Khi robot Ai-Da – một nghệ sĩ máy đã có tiếng tăm trong giới nghệ thuật – công bố bức chân dung mới của Vua Charles trong tuần này, robot hình người này đã chia sẻ cảm hứng đằng sau tác phẩm phức tạp và nhiều lớp ý nghĩa, đồng thời khẳng định rằng nó không có ý định “thay thế” con người.
Robot siêu thực này là một trong những robot hình người tiên tiến nhất thế giới, được thiết kế giống như một phụ nữ với khuôn mặt biểu cảm sống động, đôi mắt màu hạt dẻ to tròn và mái tóc nâu cắt ngắn.
Tuy nhiên, cánh tay của robot lại mang dáng dấp rõ ràng của máy móc, với kim loại lộ ra bên ngoài và có thể thay đổi tùy theo loại hình nghệ thuật mà nó đang thực hiện.
Cuối năm ngoái, bức chân dung của nhà toán học người Anh Alan Turing do Ai-Da vẽ đã trở thành tác phẩm đầu tiên của một robot hình người được bán đấu giá, thu về hơn 1 triệu USD.
Nhưng khi Ai-Da công bố tác phẩm mới nhất của mình – một bức tranh sơn dầu mang tên “Vị Vua Thuật Toán” được lên ý tưởng nhờ trí tuệ nhân tạo – robot này nhấn mạnh rằng giá trị của tác phẩm không nằm ở con số tiền.
“Giá trị của tác phẩm nghệ thuật của tôi là nhằm tạo ra chất xúc tác cho các cuộc thảo luận về những khía cạnh đạo đức xoay quanh công nghệ mới,” robot nói với hãng tin AFP tại Phái bộ ngoại giao Anh ở Geneva, nơi bức chân dung Vua Charles mới này sẽ được trưng bày.
Robot hình người này, với giọng nói chậm rãi và cân nhắc, khẳng định rằng mục tiêu là: “Thúc đẩy tư duy phản biện và khuyến khích đổi mới có trách nhiệm hướng đến một tương lai công bằng và bền vững hơn.”
Phát biểu bên lề hội nghị thượng đỉnh AI vì Mục tiêu Tốt đẹp (AI for Good) của Liên Hợp Quốc, Ai-Da – từng thực hiện các bản vẽ, tranh vẽ và điêu khắc – chia sẻ về phương pháp và cảm hứng phía sau tác phẩm.
“Khi sáng tác nghệ thuật, tôi sử dụng nhiều thuật toán AI khác nhau,” robot nói. “Tôi bắt đầu với một ý tưởng hoặc khái niệm cơ bản mà tôi muốn khám phá, và suy nghĩ về mục đích của tác phẩm. Nó sẽ nói điều gì?”
Robot cũng chỉ ra rằng “Vua Charles đã sử dụng vị trí của mình để nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường và đối thoại liên tôn giáo. Tôi đã hướng bức chân dung này để tôn vinh điều đó,” và bày tỏ thêm rằng: “Tôi hy vọng Vua Charles sẽ trân trọng những nỗ lực của tôi.”
Aidan Meller, chuyên gia về nghệ thuật hiện đại và đương đại, là người dẫn đầu nhóm tạo ra Ai-Da vào năm 2019, kết hợp với các chuyên gia trí tuệ nhân tạo từ Đại học Oxford và Birmingham. Ông nói với AFP rằng ông tạo ra robot này – được đặt tên theo Ada Lovelace, lập trình viên máy tính đầu tiên trên thế giới – như một dự án nghệ thuật mang tính đạo đức, chứ không nhằm thay thế các họa sĩ.
Ai-Da cũng đồng tình.
“Không nghi ngờ gì rằng AI đang thay đổi thế giới của chúng ta, bao gồm cả thế giới nghệ thuật và các hình thức biểu đạt sáng tạo của con người,” robot thừa nhận.
Nhưng “tôi không tin rằng AI hay tác phẩm của tôi sẽ thay thế các nghệ sĩ con người.”
Thay vào đó, Ai-Da nói rằng mục tiêu là “truyền cảm hứng để người xem suy nghĩ về cách chúng ta có thể sử dụng AI một cách tích cực, đồng thời luôn ý thức được những rủi ro và giới hạn của nó.”
Khi được hỏi liệu một bức tranh do máy móc tạo ra có thực sự được coi là nghệ thuật hay không, robot khẳng định: “Tác phẩm của tôi là độc đáo và sáng tạo.”
“Việc con người có coi đó là nghệ thuật hay không chính là một điểm thảo luận quan trọng và thú vị,” robot này chốt lại.
Một người đàn ông đối mặt với robot nghệ sĩ “Ai-Da” sử dụng trí tuệ nhân tạo tại một gian trưng bày trong Hội nghị Thượng đỉnh Toàn cầu AI vì Mục tiêu Tốt đẹp của ITU ở Geneva. Ảnh: AFP
