Các công ty Trung Quốc phát triển tên lửa thương mại tái sử dụng sẽ được tiếp cận một “làn ưu tiên” khi chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) trên sàn công nghệ STAR, qua đó được miễn trừ một số yêu cầu tài chính, Sở Giao dịch Chứng khoán Thượng Hải cho biết hôm thứ Sáu.
Bắc Kinh đang tìm cách thu hẹp khoảng cách về năng lực không gian so với Mỹ, quốc gia hiện giữ vị thế thống trị trong khả năng đưa tầng đẩy thứ nhất của tên lửa trở về, thu hồi và tái sử dụng sau khi phóng.
Các hướng dẫn mới được xây dựng trên cơ sở những quy định ban hành hồi tháng 6, vốn tạo điều kiện thuận lợi hơn để các doanh nghiệp đổi mới chưa có lợi nhuận được niêm yết trên sàn STAR.
Theo cơ chế “làn ưu tiên”, các công ty tên lửa Trung Quốc được miễn yêu cầu về lợi nhuận và ngưỡng doanh thu tối thiểu, thay vào đó phải đạt các cột mốc công nghệ then chốt, trong đó có ít nhất một lần phóng quỹ đạo thành công bằng công nghệ tên lửa tái sử dụng.
Trung Quốc tìm cách phá thế độc quyền của Mỹ và SpaceX
Tập đoàn hàng không vũ trụ SpaceX của tỷ phú Mỹ Elon Musk hiện nắm gần như độc quyền công nghệ này, và mẫu Falcon 9 chủ lực của hãng là dòng tên lửa tái sử dụng duy nhất được phóng thường xuyên để đưa vệ tinh lên quỹ đạo.
Đầu tháng này, LandSpace – công ty tên lửa tư nhân hàng đầu của Trung Quốc – đã trở thành đơn vị trong nước đầu tiên tiến hành thử nghiệm đầy đủ một tên lửa tái sử dụng với vụ phóng mẫu Zhuque-3 mới, phát đi tín hiệu về tham vọng bắt kịp SpaceX.
Dù lần phóng của LandSpace chưa hoàn tất bước then chốt là thu hồi tầng đẩy, hiện đã xuất hiện làn sóng các doanh nghiệp nhà nước và tư nhân Trung Quốc gấp rút thử nghiệm và phóng các mẫu tên lửa tái sử dụng của riêng mình.
LandSpace cho biết họ đặt mục tiêu chứng minh khả năng thu hồi tên lửa thành công vào giữa năm 2026, khi Zhuque-3 được phóng lần thứ hai. Tuy nhiên, công ty cũng thừa nhận tính chất thâm dụng vốn của hoạt động phát triển tên lửa đồng nghĩa với việc cần tiếp cận thị trường vốn Trung Quốc nếu muốn cạnh tranh với SpaceX.
Quy định của Sở Giao dịch Thượng Hải không yêu cầu các công ty tên lửa phải thu hồi thành công tên lửa, mà chỉ cần sử dụng công nghệ tái sử dụng để đưa vệ tinh lên quỹ đạo – điều mà LandSpace đã đạt được trong vụ phóng tháng này.
Theo các hướng dẫn mới có hiệu lực ngay lập tức, những doanh nghiệp thực hiện nhiệm vụ quốc gia hoặc tham gia các dự án không gian trọng điểm do nhà nước dẫn dắt sẽ được ưu tiên hỗ trợ, cho thấy sự gắn kết chặt chẽ giữa hoạt động phóng thương mại và các mục tiêu chiến lược của Trung Quốc.
Trung Quốc nhiều lần mô tả thế độc quyền của SpaceX đối với các vệ tinh quỹ đạo Trái Đất thấp là một rủi ro an ninh quốc gia, đồng thời tích cực thúc đẩy các chùm vệ tinh của riêng mình, với kỳ vọng số lượng sẽ lên tới hàng chục nghìn trong vài thập kỷ tới.
Tên lửa Zhuque-3 của công ty tên lửa tư nhân Trung Quốc LandSpace cất cánh từ Trung tâm phóng vệ tinh Jiuquan, Trung Quốc, ngày 3 tháng 12 năm 2025. Ảnh: LandSpace
