Tổng thống Donald Trump đã chọn Tướng Michael Guetlein thuộc Lực lượng Không gian làm người đứng đầu chương trình phòng thủ tên lửa Vòm Vàng (Golden Dome), một dự án quy mô lớn nhằm xây dựng một lá chắn toàn diện chống lại các mối đe dọa tên lửa tiên tiến nhắm vào nước Mỹ.
Trong cuộc họp báo tại Phòng Bầu dục ngày 20-5, Trump — với sự tháp tùng của Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth, Tướng Guetlein và các Thượng nghị sĩ Cộng hòa Jim Banks (bang Indiana), Kevin Cramer (Bắc Dakota) và Dan Sullivan (Alaska) — tuyên bố rằng chính quyền của ông đã phê duyệt “kiến trúc” cho chương trình Vòm Vàng và kỳ vọng hệ thống này sẽ được hoàn thiện trong vòng ba năm với tổng chi phí 175 tỷ USD.
“Chúng ta sẽ hoàn tất nhiệm vụ mà Tổng thống Reagan đã khởi xướng cách đây 40 năm, chấm dứt vĩnh viễn mối đe dọa tên lửa đối với quê hương nước Mỹ,” Trump tuyên bố, nhắc đến Sáng kiến Phòng thủ Chiến lược (SDI), thường được gọi là “Chiến tranh giữa các vì sao”, do Reagan khởi xướng vào những năm 1980 nhưng chưa từng được thực hiện đầy đủ.
Chương trình Vòm Vàng được xem là một trong những nỗ lực phòng thủ tên lửa tham vọng nhất trong lịch sử nước Mỹ. Hệ thống này nhằm sử dụng sự kết hợp giữa cảm biến không gian, tên lửa đánh chặn trên mặt đất, và mạng lưới chỉ huy-điều khiển tiên tiến để phát hiện, theo dõi và tiêu diệt các tên lửa bay vào trước khi chúng kịp tấn công mục tiêu trên lãnh thổ Hoa Kỳ.
Bộ trưởng Hegseth nhấn mạnh phạm vi rộng lớn của chương trình, cho biết Vòm Vàng sẽ “bảo vệ quê hương khỏi tên lửa hành trình, tên lửa đạn đạo, tên lửa siêu vượt âm, máy bay không người lái, dù là vũ khí thông thường hay hạt nhân.”
Công nghệ thế hệ tiếp theo
Trump cho biết chính quyền ông “đã chính thức lựa chọn kiến trúc cho hệ thống tối tân này, sẽ triển khai các công nghệ thế hệ tiếp theo trên đất liền, trên biển và trong không gian, bao gồm cả cảm biến và tên lửa đánh chặn bố trí trên quỹ đạo.” Tổng thống không nêu chi tiết thiết kế, nhưng khẳng định hệ thống này “sẽ tích hợp với các năng lực phòng thủ hiện có và được vận hành hoàn chỉnh trước khi nhiệm kỳ của tôi kết thúc.”
“Tên lửa siêu vượt âm, tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình tiên tiến – tất cả sẽ bị bắn hạ giữa không trung,” Trump cam kết.
Chính quyền Trump đã dành một khoản khởi đầu 25 tỷ USD cho Vòm Vàng trong dự luật chi tiêu ngân sách của Đảng Cộng hòa, sẽ bổ sung thêm 150 tỷ USD vào ngân sách Lầu Năm Góc cho năm tài khóa 2025. Tuy nhiên, dự luật này vẫn chưa được Quốc hội thông qua. Nhiều nghị sĩ Dân chủ đã phản đối dự án, lo ngại chi phí quá lớn và cảnh báo rằng một lá chắn tên lửa toàn diện như vậy có thể kích thích một cuộc chạy đua vũ trang và làm gia tăng căng thẳng toàn cầu.
Trump cũng cho biết Canada đã bày tỏ mong muốn hợp tác với Hoa Kỳ trong sáng kiến Vòm Vàng.
Kinh nghiệm của Guetlein
Khi lựa chọn Tướng Guetlein làm người quản lý chương trình, Trump ca ngợi ông có “nền tảng không ai sánh kịp về công nghệ cảnh báo tên lửa và mua sắm quốc phòng,” đồng thời nhấn mạnh “ông ấy cũng hiểu rằng chúng ta phải hành động nhanh. Không ai phù hợp với vị trí này hơn ông ấy.”
Hiện tại, Guetlein là Phó Tư lệnh Lực lượng Không gian. Trước đó, ông từng chỉ huy Bộ Tư lệnh Hệ thống Không gian (Space Systems Command), nơi ông chịu trách nhiệm phát triển và mua sắm vệ tinh, dịch vụ phóng và các hệ thống lớn khác.
Ông cũng từng là Phó Giám đốc Văn phòng Trinh sát Quốc gia (NRO) và Giám đốc điều hành các chương trình tích hợp tại Cơ quan Phòng thủ Tên lửa (MDA), trước khi chuyển từ Không quân Hoa Kỳ sang Lực lượng Không gian.
Những năm gần đây, Guetlein là một người ủng hộ tích cực việc tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI), học máy và công nghệ của khu vực tư nhân vào các chiến lược an ninh quốc gia — một chuyên môn được xem là rất cần thiết để điều phối hệ thống công nghệ phức tạp mà Vòm Vàng yêu cầu.
Guetlein sự huy động toàn quốc và tích hợp liên cơ quan cần thiết để thành công. Ông xác định thách thức lớn nhất của chương trình có thể sẽ nằm ở hành vi và văn hóa tổ chức — cụ thể là việc tích hợp các cơ quan khác nhau và vượt qua các rào cản quan liêu trong bộ máy quốc phòng.
Tổng thống Trump ngày 20-5-2025 công bố Tướng Michael Guetlein sẽ dẫn dắt chương trình phòng thủ tên lửa Vòm Vàng. Ảnh: Livestream Nhà Trắng
