Khi Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) tiến hành ký kết một loạt biên bản ghi nhớ hợp tác với các đối tác vào trung tuần tháng 12/2025 tại TP.HCM, không ít người kỳ vọng sẽ thấy những khoản hỗ trợ trực tiếp – những “đồng tiền tươi, thóc thật” – nhanh chóng được trao cho các hoàn cảnh khó khăn trong xã hội. Tuy nhiên, đằng sau những cái bắt tay và nghi thức quen thuộc của một sự kiện doanh nghiệp là một câu chuyện lớn hơn: cách một ngân hàng đang tái định nghĩa vai trò xã hội của mình. Không phải bằng các khoản tài trợ mang tính ngắn hạn, mà bằng một chiến lược thiện nguyện dài hơi, được thiết kế gắn chặt với mô hình “tạo giá trị chung” (Creating Shared Value – CSV).

Ngày 18/12/2025, Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) ký kết hợp tác với các đối tác trong ba lĩnh vực giáo dục, y tế và môi trường, chính thức công bố định hướng phát triển bền vững trong khuôn khổ chương trình “ACB đồng hành cùng một Việt Nam bền vững”. Sự kiện này không chỉ đánh dấu việc mở rộng các quan hệ hợp tác, mà còn cho thấy một sự dịch chuyển rõ rệt trong tư duy thiện nguyện của doanh nghiệp: từ việc “làm điều tốt” sang cách tiếp cận mang tính chiến lược, hướng tới xây dựng giá trị dài hạn cho cộng đồng và xã hội.

Từ những khoản hỗ trợ thời điểm đến câu hỏi về giá trị lâu dài

Trong nhiều năm, ACB vẫn xuất hiện đều đặn trong các chương trình cứu trợ thiên tai, hỗ trợ cộng đồng trong những giai đoạn khó khăn, khẩn cấp. Đây là hình ảnh quen thuộc của nhiều doanh nghiệp Việt Nam khi nói đến trách nhiệm xã hội. Tuy nhiên, theo đại diện ngân hàng, bối cảnh phát triển mới đặt ra một câu hỏi khác: liệu những hành động mang tính thời điểm đó có đủ để tạo ra sự thay đổi bền vững cho xã hội?

Sự khác biệt giữa từ thiện ngắn hạn (charity) và thiện nguyện có chiến lược (philanthropy) không nằm ở quy mô tài trợ, mà ở cách doanh nghiệp nhìn nhận vấn đề xã hội. Nếu từ thiện chủ yếu nhằm giải quyết những nhu cầu trước mắt, thì thiện nguyện có chiến lược hướng tới đầu tư dài hạn vào các lĩnh vực nền tảng, nơi tác động được tích lũy qua thời gian và thể hiện bằng năng lực, cơ hội và sự dịch chuyển thực chất của cộng đồng.

Trong cách tiếp cận đó, thiện nguyện không còn là hoạt động “bên lề” hay mang tính hình ảnh, mà trở thành một phần của chiến lược phát triển. Đó cũng là tinh thần xuyên suốt trong các thỏa thuận hợp tác mà ACB ký kết lần này.

Giáo dục: điểm khởi đầu của giá trị tích lũy

Trong ba trụ cột được ACB xác định, giáo dục được đặt ở vị trí trung tâm. Điều này thể hiện rõ qua Biên bản Ghi nhớ hợp tác dài hạn giữa ACB và Saigon Times Foundation – một quỹ thiện nguyện phi lợi nhuận đã có hơn 23 năm hoạt động trong lĩnh vực giáo dục và phát triển nguồn nhân lực.

Theo thỏa thuận, hai bên sẽ triển khai chương trình học bổng “ACB – Saigon Times Foundation: Học để tạo giá trị” (ACB – Saigon Times Foundation Scholarship: Pathways to Future-Smart Generations). Chương trình không chỉ nhằm hỗ trợ tài chính cho học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, mà còn hướng tới mục tiêu rộng hơn: bồi đắp năng lực học tập, tư duy độc lập và khả năng thích ứng của người học trước những thay đổi nhanh chóng của thị trường lao động.

Trong hơn hai thập kỷ qua, Saigon Times Foundation đã trao hàng nghìn suất học bổng và triển khai nhiều dự án giáo dục trên phạm vi cả nước. Việc hợp tác với ACB được kỳ vọng sẽ giúp mở rộng quy mô tiếp cận, đồng thời nâng cao chất lượng hỗ trợ, khi nguồn lực tài chính được kết nối với tầm nhìn dài hạn và cách làm có hệ thống.

Phát biểu tại lễ ký kết, bà Trần Thị Ngọc Huệ, Chủ tịch Hội đồng Quỹ Saigon Times Foundation, nhấn mạnh rằng giáo dục là một hành trình dài, đòi hỏi sự kiên định và đồng hành bền bỉ. Theo bà, đầu tư cho giáo dục không chỉ để giúp người học vượt qua khó khăn tài chính trước mắt, mà quan trọng hơn là góp phần hình thành tư duy, năng lực và tinh thần trách nhiệm xã hội – những yếu tố nền tảng của nguồn nhân lực trong giai đoạn phát triển mới của Việt Nam.

Cách nhìn này phản ánh sự gặp gỡ trong hệ giá trị của hai tổ chức, khi cùng coi thiện nguyện là một phần cốt lõi của trách nhiệm xã hội, chứ không phải một hoạt động mang tính phong trào.

