Theo một nghiên cứu mới, đồ uống có đường là nguyên nhân gây ra hơn 2 triệu ca tiểu đường mới và 1 triệu ca bệnh tim mới mỗi năm trên toàn thế giới.
Phân tích toàn cầu được công bố trên tạp chí Nature Medicine vào thứ Hai đã nêu ra các số liệu đáng quan ngại về sức khỏe do tiêu thụ đồ uống có đường. Tại khu vực Mỹ Latinh và vùng Caribbean, đồ uống có đường đã góp phần gây ra gần một phần tư (24%) số ca tiểu đường mới vào năm 2020. Tại khu vực cận Sahara châu Phi, đồ uống có đường đã dẫn đến 21% số ca tiểu đường mới và hơn 11% số ca bệnh tim mới.
Đặc biệt, Colombia, Mexico và Nam Phi là những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, theo nghiên cứu từ các nhà khoa học tại Đại học Tufts, Mỹ.
Tại Colombia, đồ uống có đường là nguyên nhân của gần một nửa (48%) số ca tiểu đường mới. Gần một phần ba số ca tiểu đường mới tại Mexico có liên quan đến đồ uống có đường, trong khi tại Nam Phi, chúng chiếm hơn 1/4 (27,6%) số ca tiểu đường mới và 14,6% số ca bệnh tim mạch.
Đồ uống có đường được tiêu hóa nhanh, gây tăng đột biến lượng đường trong máu mà không cung cấp giá trị dinh dưỡng đáng kể. Việc tiêu thụ thường xuyên theo thời gian dẫn đến tăng cân, kháng insulin, và hàng loạt vấn đề trao đổi chất liên quan đến tiểu đường type 2 và bệnh tim.
Dariush Mozaffarian, một trong những tác giả của nghiên cứu và giám đốc Viện Food is Medicine của Đại học Tufts, cho biết: “Đồ uống có đường được quảng bá và bán mạnh mẽ tại các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình. Không chỉ tiêu thụ các sản phẩm gây hại, những cộng đồng này còn thường ít được trang bị để đối phó với các hậu quả sức khỏe lâu dài.”
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, có khoảng 830 triệu người mắc bệnh tiểu đường trên toàn cầu, phần lớn sống ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình. Bệnh tim mạch là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới, cướp đi khoảng 17,9 triệu sinh mạng mỗi năm, với hơn ba phần tư các ca tử vong này xảy ra tại các quốc gia thu nhập thấp và trung bình.
Tiến sĩ Catherine Kanari, chuyên gia về bệnh không lây nhiễm tại Amref Health Africa ở Kenya, cho biết: “Chúng tôi đang chứng kiến sự gia tăng phổ biến của đồ uống có đường, được thúc đẩy bởi những người ảnh hưởng trên mạng xã hội (KOL). Tại các trung tâm đô thị, giới trẻ bị nhắm đến bởi các KOL được trả tiền để quảng bá các loại đồ uống có đường có thương hiệu, lấp đầy khoảng trống thông tin do thiếu giáo dục dinh dưỡng trong trường học.”
Bà còn nhấn mạnh: “Cuối cùng, sự gia tăng các ca tiểu đường có nguy cơ đẩy hệ thống y tế của chúng tôi đến giới hạn chịu đựng.”
Các tác giả nghiên cứu kêu gọi một loạt biện pháp, bao gồm các chiến dịch y tế cộng đồng, quy định quảng cáo đồ uống có đường, và áp thuế lên đồ uống có đường. Mexico, một trong những quốc gia có tỷ lệ tiêu thụ đồ uống có đường cao nhất thế giới, đã áp dụng thuế lên sản phẩm này từ năm 2014.
“Chúng ta cần có những biện pháp can thiệp khẩn cấp và dựa trên bằng chứng để hạn chế tiêu thụ đồ uống có đường trên toàn cầu, trước khi có thêm nhiều sinh mạng bị rút ngắn bởi ảnh hưởng của chúng đối với bệnh tiểu đường và bệnh tim,” bà Laura Lara-Castor, tác giả chính của nghiên cứu, nhấn mạnh.
“Cần phải làm nhiều hơn nữa, đặc biệt ở các quốc gia thuộc khu vực Mỹ Latinh và châu Phi, nơi có mức tiêu thụ cao và hậu quả sức khỏe nghiêm trọng,” ông Mozaffarian nhấn mạnh.
Nghiên cứu mới cho thấy hàng triệu ca tiểu đường và bệnh tim mới mỗi năm liên quan đến đồ uống có đường, với tác động nghiêm trọng ở các quốc gia đang phát triển.
