Trung Quốc và Brazil đã bắt đầu xây dựng một phòng thí nghiệm chung về công nghệ không gian, theo thông tin từ Tập đoàn Điện tử Công nghệ Trung Quốc (CETC), doanh nghiệp quốc phòng điện tử nhà nước của Trung Quốc. Động thái này cho thấy quan hệ hợp tác khoa học giữa hai nước tiếp tục được tăng cường sau khi tiến hành một dự án kính viễn vọng lớn tại Nam Mỹ.
Sự hợp tác ngày càng sâu rộng này trái ngược với những sức ép gần đây của Mỹ nhằm yêu cầu các quốc gia Mỹ Latinh cắt giảm hoặc hạn chế quan hệ với Trung Quốc, trong đó có lĩnh vực không gian. Hai dự án kính viễn vọng của Trung Quốc tại Chile và Argentina đã bị đóng băng kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump trở lại Nhà Trắng, khi các nhà lãnh đạo trong khu vực tìm cách lấy lòng Washington và tránh các mức thuế trừng phạt.
Các quan chức Mỹ cho rằng những kính viễn vọng do Trung Quốc xây dựng có thể được Bắc Kinh sử dụng để tăng cường năng lực giám sát đối với lãnh thổ Mỹ cũng như các hoạt động của Washington tại một khu vực mà Mỹ coi là then chốt đối với phòng thủ trong nước. Trung Quốc đã đáp trả bằng cách cáo buộc Mỹ can thiệp và chính trị hóa hợp tác khoa học.
Viện Nghiên cứu Truyền thông Mạng của CETC đã ký thỏa thuận với Đại học Liên bang Campina Grande và Đại học Liên bang Paraíba của Brazil để thành lập Phòng thí nghiệm Chung Trung Quốc – Brazil về Công nghệ Thiên văn Vô tuyến.
Theo CETC, phòng thí nghiệm chung này sẽ hỗ trợ các nghiên cứu tiên phong trong quan sát thiên văn và thăm dò không gian xa.
Sáng kiến phòng thí nghiệm được triển khai trong bối cảnh Trung Quốc và Brazil đạt tiến triển trong dự án kính viễn vọng vô tuyến BINGO, được thiết kế nhằm giúp nghiên cứu cấu trúc của vũ trụ và năng lượng tối.
Tháng 6, CETC cho biết phần kết cấu chính của kính viễn vọng đã được hoàn thiện tại một cơ sở sản xuất ở Trung Quốc và được vận chuyển từ cảng Thiên Tân sang Brazil. Thiết bị này, được quảng bá là kính viễn vọng vô tuyến lớn nhất Nam Mỹ, dự kiến hoàn thành vào năm 2026.
Ngoài mục đích nghiên cứu, BINGO còn có khả năng theo dõi vệ tinh, thiên thạch và các thiên thể nhỏ khác. CETC cho biết hệ thống này có thể giúp xác định các mối đe dọa tiềm tàng từ các vật thể gần Trái Đất.
Các kính viễn vọng công suất lớn thường được sử dụng cho nhận thức tình huống không gian. Theo một báo cáo năm 2022 của Cơ quan Tình báo Quốc phòng Mỹ, chúng có thể dự đoán thời điểm các vệ tinh quân sự của Mỹ bay qua và hỗ trợ phối hợp sử dụng vũ khí chống vệ tinh.
Trong hai thập kỷ qua, Bắc Kinh đã tận dụng năng lực không gian ngày càng được cải thiện của Trung Quốc như một công cụ ngoại giao nhằm gia tăng ảnh hưởng tại châu Á, châu Phi và Nam Mỹ, thông qua việc lắp đặt kính viễn vọng, chế tạo vệ tinh và đào tạo nhân sự nước ngoài.

Nhân viên lắp đặt bảng hiệu của Viện Nghiên cứu số 54 thuộc Tập đoàn Công nghệ Điện tử Trung Quốc dưới chân kính viễn vọng tại Thượng Hải. Ảnh: Reuters

