Tác giả kiêm nhà từ thiện MacKenzie Scott hôm thứ Ba công bố khoản quyên góp 7,1 tỷ USD cho các tổ chức phi lợi nhuận trong năm 2025, đánh dấu mức tăng đáng kể trong hoạt động từ thiện hằng năm của bà so với những năm gần đây.
Trong một bài đăng trên website, Scott viết: “Con số này có lẽ sẽ được nhắc đến trên báo chí, nhưng bất kỳ khoản tiền nào cũng chỉ là một phần vô cùng nhỏ so với những hành động quan tâm mà mọi người đang lan tỏa trong cộng đồng năm nay.”
Scott cho biết bà đã đóng góp 2,6 tỷ USD vào năm 2024 và 2,1 tỷ USD vào năm 2023. Các khoản tài trợ năm nay nâng tổng số tiền bà đã quyên góp từ năm 2019 lên 26,3 tỷ USD.
Việc Scott tặng tiền đã thu hút sự chú ý của các tổ chức phi lợi nhuận và giới tài trợ bởi các khoản này không kèm điều kiện ràng buộc và thường lớn hơn rất nhiều so với ngân sách hằng năm của tổ chức nhận tài trợ. Forbes ước tính giá trị tài sản ròng của Scott là 33 tỷ USD, chủ yếu đến từ cổ phiếu Amazon bà nhận được sau cuộc ly hôn năm 2019 với nhà sáng lập Jeff Bezos.
Ngoại trừ một đợt mở đơn năm 2023, các tổ chức từ thiện không thể nộp hồ sơ xin tài trợ của Scott hay liên hệ trực tiếp với bà, vì Scott không duy trì một văn phòng hay quỹ công khai. Các tổ chức thường được thông báo thông qua một đơn vị trung gian rằng họ sắp nhận được tài trợ, gần như không có báo trước.
Trước khi Scott công bố thông tin trên website Yield Giving của bà, hơn một tá trường đại học và cao đẳng dành cho cộng đồng người da màu (HBCU) cho biết họ đã nhận tổng cộng 783 triệu USD tài trợ từ Scott trong năm nay, theo nghiên cứu của Marybeth Gasman, giáo sư Đại học Rutgers và chuyên gia về HBCU.
“Điều tôi thực sự ngưỡng mộ ở MacKenzie Scott là bà ấy như một ‘cỗ máy công bằng xã hội’ vậy,” Gasman nói, đặc biệt trong bối cảnh các nỗ lực thúc đẩy công bằng trong giáo dục đang bị chính quyền Trump chỉ trích. Bà cho biết các khoản tặng cho HBCU lần này còn lớn hơn cả đợt quyên góp năm 2020. Tổng cộng, Gasman ghi nhận 1,35 tỷ USD Scott đã dành cho các HBCU kể từ năm 2020.
Ngoài ra, Tổ chức UNCF — đơn vị cung cấp học bổng lớn nhất cho sinh viên thiểu số — đã nhận 70 triệu USD từ Scott và cho biết sẽ đầu tư khoản này vào quỹ chung đang được xây dựng cho các HBCU tham gia. Thêm 50 triệu USD được trao cho Native Forward Scholars Fund, một tổ chức từng nhận hỗ trợ trước đó và chuyên cấp học bổng đại học và sau đại học cho sinh viên Người Mỹ bản địa.
Khác với quỹ hoặc nhà tài trợ lớn thông thường — vốn cấp tiền cho các chương trình cụ thể và yêu cầu báo cáo kết quả — Scott không yêu cầu các tổ chức phải báo cáo việc sử dụng tiền.
Nghiên cứu của Trung tâm Hoạt động Từ thiện Hiệu quả (CEP) năm 2023 cho thấy ít có tổ chức nào gặp khó khăn trong việc quản lý khoản tài trợ lớn hay bị các nhà tài trợ khác cắt giảm hỗ trợ sau khi nhận tiền của Scott.
Kim Mazzuca, Giám đốc điều hành tổ chức phi lợi nhuận 10,000 Degrees tại California, cho biết họ nhận thông báo về khoản tài trợ đầu tiên trị giá 42 triệu USD từ Scott vào đầu năm nay.
“Tôi thực sự tràn ngập niềm vui. Tôi không nói nên lời và gần như vấp vào chính câu nói của mình,” bà kể, đồng thời cho biết đã phải yêu cầu người gọi từ Fidelity Charitable xác nhận lại con số — tương đương gấp đôi ngân sách hằng năm của tổ chức.
10,000 Degrees cung cấp học bổng, cố vấn và hỗ trợ cho sinh viên có thu nhập thấp, với mục tiêu giúp họ tốt nghiệp đại học mà không cần vay nợ. Mazzuca cho biết các tổ chức phi lợi nhuận thường chỉ phát triển từng bước một, nhưng khoản tài trợ này sẽ giúp họ mở rộng mạnh mẽ qua việc tiếp cận nhiều sinh viên hơn, thử nghiệm các công cụ công nghệ và xây dựng quỹ đầu tư.
Mazzuca cho rằng Scott đang đầu tư vào những giải pháp đã chứng minh hiệu quả. “Bà ấy xuất phát từ một tư duy sâu sắc, đầy chiêm nghiệm, rất chân thành,” Mazzuca nói. “Và bà chỉ cung cấp nguồn lực tài chính như một công cụ để mọi người phải tự tin vào bản thân, tự thấy mình chính là câu trả lời cho chính mình.”
Ý tưởng này liên quan đến một lời tiên tri của Bộ lạc Hopi, kết thúc bằng câu: “Chúng ta là những người mà chính chúng ta chờ đợi.” Mazzuca cho biết bà đã dựa vào lời tiên tri này suốt nhiều năm để truyền cảm hứng cho tổ chức và các sinh viên hiểu được sức mạnh của bản thân trong việc định hình thế giới.
Tháng 10, Scott đăng một bài trên website với tiêu đề gợi lại lời tiên tri này. Bài viết, được bà mở rộng vào tháng 12 để công bố khoản tài trợ, cũng phản ánh cách những hành động tử tế và hào phóng có thể lan tỏa xa và lâu dài trong tương lai. Bà kể về những trải nghiệm được giúp đỡ khi còn học đại học, gồm một nha sĩ chữa răng miễn phí và người bạn cùng phòng từng cho bà vay 1.000 USD.
Scott hiện là nhà đầu tư vào công ty của chính người bạn cùng phòng đó, nơi cung cấp khoản vay cho sinh viên khó tiếp cận nguồn vay ngân hàng. Các khoản đầu tư này có vẻ nằm trong nỗ lực Scott công bố năm ngoái nhằm chuyển nhiều tiền của mình vào các khoản đầu tư “phù hợp sứ mệnh”, thay vì chỉ tìm kiếm lợi nhuận cao nhất.
Trong bài luận năm 2025, Scott như thúc giục mọi người hành động: “Có nhiều cách để chúng ta tác động đến hành trình của mình trong thế giới này và nơi chúng ta sẽ đặt chân đến.”
Nhà từ thiện tỷ phú MacKenzie Scott. Ảnh: AP
