Uống các loại đồ uống có đường làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 nhiều hơn so với việc ăn thực phẩm có đường — theo một nghiên cứu mới từ Đại học Brigham Young (BYU) ở Mỹ.
Nghiên cứu cho thấy các loại đồ uống có đường – bao gồm nước ngọt có gas và nước ép trái cây – có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 cao hơn, trong khi không thấy mối liên hệ tương tự đối với đường tiêu thụ qua thực phẩm.
Tiến sĩ Karen Della Corte, tác giả chính của nghiên cứu và là giáo sư khoa học dinh dưỡng tại BYU, cho biết: “Nghiên cứu này nhấn mạnh lý do vì sao việc uống đường – dù là từ nước ngọt hay nước ép – lại gây hại cho sức khỏe nhiều hơn là ăn đường.”
Các nhà khoa học đã phân tích dữ liệu từ 29 nghiên cứu, với tổng số hơn nửa triệu người đến từ châu Âu, châu Mỹ, châu Á và châu Đại Dương, để xác định dạng tiêu thụ đường nào có liên quan mật thiết hơn đến việc phát triển bệnh tiểu đường tuýp 2.
Họ phát hiện rằng mỗi 340ml (chuẩn thông thường của một lon nước ngọt) đồ uống có đường – bao gồm nước ngọt, nước tăng lực và nước thể thao – có liên quan đến việc tăng 25% nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2.
Nước ép trái cây – bao gồm cả nước ép nguyên chất lẫn nước trái cây pha – dường như cũng có tác động tương tự, dù yếu hơn. Cứ mỗi khẩu phần bổ sung 226ml mỗi ngày làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 thêm 5%.
Những con số này là nguy cơ tương đối – nghĩa là nếu nguy cơ ban đầu của một người là 10%, việc uống bốn lon nước ngọt mỗi ngày có thể khiến nguy cơ đó tăng lên khoảng 20%.
Tuy nhiên, đường từ thực phẩm – bao gồm đường trái cây, đường tinh luyện hay tổng lượng đường tiêu thụ – lại không liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2. Trong một số trường hợp, thậm chí có thể liên quan đến nguy cơ thấp hơn.
Do nghiên cứu này mang tính chất quan sát, nên không thể kết luận chắc chắn rằng đồ uống có đường là nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh tiểu đường tuýp 2 – chỉ có thể nói rằng những người tiêu thụ nhiều các loại đồ uống này thì có xu hướng mắc bệnh nhiều hơn.
Các nhà nghiên cứu đã điều chỉnh phân tích để tính đến lượng calo, tình trạng béo phì và các yếu tố lối sống khác. Điều này giúp họ tập trung vào ảnh hưởng riêng biệt của đường, chứ không phải tác động từ việc nạp quá nhiều calo nói chung.
Tuy nhiên, bà Della Corte vẫn cho rằng kết quả này nhấn mạnh sự cần thiết phải có các khuyến nghị dinh dưỡng nghiêm khắc hơn đối với đường dạng lỏng, bao gồm cả nước ép trái cây, vì mối liên hệ của chúng với sức khỏe kém hơn. “Thay vì kết tội tất cả các loại đường, các hướng dẫn dinh dưỡng trong tương lai nên xem xét sự khác biệt về tác động của đường dựa trên nguồn gốc và dạng tồn tại của nó,” bà nói.
Dù là nguồn cung cấp một số dưỡng chất quan trọng, nhiều loại nước ép trái cây có thể chứa lượng đường tương đương với một lon nước ngọt có gas. Ảnh: Getty
