Sứ mệnh thứ bảy trong lịch sử của tên lửa H3 của Nhật Bản đã không diễn ra theo đúng kế hoạch, và đây là lần thất bại thứ hai trong bảy lần phóng của H3.
Tên lửa H3 được phóng từ Trung tâm Vũ trụ Tanegashima vào 20h51 tối Chủ nhật (21/12) theo giờ miền Đông Mỹ (tức 08h51 sáng thứ Hai theo giờ Việt Nam), mang theo vệ tinh dẫn đường Michibiki 5, còn được gọi là QZS-5.
“Tuy nhiên, lần đánh lửa thứ hai để đốt động cơ tầng hai đã không khởi động bình thường và bị tắt sớm,” Cơ quan Thám hiểm Hàng không Vũ trụ Nhật Bản (JAXA) cho biết trong một tuyên bố đưa ra vào sáng sớm thứ Hai. “Do đó, QZS-5 không thể được đưa vào quỹ đạo dự kiến và vụ phóng đã thất bại.”
Vệ tinh Michibiki 5 nặng 4.800 kg được kỳ vọng sẽ trở thành một phần của Hệ thống vệ tinh Quasi-Zenith (QZSS) do Nhật Bản tự phát triển — một mạng lưới dẫn đường hoạt động ở quỹ đạo địa tĩnh đồng bộ, nằm cao phía trên Trái Đất.
“Hệ thống này tương thích với các vệ tinh GPS và có thể được sử dụng kết hợp một cách tích hợp,” các quan chức Nhật Bản viết trong phần mô tả dự án QZSS.
“Hệ thống QZSS cũng có thể được sử dụng tại khu vực châu Á – châu Đại Dương với các kinh độ gần Nhật Bản, vì vậy phạm vi ứng dụng sẽ được mở rộng sang các quốc gia khác trong khu vực này,” họ cho biết thêm.
Vệ tinh QZSS đầu tiên — mang tính thử nghiệm — được phóng vào tháng 9/2010. Hiện nay, hệ thống có bốn vệ tinh đang hoạt động, nhưng Nhật Bản muốn tiếp tục mở rộng mạng lưới này. Theo kế hoạch, QZSS cuối cùng sẽ bao gồm 11 vệ tinh.
Tên lửa H3 hai tầng được phát triển bởi JAXA và Mitsubishi Heavy Industries, là phiên bản kế tiếp của H-2A — dòng tên lửa chủ lực đã loại biên vào tháng 6 sau 25 năm phục vụ các sứ mệnh quỹ đạo.
H3 từng thất bại trong lần phóng đầu tiên vào tháng 3/2023, nhưng sau đó đã thực hiện thành công năm lần phóng liên tiếp — cho đến sự cố vào tối Chủ nhật. JAXA đã thành lập một tổ công tác do Chủ tịch cơ quan Hiroshi Yamakawa đứng đầu nhằm điều tra nguyên nhân bất thường trong vụ phóng Michibiki 5.
“Chúng tôi xin bày tỏ lời xin lỗi chân thành nhất tới nhiều cá nhân và tổ chức, đặc biệt là những bên liên quan đến QZS-5, các tổ chức địa phương và công chúng — những người đã đặt nhiều kỳ vọng vào dự án này,” JAXA viết trong bản cập nhật sáng thứ Hai.
Tên lửa H3 vút lên bầu trời ngày 21/12/2025. Ảnh: JAXA
