Mỹ sẽ áp thuế chống bán phá giá lên thiết bị năng lượng mặt trời nhập khẩu từ bốn quốc gia Đông Nam Á gồm Cambodia, Malaysia, Thái Lan và Việt Nam sau khi một cơ quan chính phủ kết luận rằng các mặt hàng này gây thiệt hại cho các nhà sản xuất trong nước.
Mức thuế trung bình là 396% đối với Việt Nam, 375% đối với Thái Lan và 34% đối với Malaysia, nhưng có thể lên tới 3.521% đối với một số nhà sản xuất tại Campuchia.
Trong cuộc bỏ phiếu nhất trí tối thứ Hai, Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ (ITC) cho biết họ kết luận rằng các tấm pin năng lượng mặt trời nhập khẩu từ Campuchia, Malaysia, Thái Lan và Việt Nam đã gây tổn hại cho ngành công nghiệp nội địa. Kết luận này là điều kiện cuối cùng để các mức thuế chính thức có hiệu lực, dự kiến bắt đầu từ tháng Sáu.
Quyết định này là chiến thắng cho các nhà sản xuất đang hoạt động tại Mỹ. Các công ty như Hanwha Q Cells và First Solar đã đổ lỗi cho làn sóng hàng nhập khẩu giá rẻ từ Đông Nam Á khiến họ gặp khó khăn trong việc sản xuất và bán thiết bị tại thị trường nội địa, dù có các ưu đãi thuế nhằm thúc đẩy sản xuất công nghệ năng lượng tiên tiến tại Mỹ. Cổ phiếu của First Solar đã tăng tới 4,8% sau quyết định này.
“Đây là những chiến thắng quyết định cho ngành sản xuất trong nước,” Tim Brightbill, đồng chủ tịch bộ phận thương mại quốc tế của công ty luật Wiley và là luật sư chính đại diện cho liên minh các công ty năng lượng mặt trời theo đuổi vụ kiện, cho biết trong một cuộc họp báo.
Khác với các mức thuế diện rộng từng được áp đặt bởi Tổng thống Donald Trump, các mức thuế lần này là kết quả của một cuộc điều tra thương mại kéo dài hơn một năm. Cuộc điều tra kết luận rằng các thiết bị năng lượng mặt trời nhập khẩu từ các quốc gia bị nhắm đến được trợ giá và bán dưới giá thành, gây bất lợi cho các nhà sản xuất tại Mỹ.
Mức thuế mới sẽ làm tăng giá thiết bị năng lượng mặt trời nhập từ Đông Nam Á và gây áp lực lên các nhà phát triển năng lượng tái tạo tại Mỹ, những người phụ thuộc nhiều vào nguồn hàng từ khu vực này. Mỹ đã nhập khẩu 12,9 tỷ USD thiết bị năng lượng mặt trời từ bốn quốc gia này trong năm ngoái, chiếm gần 80% tổng lượng nhập khẩu, theo số liệu từ BloombergNEF.
Tuy nhiên, các nhà sản xuất trong nước cho rằng tác động của chi phí tăng là không đáng kể. Nhiều yếu tố khác đang ảnh hưởng lớn hơn đến ngân sách của các nhà phát triển — bao gồm chi phí lao động và khó khăn trong việc kết nối dự án vào lưới điện — ngay cả khi giá tấm pin đã giảm mạnh, theo ông Mike Carr, giám đốc điều hành của Liên minh Các nhà sản xuất năng lượng mặt trời cho nước Mỹ (Solar Energy Manufacturers for America Coalition).
“Chi phí thiết bị rất thấp,” ông Carr nói. “Nó chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong tổng chi phí dự án.”
Nhu cầu dự kiến vẫn sẽ tiếp tục tăng, và các nhà sản xuất trong nước hiện đang trên đà đạt đủ công suất sản xuất tấm pin và mô-đun để đáp ứng toàn bộ nhu cầu tại Mỹ vào năm 2026, ông Carr cho biết.
Tuy nhiên, dù năng lượng mặt trời hiện đang dẫn đầu về công suất lắp đặt tại Mỹ, các mức thuế mới này lại làm gia tăng thêm những trở ngại về chính sách và chuỗi cung ứng, gây phức tạp cho triển vọng tăng trưởng trong tương lai. Các nghị sĩ Cộng hòa tại Quốc hội đang thúc đẩy việc cắt giảm các khoản hỗ trợ liên bang quan trọng, và ngành công nghiệp này còn đối mặt với nguy cơ bị áp thêm thuế đối với hàng nhập khẩu.
Các mức thuế, được Bộ Thương mại Hoa Kỳ tính toán vào tháng trước, có thể lên tới 3.521% đối với một số nhà sản xuất tại Campuchia, do nước này quyết định ngừng hợp tác với cuộc điều tra của Mỹ. Tuy nhiên, mức thuế với các quốc gia và công ty khác thấp hơn nhiều. Mức thuế trung bình là 396% đối với Việt Nam, 375% đối với Thái Lan và 34% đối với Malaysia.
Bộ Thương mại Mỹ đã ấn định các mức thuế này vào tháng Tư sau cuộc điều tra kéo dài, kết luận rằng một số nhà sản xuất năng lượng mặt trời tại bốn quốc gia trên được hưởng lợi bất công từ trợ cấp của chính phủ và bán sản phẩm sang Mỹ với giá thấp hơn chi phí sản xuất.
JinkoSolar bị áp mức thuế khoảng 245% đối với sản phẩm xuất khẩu từ Việt Nam và 40% đối với hàng từ Malaysia. Trina Solar tại Thái Lan phải chịu mức thuế 375%, còn hàng xuất từ Việt Nam của công ty này bị áp thuế hơn 200%. Các mô-đun JA Solar từ Việt Nam có thể bị áp mức thuế khoảng 120%.
Một công nhân đang xử lý tế bào quang điện tại nhà máy của Irex Energy JSC ở Vũng Tàu, Việt Nam. Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ đã kết luận rằng các tấm pin và tế bào năng lượng mặt trời nhập khẩu từ Campuchia, Malaysia, Thái Lan và Việt Nam gây tổn hại cho ngành sản xuất trong nước. Ảnh: Bloomberg
