Bộ Giáo dục Ấn Độ vừa công bố một bước ngoặt lớn trong hệ thống giáo dục quốc gia, đưa Trí tuệ nhân tạo (AI) và Tư duy tính toán (CT) trở thành môn học bắt buộc từ lớp 3 trở lên, bắt đầu từ năm học 2026–2027. Quyết định này đưa Ấn Độ vào nhóm ít quốc gia trên thế giới coi giáo dục AI là nền tảng ngay từ bậc tiểu học.
Khung chương trình được Cục Giáo dục Phổ thông và Xóa mù chữ công bố tại buổi tham vấn ngày 29/10/2025, với sự tham gia của Hội đồng Giáo dục Trung ương, Hội đồng Nghiên cứu và Đào tạo Giáo dục Quốc gia, cùng đại diện các hệ thống trường trung ương và chuyên gia bên ngoài.
Sáng kiến này phù hợp với Chính sách Giáo dục Quốc gia 2020 và Khung Chương trình Giáo dục Phổ thông 2023. Ông Sanjay Kumar, Thư ký Bộ Giáo dục, nhấn mạnh: “Giáo dục AI nên được xem là kỹ năng cơ bản, phổ quát, gắn với thế giới xung quanh chúng ta.”
Theo ông Kumar, chương trình cần “mang tính toàn diện, linh hoạt và đáp ứng với sự phát triển của công nghệ.” Hội đồng Giáo dục Trung ương đã thành lập ủy ban chuyên gia do Giáo sư Karthik Raman (Viện Công nghệ Ấn Độ – IIT Madras) đứng đầu để xây dựng khung chương trình AI và CT, với thời hạn hoàn tất tài liệu, sổ tay và nội dung số vào tháng 12/2025.
Triển khai theo giai đoạn và đào tạo giáo viên
Nỗ lực này là kết quả của quá trình tích hợp dần từ năm 2019, khi AI lần đầu được đưa vào như môn học tự chọn ở lớp 9, sau đó mở rộng đến lớp 11 và 12 vào năm 2020–2021. Hiện có hơn 18.000 trường thuộc Hội đồng Giáo dục Trung ương giảng dạy AI thông qua mô-đun “Skilling for AI Readiness” (SOAR) với thời lượng 15 giờ cho học sinh lớp 6–8.
Tuy nhiên, việc triển khai toàn quốc từ năm học 2026–2027 đặt ra thách thức lớn: đào tạo hơn 10 triệu giáo viên trong hệ thống giáo dục đa dạng của Ấn Độ. Chính phủ dự kiến thực hiện thông qua chương trình Sáng kiến Quốc gia về Phát triển Toàn diện cho Giáo viên và Hiệu trưởng (NISHTHA), kết hợp các tài nguyên học trực tuyến và mô-đun theo từng cấp học.
Chương trình nhấn mạnh triết lý “AI vì lợi ích cộng đồng”, hướng học sinh đến đạo đức, trách nhiệm xã hội và tư duy phản biện thay vì kỹ năng kỹ thuật thuần túy.
Ở lớp 3–5, học sinh sẽ được làm quen với khái niệm AI thông qua hình thức học tương tác. Ở bậc trung học cơ sở, các em sẽ học về ứng dụng thực tế của AI. Ở bậc trung học phổ thông, học sinh sẽ tiếp cận lĩnh vực sáng tạo và công nghệ AI mới nổi.
Bối cảnh toàn cầu và cạnh tranh
Quyết định của Ấn Độ diễn ra trong bối cảnh nhiều nước đang chạy đua phổ cập kiến thức AI trong giáo dục. Trung Quốc yêu cầu học sinh tiểu học và trung học ở Bắc Kinh học tối thiểu 8 giờ AI mỗi năm từ tháng 9/2025 và sẽ triển khai trên toàn quốc.
Singapore đặt mục tiêu trở thành “quốc gia thông minh hàng đầu thế giới” vào năm 2030, với kế hoạch đào tạo toàn bộ giáo viên về AI trước năm 2026. Hồng Kông đã yêu cầu dạy 10–14 giờ AI cho học sinh trung học cơ sở từ năm 2023, bao gồm các nội dung về công bằng thuật toán và tác động xã hội của công nghệ mới.
Theo Báo cáo năm 2025 của Học viện Khoa học Giáo dục Quốc gia Trung Quốc, khoảng 55,6% quốc gia đang phát triển hệ thống chương trình AI cho trường học, và 80% đã đưa giáo dục AI vào chiến lược quốc gia.
Thách thức và biện pháp an toàn
Báo Times of India nêu một số lo ngại. Bảo mật dữ liệu là ưu tiên hàng đầu, do học sinh có thể tạo ra dữ liệu hành vi nhạy cảm qua các thiết bị hỗ trợ AI. Các thiết lập mặc định cần hạn chế thu thập dữ liệu, lưu trữ nội bộ khi có thể và rút ngắn thời gian lưu trữ.
Sai lệch và thông tin sai trong nội dung AI cũng cần được kiểm soát. Khung chương trình khuyến nghị các hệ thống AI trong lớp học phải có chức năng trích dẫn nguồn, kiểm tra chéo thông tin, và giới hạn nội dung cho học sinh nhỏ tuổi.
Ngoài ra, chương trình cần phân biệt giữa “AI hỗ trợ học tập” và “AI làm thay”, khuyến khích học sinh thể hiện tư duy và lập luận rõ ràng qua chú thích, bài viết hoặc thuyết trình.
Động lực kinh tế
Sáng kiến này gắn với bối cảnh thị trường AI của Ấn Độ đạt 17 tỷ USD năm 2025 và dự kiến vượt 100 tỷ USD vào năm 2030. Báo cáo của NITI Aayog cho biết, dù tự động hóa có thể khiến 2 triệu việc làm truyền thống biến mất, hệ sinh thái AI có thể tạo ra tới 8 triệu việc làm mới.
Dữ liệu lao động năm 2025 cho thấy: dù hơn 10.000 người tại Mỹ mất việc do AI tạo sinh, những người có kỹ năng AI nhận lương cao hơn trung bình 43%, theo PwC Global AI Jobs Barometer 2025.
Báo cáo Future of Jobs 2025 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới dự báo 170 triệu việc làm mới trong thập kỷ này, với mức tăng ròng 78 triệu sau khi trừ đi tác động tự động hóa.
Việc chương trình giáo dục AI bắt buộc tại Ấn Độ có thành công hay không sẽ phụ thuộc vào chất lượng triển khai, hiệu quả đào tạo giáo viên, sự phù hợp của nội dung theo độ tuổi, và hệ thống bảo vệ đạo đức vững chắc. Với chỉ còn khoảng bảy tháng trước khi bắt đầu, ngành giáo dục Ấn Độ đang bước vào giai đoạn chuẩn bị căng thẳng cho cuộc cách mạng AI trong trường học.
Ấn Độ vừa quyết định đưa Trí tuệ nhân tạo và Tư duy tính toán trở thành môn học bắt buộc từ lớp 3 trở lên trên phạm vi toàn quốc ngày từ năm học 2026-2027. Ảnh: Techwire Asia
