Cơ quan vũ trụ Nga Roscosmos thông báo một bệ phóng tại tổ hợp vũ trụ chính của nước này đã bị hư hại trong vụ phóng ngày thứ Năm, đưa hai phi hành gia Nga và một phi hành gia Mỹ lên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS).
Tàu Soyuz MS-28 đã cập bến thành công và ba phi hành gia đã lên trạm, Roscosmos cho biết.
Tuy nhiên, kiểm tra sau phóng tại Trung tâm Vũ trụ Baikonur ở Kazakhstan phát hiện “hư hỏng ở một số phần của bệ phóng,” theo tuyên bố của Roscosmos, cơ quan vẫn sử dụng cơ sở này tại quốc gia láng giềng cũ của Liên Xô.
“Hiện đang tiến hành đánh giá tình trạng của tổ hợp phóng,” thông báo nêu, đồng thời cho biết tất cả các bộ phận cần thiết để sửa chữa bệ phóng đều có sẵn. “Hư hỏng sẽ được khắc phục trong thời gian tới.”
Các phương tiện truyền thông khu vực, chuyên gia vũ trụ và hình ảnh không chính thức cho thấy các cấu trúc dịch vụ chính tại bệ phóng bị hư hỏng nghiêm trọng, có thể hạn chế khả năng thực hiện các sứ mệnh có người tiếp theo từ Baikonur cho đến khi sửa chữa hoặc xây dựng lại hoàn tất, theo Space Daily. Một số đánh giá bên ngoài cảnh báo tình trạng ngừng hoạt động này có thể kéo dài nhiều tháng, thậm chí gần hai năm, thực chất loại bỏ địa điểm phóng có người duy nhất hiện đang hoạt động của Nga trong khi công việc sửa chữa diễn ra.
Bệ phóng bao gồm các hệ thống hỗ trợ cho tên lửa và cấu trúc cho phép phi hành gia tiếp cận khoang khi nó đang ở trên đỉnh tên lửa Soyuz. Bệ phóng phải chịu được nhiệt độ cực cao, áp suất không khí và rung động khi tên lửa cất cánh.
Các nhà phân tích Nga cho rằng việc sửa chữa bệ phóng có thể mất một tuần hoặc lâu hơn. Bất kỳ sự trì hoãn kéo dài nào cũng có thể khiến Nga không thể thực hiện các sứ mệnh lên trạm vũ trụ, họ cảnh báo.
“Trong trường hợp xấu nhất, điều này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chu kỳ luân chuyển các sứ mệnh có người và các chuyến bay chở hàng tới ISS,” nhà phân tích và blogger Georgy Trishkin viết trên Telegram.
Thông thường, phi hành đoàn ISS được phóng từ Baikonur khoảng sáu tháng một lần.
“Đây là bệ phóng duy nhất Roscosmos sử dụng cho chương trình ISS, và trong tương lai dự kiến dùng cho các vụ phóng tới Trạm Quỹ đạo Nga,” bình luận viên Vitaliy Egorov viết trên Telegram.
“Thực chất, từ ngày hôm nay, Nga đã mất khả năng phóng người lên không gian, điều chưa từng xảy ra từ năm 1961. Giờ đây cần nhanh chóng sửa chữa bệ phóng này hoặc hiện đại hóa một bệ khác,” Vitaliy Egorov viết.
Với Mỹ và các đối tác, khoảng trống phóng của Nga sẽ thử thách khả năng hợp tác hiện có trên ISS khi một trong hai đối tác cốt lõi mất khả năng phóng có người độc lập. Nó có thể thúc đẩy chuyển hướng sang các dự án thương mại và quốc tế do Mỹ dẫn đầu trên quỹ đạo thấp Trái Đất, đồng thời tái định hình cán cân ảnh hưởng giữa Washington, Moscow và Bắc Kinh trong lĩnh vực bay vũ trụ có người, trong bối cảnh NASA dự kiến vận hành ISS đến 2030 và sau đó đưa trạm vào quỹ đạo tiêu hủy khi các trạm LEO thương mại đi vào hoạt động.
Ngoài tàu Soyuz của Nga, NASA sử dụng tàu Dragon của SpaceX để đưa phi hành gia lên ISS.
Ba phi hành gia trên chuyến bay ngày thứ Năm gia nhập bảy người đã đang ở quỹ đạo trên ISS. Theo NASA, ba người sẽ trở về Trái Đất vào ngày 8/12.
Tên lửa Soyuz-2.1a với tàu Soyuz MS-28, chở phi hành đoàn gồm phi hành gia Roscosmos Sergey Kud-Sverchkov, Sergei Mikaev và phi hành gia NASA Christopher Williams, phóng lên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) từ bệ phóng tại Trung tâm Vũ trụ Baikonur, Kazakhstan, ngày 27/11/2025. Ảnh: AP
Mười phi hành gia trên ISS. Ảnh: Space Daily
