) – sẽ tung ra hàng nghìn tỷ USD cắt giảm thuế và chi tiêu, nhưng cũng khiến thâm hụt tăng thêm 2,4 nghìn tỷ USD trong một thập niên, đồng thời khiến thêm khoảng 10,9 triệu người không còn bảo hiểm y tế.
Ngoài việc bất mãn với chính sách xe điện, Trump nói thêm một nguyên nhân khiến họ mâu thuẫn là việc Musk đề cử Jared Isaacman làm người đứng đầu NASA.
Trump đã rút đề cử Isaacman vào cuối tuần qua, chỉ vài ngày sau khi Musk rời chính phủ.
“Tôi thấy điều đó không phù hợp,” Trump nói, gọi Isaacman là “một người hoàn toàn theo đảng Dân chủ.”
Trở lại với hình thức hoạt động chính trị quen thuộc trước khi bắt tay với Trump, Musk tiếp tục phản pháo trên mạng xã hội.
Ông chia sẻ lại một số bài đăng từ hơn một thập kỷ trước của Trump, trong đó ông chỉ trích đảng Cộng hòa vì chi tiêu quá mức – khi Trump vẫn còn là một tỷ phú chưa dấn thân vào chính trị.
“Người đàn ông từng viết những lời này đang ở đâu?” Musk viết. “Ông ấy bị thay thế bởi một bản sao hay sao!?”
Elon Musk phát biểu trong một cuộc họp báo với Tổng thống Donald Trump tại Phòng Bầu Dục của Nhà Trắng, ngày 30-5-2025, tại Washington. Ảnh: AP
| Elon Musk cân nhắc thành lập một đảng mới, gây sức ép chính trị
Không lâu sau vụ xung đột công khai với Tổng thống Donald Trump hôm nay, Elon Musk đã hỏi người theo dõi trên nền tảng mạng xã hội X của mình liệu ông có nên thành lập một đảng chính trị mới. “Đã đến lúc thành lập một đảng chính trị mới ở Mỹ thật sự đại diện cho 80% người ở giữa không?” Musk hỏi hơn 220 triệu người theo dõi trên X. Trước đây, Musk đã từng sử dụng các cuộc thăm dò trực tuyến để đưa ra những quyết định lớn, bao gồm việc từ chức CEO Twitter và việc khôi phục các tài khoản từng bị cấm, trong đó có tài khoản của Trump. Trong diễn tiến liên quan, các thượng nghị sĩ Cộng hòa xem nhẹ lời kêu gọi từ Elon Musk yêu cầu người theo dõi đông đảo của ông gây áp lực lên các quan chức được bầu thuộc Đảng Cộng hòa. “Tôi không biết,” Thượng nghị sĩ Lindsey Graham (Nam Carolina) trả lời CNN khi được hỏi liệu văn phòng của ông có đang chịu nhiều áp lực hơn hay không. “Không ai gọi cho tôi cả.” Thượng nghị sĩ Bernie Moreno (Ohio) cũng cho biết ông không nhận thấy sự gia tăng số cuộc gọi từ cử tri. Ông nói với CNN: “Không. Thành thật mà nói, như bạn biết đấy, hầu hết người bình thường không quan tâm đến những sự bất nhất trong quá trình làm ra luật.” Khi được hỏi về ảnh hưởng và nền tảng của Musk, cũng như khả năng tác động đến sự ủng hộ dành cho chương trình nghị sự của Trump, Moreno phản bác: “Tổng thống Trump có nền tảng lớn nhất thế giới, và chương trình nghị sự mà ông ấy ủng hộ là để ngăn chặn việc tăng thuế 4 nghìn tỷ đô, tài trợ cho quân đội, bảo vệ biên giới và củng cố Medicaid.” Thượng nghị sĩ Tommy Tuberville (Alabama) trả lời “không” khi được hỏi liệu ông có cảm thấy bị chú ý nhiều hơn kể từ khi Musk trực tiếp kêu gọi người theo dõi gọi điện cho các quan chức được bầu. “Thỏa thuận (về dự luật) chưa hoàn tất. Chúng tôi còn ba tuần nữa. Và từ nay đến lúc đó sẽ còn thay đổi nhiều lần,” Tuberville nói. Thượng nghị sĩ Ron Johnson (Wisconsin), người đã công khai phản đối dự luật, cho biết: “Tôi có thể nói rằng trong văn phòng của tôi, phần lớn các cuộc gọi đều phản đối dự luật. Nhưng tôi đoán là những người đó không phải là người ủng hộ tôi hoặc Tổng thống Trump. Tôi xem xét nghiêm túc điều đó.” Liên quan đến khẩu chiến giữa Trump và Musk, các thượng nghị sĩ Cộng hòa muốn giữ khoảng cách với cuộc đối đầu gay gắt đang leo thang — ít nhất là ở thời điểm hiện tại. Thượng nghị sĩ Markwayne Mullin (Oklahoma) nói: “Tôi sẽ không đứng giữa cuộc chiến đó. Tôi đang tập trung vào việc thông qua một dự luật, và tôi không muốn bị xao nhãng bởi những gì đang diễn ra trên mạng,” đồng minh thân cận của Trump cho biết. Thượng nghị sĩ Todd Young (Indiana): “Tôi biết đây là lĩnh vực bạn quan tâm và nó cung cấp thông tin cũng như giải trí cho nhiều người, nhưng tôi không nói nhiều về những chuyện nội bộ kiểu này.” Thượng nghị sĩ Ron Johnson (Wisconsin): “Tôi hoàn toàn không can dự vào chuyện đó.” Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện John Thune từ chối bình luận về mâu thuẫn. “Tôi không có ý kiến gì về việc đó,” ông nói với CNN.
|
