
Chính quyền Trump tiếp tục can thiệp vào tập đoàn sản xuất chip khổng lồ Intel theo cách khá bất ngờ: nắm giữ cổ phần trong hãng chip này
Chính phủ Mỹ được cho là đang đàm phán để nắm một phần cổ phần trong Intel. Thỏa thuận này sẽ được thiết kế nhằm hỗ trợ công ty mở rộng hoạt động sản xuất tại Mỹ, bao gồm cả nhà máy chip ở bang Ohio vốn bị trì hoãn nhiều lần, theo Bloomberg.
Thông tin này xuất hiện chưa đầy một tuần sau khi Tổng thống Donald Trump yêu cầu Giám đốc điều hành Intel, ông Lip-Bu Tan, từ chức vì lo ngại xung đột lợi ích. Dù Trump không nêu rõ lý do, động thái này diễn ra sau khi Thượng nghị sĩ Cộng hòa Tom Cotton gửi thư cho hội đồng quản trị Intel, đặt câu hỏi về mối liên hệ bị cáo buộc giữa ông Tan và Trung Quốc.
Ông Tan sau đó đã tới Nhà Trắng gặp gỡ chính quyền Trump vào ngày 11-8 để trấn an những lo ngại và tìm cách hợp tác với chính phủ. Theo Bloomberg, chính cuộc gặp này đã khởi nguồn cho các cuộc thảo luận về việc chính phủ Mỹ có thể trực tiếp nắm cổ phần trong công ty.
Trump, người gọi cuộc gặp hôm thứ Hai vừa qua là “rất thú vị”, đã áp dụng một cách tiếp cận chưa từng có trong việc can thiệp vào doanh nghiệp, bao gồm cả một thỏa thuận khiến Bộ Quốc phòng trở thành cổ đông lớn nhất của nhà sản xuất đất hiếm MP Materials.
Cụ thể, Bloomberg News hôm thứ Sáu dẫn nguồn tin am hiểu cho biết chính quyền Trump đang xem xét sử dụng nguồn quỹ từ Đạo luật CHIPS năm 2022 – được ký ban hành bởi người tiền nhiệm Joe Biden – để mua cổ phần trong Intel.
Intel từ chối bình luận.
“Intel cam kết mạnh mẽ trong việc hỗ trợ các nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm củng cố vị thế dẫn đầu của Mỹ về công nghệ và sản xuất,” người phát ngôn của Intel cho biết trong một tuyên bố. “Chúng tôi mong muốn tiếp tục hợp tác với Chính quyền Trump để thúc đẩy những ưu tiên chung này, nhưng chúng tôi sẽ không bình luận về tin đồn hay suy đoán.”
Năm ngoái, Intel đã nhận được gần 8 tỷ USD tiền trợ cấp, khoản chi lớn nhất theo đạo luật này, để xây dựng các nhà máy mới tại bang Ohio và một số bang khác, theo chiến lược của cựu CEO Pat Gelsinger nhằm khôi phục lợi thế sản xuất của công ty.
Tuy nhiên, ông Lip-Bu Tan đã thu hẹp tham vọng đó, làm chậm tiến độ xây dựng tại Ohio. Ông dự định chỉ xây dựng nhà máy dựa trên nhu cầu thực tế đối với dịch vụ, điều mà các nhà phân tích cho rằng có thể khiến ông đối đầu với nỗ lực của Trump trong việc củng cố năng lực sản xuất của Mỹ.
Theo các nhà phân tích, sự hậu thuẫn từ chính phủ liên bang có thể cho Intel thêm thời gian vực dậy mảng kinh doanh xưởng đúc chip (foundry) đang thua lỗ, nhưng công ty vẫn đối mặt với lộ trình sản phẩm yếu và khó khăn trong việc thu hút khách hàng cho các nhà máy mới.
“Đây có thể là một bước ngoặt,” Matt Britzman, nhà phân tích cổ phiếu cấp cao tại Hargreaves Lansdown, nhận định. Nhưng ông cảnh báo: “Sự hỗ trợ của chính phủ có thể củng cố niềm tin, nhưng nó không giải quyết được khoảng cách cạnh tranh cốt lõi trong các tiến trình sản xuất tiên tiến.”
Intel đã đánh mất lợi thế cạnh tranh từ nhiều năm trước vào tay TSMC của Đài Loan. Công ty gần như không có chỗ đứng trong thị trường chip AI bùng nổ vốn do Nvidia thống trị, đồng thời đang mất thị phần PC và trung tâm dữ liệu vào tay AMD.
Quy trình sản xuất mới nhất của Intel – 18A – đang gặp vấn đề về chất lượng, khi chỉ một tỷ lệ nhỏ chip sản xuất ra đủ tiêu chuẩn cho khách hàng, trong khi công ty vẫn phải phụ thuộc một phần vào TSMC để sản xuất các chip do Intel tự thiết kế.
Giám đốc điều hành Intel, ông Lip-Bu Tan. Ảnh: Bloomberg