Chính phủ Ấn Độ hôm thứ Tư đã hủy bỏ lệnh yêu cầu các hãng sản xuất smartphone cài sẵn ứng dụng an ninh mạng do nhà nước quản lý trên tất cả thiết bị mới, sau khi gặp phản đối từ các chính trị gia, các nhà bảo vệ quyền riêng tư và các công ty công nghệ toàn cầu về lo ngại giám sát.
Chính phủ Thủ tướng Narendra Modi trước đó đã thông báo riêng cho các công ty như Apple, Samsung và Xiaomi vào ngày 28/11 rằng các điện thoại mới phải được cài đặt sẵn một ứng dụng không thể xóa có tên Sanchar Saathi trong vòng 90 ngày.
“Chính phủ đã quyết định không bắt buộc các nhà sản xuất điện thoại cài sẵn ứng dụng này,” Bộ Thông tin và Truyền thông Ấn Độ cho biết trong một thông cáo báo chí hôm thứ Tư.
Quyết định này được đưa ra sau các cuộc phản đối từ các đảng đối lập, cùng với các bài xã luận trên báo chí tham gia lên án, và chính phủ cũng gặp mâu thuẫn với các hãng điện thoại, khi Apple và Samsung dự kiến sẽ không tuân thủ chỉ thị, các nguồn tin cho biết.
Chỉ một ngày trước đó, các bộ trưởng chính phủ còn bảo vệ kế hoạch, khẳng định ứng dụng chỉ giúp theo dõi và khóa điện thoại bị đánh cắp, ngăn chúng bị lợi dụng, đồng thời phản bác các chỉ trích liên quan đến việc các hãng smartphone phải đảm bảo ứng dụng không thể bị vô hiệu hóa.
Động thái đảo chiều này tương tự như vụ chính phủ Ấn Độ thay đổi chính sách cấp phép nhập khẩu laptop vào năm ngoái sau khi bị các quan chức Mỹ vận động, vốn yêu cầu các công ty phải xin giấy phép cho các lô hàng.
“Khung pháp lý khó đoán của Ấn Độ luôn gây thách thức cho các doanh nghiệp coi trọng tính dự báo,” luật sư công nghệ Mishi Choudhary nhận xét. “Đây là một động thái đáng hoan nghênh, nhưng các quyết định chính sách tùy tiện mà không có phân tích về hiệu quả thực sự trong việc ngăn chặn gian lận vẫn là điều đáng lo ngại.”
Phản đối chính trị, lo ngại quyền riêng tư
Chính phủ cho biết họ rút lại lệnh vì ứng dụng đã được người dùng tải về phổ biến mà không cần bắt buộc. Tính đến thứ Ba, 600.000 công dân đã tải ứng dụng này.
“Ứng dụng an toàn và hoàn toàn nhằm giúp người dân tránh khỏi các tác nhân xấu trong không gian mạng,” chính phủ khẳng định trong thông cáo.
Trước đó vào sáng thứ Tư, lãnh đạo cấp cao đảng Quốc đại Randeep Singh Surjewala gửi thông báo tới Quốc hội, yêu cầu chính phủ làm rõ thẩm quyền pháp lý cho việc “bắt buộc cài ứng dụng không thể gỡ bỏ” và kêu gọi thảo luận về rủi ro quyền riêng tư và an ninh.
“Lo ngại nghiêm trọng, thực tế là ứng dụng bắt buộc cài đặt như vậy có thể có cửa hậu, từ đó hoàn toàn xâm phạm dữ liệu và quyền riêng tư của người dùng,” ông nói thêm.
Theo các nguồn tin trong ngành, kế hoạch của Thủ tướng Modi gần như chưa có tiền lệ. Nga có thể là ví dụ duy nhất. Tháng 8 vừa qua, Moscow yêu cầu ứng dụng nhắn tin do nhà nước hậu thuẫn tên MAX, đối thủ của WhatsApp mà các nhà phê bình cho rằng có thể được dùng để theo dõi người dùng, phải được cài sẵn trên tất cả điện thoại di động và máy tính bảng.
Logo ứng dụng Sanchar Saathi và quốc kỳ Ấn Độ xuất hiện trong minh họa chụp ngày 2/12/2025. Ảnh: Reuters
