Cuộc cạnh tranh ở Thung lũng Silicon để thống trị lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) đang diễn ra trên một “mặt trận” mới: các nhà nghiên cứu ngôi sao trong lĩnh vực này.
Mặc dù cuộc đua thu hút và giữ chân nhân tài luôn là đặc trưng của ngành công nghệ, nhưng kể từ khi ChatGPT ra mắt vào cuối năm 2022, hoạt động tuyển dụng trong lĩnh vực AI đã được đẩy lên đến tầm của giới vận động viên chuyên nghiệp, theo chia sẻ của khoảng một chục người từng tham gia tuyển dụng các nhà nghiên cứu AI.
“Các phòng thí nghiệm AI tuyển người như chơi cờ vua,” Ariel Herbert-Voss, CEO của startup an ninh mạng RunSybil và là cựu chuyên gia nghiên cứu của OpenAI, cho biết. “Họ muốn di chuyển nhanh nhất có thể, nên sẵn sàng trả rất nhiều tiền cho những ứng viên có chuyên môn đặc biệt và mang tính bổ sung, giống như các quân cờ. Họ sẽ hỏi: Tôi đã đủ quân xe chưa? Đủ quân mã chưa?”
Các công ty như OpenAI và Google – đang chạy đua để tạo ra những mô hình AI tốt nhất – ra sức lôi kéo những “ICs” (individual contributors – cá nhân đóng góp lớn) mà công việc của họ có thể quyết định sự sống còn của cả công ty.
Noam Brown, một trong những nhà nghiên cứu tạo ra các bước đột phá gần đây của OpenAI trong lĩnh vực toán học và lý luận khoa học phức tạp, cho biết khi anh tìm kiếm cơ hội việc làm vào năm 2023, anh đã được các “ông lớn” của giới công nghệ săn đón: ăn trưa với nhà sáng lập Google Sergey Brin, chơi poker tại nhà Sam Altman và được một nhà đầu tư háo hức đưa đi bằng chuyên cơ riêng. Elon Musk cũng thường gọi điện cho ứng viên tiềm năng để lôi kéo họ về với xAI – công ty AI của ông, theo lời hai người từng nói chuyện với Musk. xAI không phản hồi yêu cầu bình luận.
Cuối cùng, Brown chọn OpenAI vì công ty này sẵn sàng đầu tư cả nhân lực và tài nguyên tính toán vào công việc mà anh đam mê.
“Thực ra về tài chính, đó không phải là lựa chọn tốt nhất tôi có,” anh nói, giải thích rằng với nhiều nhà nghiên cứu, tiền không phải là yếu tố quan trọng nhất. Dù vậy, các công ty vẫn không ngại chi hàng triệu USD tiền thưởng và lương bổng để giữ chân các nhà nghiên cứu hàng đầu.
Một vài nhà nghiên cứu hàng đầu tại OpenAI – những người bày tỏ ý định gia nhập công ty mới của cựu giám đốc khoa học Ilya Sutskever là SSI – đã được đề nghị thưởng giữ chân 2 triệu USD, cộng thêm tăng cổ phần lên đến hơn 20 triệu USD nếu họ ở lại, theo hai nguồn tin của Reuters. Một số người chỉ cần ở lại trong một năm là nhận đủ khoản thưởng này. Cả SSI và OpenAI đều từ chối bình luận.
Một số nhà nghiên cứu OpenAI khác nhận được lời mời từ Eleven Labs cũng đã được tặng thưởng ít nhất 1 triệu USD để ở lại OpenAI, theo hai nguồn tin. Các nhà nghiên cứu hàng đầu tại OpenAI thường nhận gói thù lao hàng năm vượt quá 10 triệu USD.
Google DeepMind cũng được cho là đã đề nghị gói thù lao lên tới 20 triệu USD/năm cho các nhà nghiên cứu xuất sắc, cấp cổ phiếu ngoài định kỳ đặc biệt dành cho giới nghiên cứu AI và rút ngắn thời gian nhận đủ cổ phần từ 4 năm xuống còn 3 năm, theo các nguồn tin. Google từ chối bình luận.
