Phục vụ bia thủ công, chơi mạt chược, xếp hàng hóa và thậm chí là đấm bốc – hàng chục robot hình người tại Hội nghị Trí tuệ Nhân tạo Thế giới (WAIC) diễn ra cuối tuần qua ở Thượng Hải chính là hiện thân cho sức mạnh và tham vọng AI ngày càng lớn của Trung Quốc.
Sự kiện thường niên này được tổ chức nhằm phô diễn bước tiến của Trung Quốc trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), khi chính phủ nước này đặt mục tiêu trở thành quốc gia dẫn đầu thế giới không chỉ về công nghệ mà cả về quản trị AI, trong bối cảnh đang theo sát gót Mỹ.
Phát biểu tại lễ khai mạc hôm thứ Bảy, Thủ tướng Lý Cường tuyên bố Trung Quốc sẽ thành lập một tổ chức mới nhằm thúc đẩy hợp tác trong quản trị AI, đồng thời cảnh báo rằng lợi ích từ phát triển AI cần phải được cân bằng với các rủi ro tiềm tàng.
Tuy nhiên, tại khu vực triển lãm kế bên với không gian rộng lớn, không khí lại vui vẻ và phấn khích hơn là lo ngại.
“Hiện tại, nhu cầu đang rất cao – từ dữ liệu, tình huống ứng dụng, đào tạo mô hình cho đến phát triển hệ thống. Tất cả các lĩnh vực này đều có bầu không khí vô cùng sôi động,” ông Yang Yifan, Giám đốc R&D tại Transwarp – một nền tảng AI có trụ sở ở Thượng Hải – cho biết.
WAIC năm nay là hội nghị đầu tiên kể từ bước ngoặt hồi tháng 1, khi startup DeepSeek của Trung Quốc ra mắt một mô hình AI có hiệu suất tương đương các hệ thống hàng đầu của Mỹ nhưng với chi phí thấp hơn đáng kể.
Ban tổ chức cho biết diễn đàn năm nay quy tụ hơn 800 doanh nghiệp, giới thiệu hơn 3.000 sản phẩm – trong đó robot hình người với những “màn trình diễn tiệc tùng” kỳ lạ chính là điểm nhấn thu hút đám đông.
Tại một gian hàng, một robot chơi trống – hơi lệch nửa nhịp – theo bài “We Will Rock You” của nhóm Queen, trong khi một người đàn ông đeo kính bảo hộ và mặc áo phản quang cổ vũ khiến đám đông bật cười thích thú.
Một số robot khác, có con mặc đồng phục lao động hoặc đội mũ bóng chày, vận hành dây chuyền sản xuất, chơi bi lăn với con người, hoặc vụng về phục vụ nước ngọt từ máy.
Dù hầu hết các robot trưng bày vẫn còn hơi giật cục (jerky), nhưng độ tinh vi của chúng qua từng năm ngày càng rõ rệt.
Chính phủ Trung Quốc đã hỗ trợ mạnh mẽ lĩnh vực robot – nơi một số chuyên gia cho rằng nước này có thể đã vượt mặt Mỹ.
Tại gian hàng của Unitree – một công ty ở Hàng Châu – robot G1 cao khoảng 130cm với thời lượng pin 2 giờ đã biểu diễn các cú đá, xoay người và tung đòn đấm trong khi giữ thăng bằng khá mượt mà khi đấu bóng trên sàn boxing.
Trước thềm khai mạc hội nghị, Unitree công bố sẽ ra mắt mẫu robot hình người kích thước đầy đủ – R1 – với giá dưới 6.000 USD.
Tại triển lãm, các bạn đồng hành AI – dưới hình dạng doanh nhân trung niên, phụ nữ ăn mặc gợi cảm hoặc chiến binh cổ đại – vẫy tay chào người tham quan từ màn hình và hỏi thăm ngày hôm đó của họ ra sao. Một số gian hàng khác thì cho phép khách tạo hình đại diện số (avatar) của riêng mình.
Tập đoàn công nghệ Baidu hôm thứ Bảy đã công bố thế hệ công nghệ mới dành cho “con người số” – những tác nhân AI được mô phỏng theo người thật, mà công ty cho biết có thể “suy nghĩ, ra quyết định và hợp tác làm việc”.
Baidu gần đây đã tổ chức một buổi livestream thương mại điện tử kéo dài 6 giờ, được dẫn dắt hoàn toàn bởi một “người số” mô phỏng một streamer nổi tiếng cùng với một avatar khác.
Theo Baidu, hai “nhân vật ảo” này đã đạt doanh thu cao hơn màn ra mắt của chính streamer thật ở một số danh mục sản phẩm.
Hiện đã có hơn 10.000 doanh nghiệp sử dụng công nghệ này, bà Wu Chenxia – trưởng bộ phận của Baidu – chia sẻ với AFP.
Trước câu hỏi về tác động tới việc làm – một trong những lo ngại lớn nhất liên quan đến việc áp dụng AI trên diện rộng – bà Wu khẳng định AI chỉ là một công cụ hỗ trợ nâng cao chất lượng và tiết kiệm thời gian, công sức, và vẫn cần đến sự tham gia của con người.
Ít nhất là hiện tại, hầu như không ai trong số khách tham quan triển lãm WAIC tỏ ra lo lắng về hậu quả của những chú chó robot biết nhào lộn mà họ đang háo hức theo dõi.
“Khi nói đến phát triển AI tại Trung Quốc, chúng ta có nền tảng dữ liệu tương đối tốt, cùng với rất nhiều tình huống ứng dụng phong phú,” ông Yang của Transwarp nhận định. “Vẫn còn rất nhiều cơ hội để thử nghiệm.”
Người xem theo dõi các robot hình người thi đấu quyền anh tại triển lãm trong khuôn khổ Hội nghị Trí tuệ Nhân tạo Thế giới ở Thượng Hải. Ảnh: AFP
