
SpaceX đã thực hiện sứ mệnh phóng phi hành gia vận hành lần thứ 11 cho NASA vào hôm thứ Sáu, 1/8, đưa bốn thành viên của phi hành đoàn Crew-11 lên đường đến Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS).
Tên lửa Falcon 9 của SpaceX đã cất cánh từ Tổ hợp Phóng 39A tại Trung tâm Vũ trụ Kennedy (KSC) của NASA ở Florida lúc 11:43 sáng giờ miền Đông (10:43 tối cùng ngày giờ Việt Nam). Trên đỉnh tên lửa là tàu vũ trụ Crew Dragon Endeavour của SpaceX, thực hiện chuyến bay thứ sáu – một kỷ lục tái sử dụng đối với các tàu Crew Dragon.
Vụ phóng diễn ra muộn hơn một ngày so với kế hoạch ban đầu; SpaceX ban đầu chuẩn bị phóng Crew-11 vào thứ Năm (31/7) nhưng buộc phải hủy vào phút chót do mây dày xâm nhập khu vực phóng.
Chưa đầy tám phút sau khi rời bệ, tầng đẩy của Falcon 9 đã hạ cánh thành công tại Khu Hạ cánh 1 (LZ-1) của SpaceX ở Trạm Lực lượng Không gian Cape Canaveral, ngay cạnh KSC, tạo ra tiếng nổ siêu thanh vang xa nhiều km.
Crew-11 bao gồm hai phi hành gia NASA Zena Cardman và Mike Fincke, Kimiya Yui của Cơ quan Thám hiểm Không gian Nhật Bản (JAXA), và Oleg Platonov của cơ quan vũ trụ Nga Roscosmos.
Đây là chuyến bay vũ trụ đầu tiên của chỉ huy Crew-11, Zena Cardman, người từng được lên lịch bay cùng Crew-9. Tuy nhiên, Cardman bị rút khỏi Crew-9 vì sứ mệnh đó chỉ có hai phi hành gia để nhường chỗ cho Butch Wilmore và Suni Williams của NASA trên đường quay về Trái Đất sau khi tàu Starliner của Boeing – đưa họ lên ISS trong chuyến bay thử nghiệm có người đầu tiên vào tháng 6/2024 – gặp rò rỉ và trục trặc động cơ.
Fincke – phi công của Crew-11 – đang thực hiện chuyến bay vũ trụ thứ tư sau ba lần bay trước bằng tàu con thoi đến ISS. Là người giàu kinh nghiệm nhất, ông cho biết rất háo hức được chứng kiến phản ứng của các đồng đội – hai người trong số họ lần đầu tiên bay vào vũ trụ.
“Tôi vẫn nhớ cảm giác lần đầu được thấy Trái Đất từ không gian – nó thật xúc động và choáng ngợp. Tôi muốn chia sẻ niềm vui đó với họ,” Fincke nói với Space.com.
Kimiya Yui – chuyên gia sứ mệnh của Crew-11 – sẽ có chuyến bay thứ hai sau lần ở lại ISS 142 ngày trong nhiệm vụ Expedition 44/45 năm 2015. Khi đó, anh đã góp phần xây dựng thiết bị thí nghiệm trong mô-đun Kibo của Nhật Bản.
Người cuối cùng trong phi hành đoàn là Oleg Platonov của Nga, cũng là lần đầu tiên anh bay vào không gian và đảm nhận vai trò chuyên gia sứ mệnh.
Sau khi tàu Crew Dragon kết nối an toàn với ISS và mở cửa, bốn phi hành gia của Crew-11 sẽ bắt đầu thay thế các thành viên của Crew-10. Việc kết nối dự kiến diễn ra lúc 3 giờ sáng giờ miền Đông (14:00 giờ Việt Nam) ngày thứ Bảy, 2/8.
Khi Crew-11 đã ổn định, bốn phi hành gia của Crew-10 – bay lên ISS từ tháng 3/2025 – sẽ trở lại Trái Đất trên chính tàu Crew Dragon đã đưa họ đến trạm.
Crew-11 sẽ ở lại ISS khoảng sáu tháng để tiến hành các thí nghiệm khoa học như mô phỏng hạ cánh Mặt trăng gần cực nam, nghiên cứu cách bảo vệ thị lực khỏi tác động của vi trọng lực, và phân tích quá trình phân chia tế bào thực vật trong không gian. Ngoài ra, họ sẽ tiến hành các thử nghiệm để “tăng sản lượng tế bào gốc người và tạo ra dưỡng chất theo nhu cầu”, theo NASA.
Tuy nhiên, theo bà Dana Weigel – Giám đốc Chương trình Trạm Vũ trụ Quốc tế của NASA – cơ quan này đang xem xét kéo dài các sứ mệnh Crew Dragon lên tám tháng. “Chúng tôi đang đánh giá khả năng đó cho Crew-11,” bà nói trong cuộc họp báo hôm 30/7.
Ngoài nhiệm vụ thay thế Crew-10, Crew-11 cũng sẽ chào đón tàu Soyuz MS-28 của Roscosmos vào tháng 11/2025, mang theo phi hành gia Chris Williams (NASA) và hai nhà du hành Nga Sergey Kud-Sverchkov cùng Sergei Mikaev. Một tàu chở hàng robot của Northrop Grumman cũng sẽ được phóng và kết nối trong thời gian Crew-11 làm việc tại trạm.
Tên lửa Falcon 9 của SpaceX mang theo phi hành đoàn Crew-11 đến Trạm Vũ trụ Quốc tế. Ảnh: SpaceX