Trung Quốc đã hoàn thành thử nghiệm tích hợp hạ cánh và cất cánh của tàu đổ bộ Mặt Trăng có người lái Lanyue, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong chương trình đưa người lên Mặt Trăng của nước này.
Cuộc thử nghiệm tích hợp hạ cánh và cất cánh đầu tiên của Lanyue diễn ra tại tỉnh Hà Bắc, miền bắc Trung Quốc, vào ngày 6/8, mô phỏng quá trình hạ cánh xuống Mặt Trăng và cất cánh trở lại, theo thông báo của Cơ quan Chinh phục Không gian có Người lái Trung Quốc (CMSEO) vào ngày 7/8.
Theo CMSEO, thử nghiệm đã xác nhận tính hiệu quả của các hệ thống hạ cánh và cất cánh, hệ thống điều khiển, quy trình tắt động cơ khi tiếp xúc bề mặt Mặt Trăng, cũng như khả năng tương thích của các giao diện giữa các hệ thống con, bao gồm dẫn đường, định vị, điều khiển và đẩy.
Hình ảnh từ thử nghiệm cho thấy tàu đổ bộ bốn chân đang hoạt động với luồng khí phụt màu vàng, cho thấy có khả năng sử dụng chất oxy hóa gốc nitơ tetroxide, nhiều khả năng kết hợp với hydrazine, tương tự như các tàu đổ bộ robot Hằng Nga của Trung Quốc. Cơ sở thử nghiệm này từng được sử dụng cho các bài kiểm tra hạ cánh của sứ mệnh sao Hỏa Thiên Vấn-1.
Thử nghiệm thành công này đánh dấu bước tiến trong kiểm tra phần cứng cho mục tiêu đưa người lên Mặt Trăng, và là một bước tiến nữa hướng tới mục tiêu đưa phi hành gia hạ cánh xuống Mặt Trăng trước năm 2030.
Tàu đổ bộ Lanyue bao gồm một mô-đun đẩy và một mô-đun hạ cánh, được thiết kế để chở hai phi hành gia giữa quỹ đạo Mặt Trăng và bề mặt Mặt Trăng. Tầng đẩy sẽ được sử dụng cho quá trình hạ độ cao ban đầu trước khi tách khỏi Lanyue và thực hiện va chạm có kiểm soát. Lanyue sẽ tiếp tục giai đoạn hạ cánh cuối cùng, cũng như cất cánh trở lại quỹ đạo Mặt Trăng.
Tàu đổ bộ này cũng có khả năng chở theo xe tự hành Mặt Trăng và các thiết bị khoa học. Theo các quan chức ngành vũ trụ, Lanyue đã trải qua một loạt thử nghiệm.
“Chẳng hạn, trong giai đoạn phóng, chúng tôi cần kiểm chứng khả năng tải trọng của nó. Vì vậy, chúng tôi đã tiến hành các thử nghiệm cơ học quy mô lớn để đảm bảo hoạt động trơn tru trong môi trường cực kỳ phức tạp của quá trình phóng,” ông Huang Zhen thuộc Tập đoàn Khoa học và Công nghệ Hàng không Vũ trụ Trung Quốc (CASC) cho biết trên Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc.
“Con tàu cũng sẽ quay quanh Mặt Trăng trong thời gian dài, vì vậy chúng tôi đã thực hiện nhiều thử nghiệm nhiệt để đảm bảo nó có thể chịu được môi trường nhiệt khắc nghiệt của không gian cận Mặt Trăng,” ông nói thêm. Ông Huang cho biết tàu đổ bộ được thiết kế với năng lực dự phòng. “Tàu đổ bộ có nhiều động cơ được bố trí dự phòng để hỗ trợ lẫn nhau. Nếu một động cơ gặp sự cố, các động cơ còn lại vẫn có thể đưa phi hành gia trở lại quỹ đạo Mặt Trăng an toàn, cho phép họ trở về Trái Đất.”
CASC là nhà thầu chính của Trung Quốc trong lĩnh vực vũ trụ và đang chế tạo các thành phần cần thiết cho kế hoạch đổ bộ Mặt Trăng có người lái.
Các thành phần quan trọng khác của chương trình Mặt Trăng Trung Quốc bao gồm tên lửa Trường Chinh 10, tàu vũ trụ có người lái Mộng Châu, bộ đồ EVA Mặt Trăng và xe tự hành bề mặt không điều áp.
Sẽ có hai vụ phóng tên lửa Trường Chinh 10 để đưa phi hành gia lên Mặt Trăng và trở về. Một vụ sẽ phóng tàu vũ trụ Mộng Châu, vụ còn lại sẽ phóng tổ hợp tàu đổ bộ Lanyue. Hai tàu này sẽ gặp nhau trên quỹ đạo Mặt Trăng.
Tháng trước, Trung Quốc dường như đã hoàn tất thử nghiệm kết cấu của Trường Chinh 10 và đang tiếp tục hoàn thiện cơ sở phóng tại sân bay vũ trụ Wenchang trên đảo Hải Nam. Một chuyến bay thử nghiệm phiên bản một tầng của tên lửa Trường Chinh 10A có thể diễn ra ngay trong năm sau.
Vào tháng 6, Trung Quốc đã thực hiện thử nghiệm thoát hiểm tại bệ phóng cho tàu Mộng Châu, và dự kiến sẽ tiến hành thử nghiệm thoát hiểm khi đang bay ở áp suất động cực đại vào cuối năm nay.
Nỗ lực của Trung Quốc diễn ra trong bối cảnh NASA cũng đang thúc đẩy chương trình đổ bộ Mặt Trăng có người lái. Sứ mệnh Artemis 2 với 4 phi hành gia bay vòng quanh Mặt Trăng và trở về dự kiến phóng muộn nhất vào tháng 4 năm 2026. Sứ mệnh đổ bộ Artemis 3 hiện được lên kế hoạch cho giữa năm 2027.
Tàu đổ bộ Lanyue trong quá trình thử nghiệm tại cơ sở thử nghiệm hạ cánh ở tỉnh Hà Bắc, miền bắc Trung Quốc, ngày 6/8/2025. Ảnh: CMSEO
