Một nhà khoa học Brazil đã phản đối việc sử dụng phân bón hóa học và nghiên cứu các phương pháp sinh học để sản xuất lương thực bền vững hơn vừa được vinh danh với Giải Thưởng Lương Thực Thế Giới năm nay, theo thông báo của ban tổ chức vào thứ Ba.
Mariangela Hungria, một nhà vi sinh vật học, đã giúp Brazil trở thành một cường quốc nông nghiệp nhờ vào những nghiên cứu của bà, và giờ đây đã giành được giải thưởng 500.000 đô la Mỹ từ Tổ chức Giải Thưởng Lương Thực Thế Giới có trụ sở tại Iowa. Bà Hungria đã nghiên cứu về xử lý sinh học cho hạt giống và đất trong suốt 40 năm, đồng thời hợp tác chặt chẽ với nông dân Brazil để triển khai những phát hiện của mình.
“Tôi vẫn không thể tin được. Cả đời tôi, ai cũng nói rằng điều đó khó xảy ra, rằng tôi đang đi sai hướng, rằng tôi nên theo những thứ như hóa chất. Thế mà rồi, tôi lại nhận được giải thưởng quan trọng nhất trong lĩnh vực nông nghiệp,” Hungria chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn.
Norman Borlaug, người từng nhận Giải Nobel Hòa Bình năm 1970 vì công trình giúp tăng mạnh sản lượng mùa vụ và giảm nguy cơ đói nghèo ở nhiều quốc gia, là người sáng lập Giải Thưởng Lương Thực Thế Giới. Kể từ khi giải được trao lần đầu vào năm 1987, đã có 55 người được vinh danh.
Hungria cho biết bà đã lớn lên với khát vọng xóa đói. Ngay từ đầu sự nghiệp, bà quyết định tập trung vào quá trình cố định đạm sinh học, trong đó vi khuẩn đất được sử dụng để thúc đẩy sự phát triển của cây trồng. Vào thời điểm đó, nông dân ở Brazil và nhiều nơi trên thế giới không muốn giảm sử dụng phân đạm — loại phân giúp tăng năng suất nhưng cũng gây phát thải khí nhà kính và ô nhiễm nguồn nước.
Hungria đã nghiên cứu cách vi khuẩn tương tác với rễ cây để tạo ra đạm một cách tự nhiên. Bà sau đó trình diễn thành công quy trình này trên các thửa ruộng thử nghiệm và bắt đầu làm việc trực tiếp với nông dân để thuyết phục họ rằng áp dụng phương pháp sinh học sẽ không làm giảm năng suất.
Công trình này được ghi nhận là đã giúp tăng năng suất của nhiều loại cây trồng, bao gồm lúa mì, ngô và đậu, nhưng đặc biệt hiệu quả với đậu nành. Nhờ đó, Brazil đã trở thành nước sản xuất đậu nành lớn nhất thế giới, vượt qua Mỹ và Argentina.
Ngành nông nghiệp Brazil đã phải đối mặt với chỉ trích gay gắt vì phá rừng để mở rộng đất nông nghiệp, chủ yếu nhằm trồng đậu nành.
Hungria cho biết nhiều lời chỉ trích là có cơ sở, nhưng bà nhấn mạnh rằng cách tiếp cận sinh học của bà giúp cải thiện đất, qua đó giảm nhu cầu mở rộng phá rừng.
“Nếu bạn quản lý cây trồng tốt, chúng sẽ làm giàu đất với đạm. Đất sẽ khỏe mạnh hơn nếu bạn làm đúng cách,” bà nói.
Hungria sẽ được trao giải trong buổi họp thường niên vào tháng 10 tại Des Moines, Iowa, quy tụ các nhà nghiên cứu và quan chức nông nghiệp từ khắp nơi trên thế giới.
Gebisa Ejeta, Chủ tịch Ủy ban Lựa chọn Giải thưởng Lương thực Thế giới, đã ghi nhận Hungria vì những “thành tựu khoa học phi thường” đã làm thay đổi nền nông nghiệp ở Nam Mỹ.
“Công trình khoa học xuất sắc cùng tầm nhìn bền vững của bà trong việc thúc đẩy sản xuất nông nghiệp có trách nhiệm đã mang lại cho bà sự công nhận toàn cầu, cả trong và ngoài nước,” Ejeta nói trong một tuyên bố.
Tiến sĩ Mariangela Hungria. Ảnh: World Food Prize
