Chỉ vài giờ trước thời hạn áp thuế vào thứ Sáu, Tổng thống Trump tuyên bố sẽ bước vào giai đoạn đàm phán kéo dài 90 ngày với Mexico về vấn đề thương mại, trong khi mức thuế 25% vẫn được duy trì.
Trump đăng trên nền tảng Truth Social rằng cuộc điện đàm với nhà lãnh đạo Mexico Claudia Sheinbaum là “rất thành công, khi chúng tôi ngày càng hiểu và quen thuộc với nhau hơn”.
Trump trước đó đã đe dọa sẽ áp thuế 30% đối với hàng hóa từ Mexico trong một bức thư gửi vào tháng 7 – điều mà bà Sheinbaum cho biết Mexico sẽ tạm thời tránh được trong ba tháng tới.
“Chúng tôi đã tránh được đợt tăng thuế dự kiến diễn ra vào ngày mai và giành được 90 ngày để xây dựng một thỏa thuận dài hạn thông qua đối thoại,” bà Sheinbaum viết trên nền tảng X.
Cuộc gọi giữa hai nhà lãnh đạo diễn ra trong thời điểm nền kinh tế thế giới đang chịu nhiều áp lực và bất ổn.
Theo thỏa thuận với Mexico, Trump cho biết hàng hóa nhập vào Mỹ sẽ tiếp tục chịu mức thuế 25%. Ông cho biết ô tô sẽ bị áp thuế 25%, trong khi đồng, nhôm và thép sẽ chịu mức thuế 50% trong thời gian đàm phán.
Ông cũng nói rằng Mexico sẽ chấm dứt “rào cản thương mại phi thuế quan”, nhưng không đưa ra chi tiết cụ thể.
Một số mặt hàng vẫn được bảo vệ khỏi mức thuế này theo Hiệp định Mỹ-Mexico-Canada (USMCA) ký kết năm 2020 – được Trump thương lượng trong nhiệm kỳ đầu tiên.
Tuy nhiên, Trump dường như đã không còn ủng hộ thỏa thuận đó, vốn sẽ được đàm phán lại vào năm tới. Một trong những động thái quan trọng đầu tiên của ông khi tái nhiệm là áp thuế lên hàng hóa từ cả Mexico và Canada hồi đầu năm nay.
Số liệu của Cục Thống kê Dân số Hoa Kỳ cho thấy Mỹ thâm hụt thương mại với Mexico 171,5 tỷ USD vào năm ngoái. Mức thâm hụt với Mexico đã tăng đáng kể sau khi USMCA được ký kết, trong khi vào năm 2016 – năm trước khi Trump bước vào nhiệm kỳ đầu – con số này chỉ là 63,3 tỷ USD.
Trong khi đó, khi thời hạn của Trump cận kề, các quốc gia vội vã hoàn thiện khuôn khổ thương mại để tránh việc Mỹ đơn phương áp thuế cao hơn – điều có thể làm đảo lộn nền kinh tế và chính trị của nhiều nước.
Trump đã đạt thỏa thuận với Hàn Quốc vào thứ Tư, và trước đó là với Liên minh châu Âu, Nhật Bản, Indonesia và Philippines. Bộ trưởng Thương mại của ông, ông Howard Lutnick, cho biết trên chương trình “Hannity” của kênh Fox News rằng Mỹ cũng đã có thỏa thuận với Campuchia và Thái Lan sau khi hai nước đồng ý ngừng xung đột biên giới.
Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết Trump “sẽ ký một sắc lệnh vào một thời điểm nào đó trong chiều hoặc tối nay” để áp dụng các mức thuế mới từ 0h01 sáng thứ Sáu theo giờ miền Đông. Những quốc gia chưa nhận được thư thông báo từ Trump hoặc chưa đạt được khuôn khổ đàm phán sẽ được thông báo về mức thuế dự kiến, bằng thư hoặc sắc lệnh, bà nói.
Trong số các nước chưa rõ tình trạng thương mại có Thụy Sĩ và Na Uy – đều là các quốc gia giàu có.
Bộ trưởng Tài chính Na Uy Jens Stoltenberg cho biết “hoàn toàn chưa chắc chắn” liệu một thỏa thuận có thể đạt được trước thời hạn của Trump hay không.
Tuy nhiên, ngay cả khi một thỏa thuận được công bố công khai, điều đó cũng không mang lại sự bảo đảm chắc chắn cho các đối tác thương mại của Mỹ.
Các quan chức EU vẫn đang chờ hoàn tất một tài liệu quan trọng nhằm nêu rõ cách thức vận hành khuôn khổ áp thuế đối với ô tô và hàng hóa nhập khẩu khác từ khối 27 thành viên. Trump đã thông báo về thỏa thuận này vào Chủ Nhật khi ông ở Scotland.
“Mỹ đã cam kết điều này. Giờ đây, vấn đề là phía Mỹ phải thực thi. Trái bóng hiện đang ở phần sân của họ,” phát ngôn viên Ủy ban châu Âu Olof Gill nói. Tuy nhiên, tài liệu này sẽ không có hiệu lực ràng buộc pháp lý.
Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết Trump sẽ ký một sắc lệnh để áp dụng các mức thuế mới từ 0h01 sáng thứ Sáu. Ảnh: AP