Bên cạnh hợp tác với Saigon Times Foundation, ACB cũng tiếp tục đồng hành cùng Báo Tuổi Trẻ trong chương trình “Tiếp sức đến trường”, triển khai các gói cho vay học phí dành cho tân sinh viên có hoàn cảnh khó khăn. Riêng trong năm 2025, ngân hàng đã triển khai chương trình tín dụng hỗ trợ sinh viên với tổng quy mô khoảng 2 triệu USD.

Việc kết hợp giữa học bổng và tín dụng giáo dục cho thấy cách ACB tiếp cận giáo dục không chỉ thuần túy dưới góc độ thiện nguyện, mà còn như một hình thức đầu tư xã hội dài hạn. Ở đó, lợi ích của người học, của cộng đồng và của nền kinh tế được nhìn nhận trong một mối quan hệ gắn kết.

Y tế và môi trường: hoàn thiện bức tranh giá trị chung

Giáo dục không phải là mảnh ghép duy nhất trong chiến lược CSV của ACB. Trong lĩnh vực y tế, ngân hàng ký kết hợp tác với Hội Bảo trợ Bệnh nhân Nghèo TP.HCM để triển khai chương trình “Hành trình Hy vọng”, hỗ trợ chi phí điều trị và các nhu cầu thiết yếu cho trẻ em mắc ung thư có hoàn cảnh khó khăn.

Ở lĩnh vực môi trường, ACB tiếp tục theo đuổi các hoạt động bảo vệ rừng, khôi phục nguồn nước và bảo tồn động vật hoang dã. Theo đại diện ngân hàng, những chương trình này không được triển khai như các hoạt động đơn lẻ, mà nằm trong một chiến lược tổng thể, có đối tác chuyên môn và cơ chế đánh giá tác động rõ ràng. Quan điểm xuyên suốt là bảo vệ môi trường không chỉ là trách nhiệm xã hội, mà còn là nền tảng cho sự ổn định dài hạn của nền kinh tế.

CSV: khi lợi ích xã hội và doanh nghiệp song hành

Trong bối cảnh toàn cầu nhiều biến động, khái niệm Creating Shared Value ngày càng được nhắc đến như một hướng tiếp cận mới cho phát triển bền vững. Khác với các mô hình trách nhiệm xã hội doanh nghiệp (CSR) truyền thống vốn thường tập trung vào phân bổ lợi nhuận sau kinh doanh, CSV tích hợp trực tiếp các mục tiêu xã hội vào chiến lược, mô hình vận hành và chuỗi giá trị của doanh nghiệp.

Phát biểu tại sự kiện, ông Trần Hùng Huy, Chủ tịch HĐQT ACB, cho rằng câu hỏi quan trọng nhất đối với một ngân hàng hôm nay không chỉ là tăng trưởng bao nhiêu, mà là đang tạo ra giá trị gì cho xã hội mà mình phục vụ. Theo ông, giáo dục, y tế và môi trường là những vấn đề căn bản của Việt Nam, nơi các giải pháp dài hạn có thể mang lại lợi ích bền vững cho cả cộng đồng lẫn nền kinh tế.

Ở góc nhìn chiến lược, ông Phạm Phú Ngọc Trai, Cố vấn phát triển bền vững của ACB, nhận định rằng phát triển bền vững không chỉ là “làm điều tốt”, mà là cách doanh nghiệp xây dựng năng lực cạnh tranh dài hạn. Mô hình tạo giá trị chung cho phép doanh nghiệp nhìn các vấn đề xã hội như một phần của chiến lược phát triển, nơi lợi ích của cộng đồng và lợi ích kinh doanh không tách rời, mà bổ trợ cho nhau.

Từ sự kiện đến một hành trình dài hạn

Nhìn tổng thể, lễ ký kết ngày 18/12 không chỉ là một dấu mốc sự kiện, mà phản ánh sự hội tụ của các tổ chức cùng chung một hệ giá trị, mỗi bên đảm nhận một vai trò khác nhau nhưng bổ trợ lẫn nhau trong hành trình phát triển bền vững. Các chương trình được thiết kế theo chu kỳ dài hạn, gắn với chiến lược phát triển bền vững của ACB giai đoạn 2025–2030, thay vì những cam kết mang tính thời điểm.

Với định hướng này, ACB cho biết sẽ tiếp tục tích hợp sâu hơn các yếu tố xã hội và môi trường vào hoạt động kinh doanh cốt lõi, đồng thời mở rộng hợp tác với các tổ chức trong và ngoài nước. Nếu nhìn thiện nguyện như một khoản đầu tư cho tương lai, thì cách tiếp cận “tạo giá trị chung” đang mở ra một hướng đi, nơi lợi ích của doanh nghiệp và sự phát triển của xã hội không còn là hai đường song song, mà giao thoa trong cùng một chiến lược dài hạn.

|Từ trái sang phải: ông Trần Hùng Huy, Chủ tịch HĐQT ACB; ông Phạm Phú Ngọc Trai, Cố vấn chiến lược Phát triển bền vững của ACB; và ông Nguyễn Thành Long, Phó Chủ tịch, Thành viên HĐQT ACB, chứng kiến lễ ký kết.
Tại bàn ký, ông Từ Tiến Phát, Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) (bên trái), và bà Trần Thị Ngọc Huệ, Chủ tịch Hội đồng Quản lý Saigon Times Foundation (bên phải), thực hiện nghi thức ký kết Biên bản Ghi nhớ hợp tác Chương trình học bổng “ACB – Saigon Times Foundation: Học để tạo giá trị”. Ảnh: Hải Đông