Trong khi đó, mức thu nhập trung bình của kỹ sư hàng đầu tại các công ty công nghệ lớn chỉ ở mức 281.000 USD tiền lương và 261.000 USD cổ phần mỗi năm, theo dữ liệu từ Comprehensive.io – công ty theo dõi mức lương trong ngành công nghệ.
Tài năng gấp 10.000 lần
Tuy tài năng luôn đóng vai trò quan trọng tại Thung lũng Silicon, điều khác biệt trong cơn sốt AI hiện nay là số người thực sự thuộc nhóm tinh hoa này rất ít – có thể chỉ từ vài chục đến khoảng một nghìn người, theo các nguồn tin của Reuters.
Họ có niềm tin là một số lượng rất nhỏ các “ICs” này đã tạo ra những đóng góp vượt trội trong quá trình phát triển các mô hình ngôn ngữ lớn – công nghệ nền tảng của làn sóng AI hiện nay – và vì thế, họ có thể quyết định thành công hay thất bại của cả một mô hình AI.
“Các kỹ sư 10x thì đã là tuyệt vời rồi, nhưng những nhà nghiên cứu/kỹ sư 10.000x thì thật sự…,” CEO OpenAI Sam Altman từng đăng trên X cuối năm 2023, ám chỉ quan niệm lâu nay rằng kỹ sư phần mềm giỏi nhất gấp 10 lần người trung bình, nhưng trong AI thì sự chênh lệch đó có thể lên tới 10.000 lần.
Việc Giám đốc công nghệ của OpenAI, Mira Murati, rời đi vào tháng 9 để thành lập startup AI đối thủ đã làm cuộc chiến giành nhân tài AI thêm gay gắt. Murati, người nổi tiếng với kỹ năng quản lý, đã chiêu mộ 20 nhân viên từ OpenAI trước khi công bố công ty mới vào tháng 2.
Đến nay, bà đã thu hút thêm nhiều nhà nghiên cứu từ OpenAI và các phòng thí nghiệm khác, nâng đội ngũ lên khoảng 60 người, theo hai nguồn tin. Dù chưa có sản phẩm nào, Murati đang chuẩn bị gọi vốn vòng hạt giống với mức kỷ lục dựa vào sức mạnh đội ngũ. Người đại diện của Murati từ chối bình luận.
Do sự khan hiếm nhân tài, các công ty buộc phải tuyển dụng một cách sáng tạo. Zeki Data – công ty dữ liệu chuyên xác định tài năng AI hàng đầu – cho biết họ đang áp dụng các kỹ thuật phân tích dữ liệu từ ngành thể thao như trong phim Moneyball để tìm ra những tài năng đầy hứa hẹn mà chưa được phát hiện. Ví dụ, Zeki Data phát hiện Anthropic đã tuyển nhiều nhà nghiên cứu có nền tảng vật lý lý thuyết, trong khi các công ty AI khác thuê cả chuyên gia tính toán lượng tử.
Anthropic không phản hồi yêu cầu bình luận.
“Trong đội của tôi, có những nhà toán học xuất sắc mà sẽ không bước chân vào AI nếu lĩnh vực này không có bước tiến nhanh như hiện nay,” Sébastien Bubeck – người từng là Phó Chủ tịch nghiên cứu GenAI tại Microsoft trước khi gia nhập OpenAI – chia sẻ. “Hiện nay, chúng ta đang chứng kiến một làn sóng tài năng từ khắp nơi đổ về AI. Và một số người trong số họ cực kỳ thông minh, họ thực sự tạo ra sự khác biệt.”
Noam Brown, một trong những nhà nghiên cứu tạo ra các bước đột phá mới nhất của OpenAI trong toán học và lý luận khoa học phức tạp, tại trụ sở công ty ở San Francisco, California. Ảnh: Reuters
