Phi hành gia NASA Chris Williams cùng hai phi công vũ trụ Roscosmos của Nga Sergey Kud-Sverchkov và Sergei Mikaev đã đến Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) vừa kịp lúc cho bữa tiệc ngày lễ, dùng bữa tối Lễ Tạ ơn ngày 27/11… trên quỹ đạo Trái đất.
Chris Williams của NASA, cùng các đồng đội trên tàu Soyuz MS-28 là Sergey Kud-Sverchkov và Sergei Mikaev, đều là phi công vũ trụ thuộc cơ quan vũ trụ liên bang Nga Roscosmos, đã rời bệ phóng hướng tới ISS vào thứ Năm, bắt đầu chuyến thám hiểm kéo dài tám tháng với một dịp ăn mừng trùng hợp nhưng vô cùng đúng lúc.
“Đứa trẻ từng chơi bóng rổ trước sân với các anh chị em họ trước bữa tối Lễ Tạ ơn nay đã trở thành kỹ sư bay trong phi hành đoàn ba người của Expedition 74,” Juan Williams, nhà sử học về quyền công dân và là chú của phi hành gia Chris Williams, viết trong một bài bình luận gần đây trên báo The Hill.
“Chuyến du hành đáng kinh ngạc của Chris bắt nguồn từ những chuyến đi đáng kinh ngạc của gia đình. Bà của anh đã thực hiện một chuyến đi đến một thế giới mới vào năm 1958, khi bà cùng ba người con lên một con tàu chở chuối từ Panama đến Brooklyn, New York.”
“Lễ Tạ ơn này, tôi biết ơn vì được sống ở một đất nước nơi cháu trai của những người nhập cư Panama có thể đại diện nước Mỹ trên bầu trời, trong một sứ mệnh hòa bình và khoa học,” ông Williams viết.
Rời bệ phóng lúc 4:27 sáng giờ miền Đông (16:27 chiều cùng ngày giờ Việt Nam) tại Sân bay vũ trụ Baikonur, Kazakhstan, Williams, Kud-Sverchkov và Mikaev đã kết nối với mô-đun Rassvet của ISS chỉ ba giờ sau đó, lúc 6:34 sáng giờ miền Đông (18:34 giờ Việt Nam).
Bay dưới mật danh “Gyrfalcon” — tên một loài chim săn mồi cũng được in trên phù hiệu sứ mệnh — phi hành đoàn Soyuz MS-28 đã rời Trái đất trên đỉnh tên lửa Soyuz 2.1a được trang trí bằng tranh vẽ đầy màu sắc của các bệnh nhi ung thư và chân dung những phi hành gia đầu tiên sống trên ISS cách đây 25 năm.
Khi tàu vào quỹ đạo, hai búp bê móc len nhỏ báo hiệu họ đã ở trong môi trường không trọng lực (zero-G). Hai vật chỉ thị zero-G này gồm một chú mèo tên “Gizmo” — món quà từ gia đình một trong các phi công vũ trụ — và một búp bê phi hành gia móc len do học sinh ở thị trấn Gagarin, Nga (đặt theo tên người đầu tiên bay vào vũ trụ, phi hành gia Liên Xô Yuri Gagarin) làm tặng.
Chờ họ trên trạm vũ trụ là bảy thành viên của Expedition 73 gồm chỉ huy Sergey Ryzhikov và các kỹ sư bay Alexey Zubritsky và Oleg Platonov của Roscosmos; Jonny Kim, Zena Cardman và Mike Fincke của NASA; và phi hành gia Kimiya Yui của JAXA (Cơ quan Thám hiểm Hàng không Vũ trụ Nhật Bản). Họ sẽ chào đón Kud-Sverchkov, Mikaev và Williams sau khi các cửa nối được mở vào khoảng 10:10 sáng giờ miền Đông (22:10 ngày thứ Năm, 27/11 giờ Việt Nam) và cùng “ngồi xuống” cho một bữa tiệc.
“Đây là Lễ Tạ ơn thứ hai của tôi trong không gian, và tôi rất khuyến khích trải nghiệm này,” Fincke nói trong một video được NASA công bố trước kỳ nghỉ lễ. “Lần này chúng tôi sẽ cùng đón một phi hành đoàn Soyuz mới và đang chuẩn bị thức ăn, với những món truyền thống như gà tây và cả sốt việt quất.”
Phòng thí nghiệm thực phẩm tại Trung tâm Không gian Johnson của NASA ở Houston đã chuẩn bị một túi thực phẩm đặc biệt mang tên “Holiday Bulk Overwrapped Bag” (BOB), được đưa lên ISS trong một chuyến hàng hồi tháng 9.
“Chúng tôi có mọi thứ từ gà tây và các món truyền thống như Mike nói, khoai tây nghiền, cho đến thịt cua, cá hồi và thậm chí là cả tôm hùm — thật tuyệt vời!” Cardman cho biết.
Sau kỳ nghỉ lễ và sau khi Ryzhikov, Zubritsky và Kim trở về Trái đất trên tàu Soyuz MS-27 vào đầu tháng 12, Kud-Sverchkov, Mikaev và Williams sẽ cùng với Cardman, Fincke, Yui và Platonov hợp thành phi hành đoàn Expedition 74 mới. Trong thời gian lưu trú theo kế hoạch, bộ ba Soyuz MS-28 sẽ hỗ trợ thực hiện hàng trăm thí nghiệm khoa học và thử nghiệm công nghệ, cũng như tiến hành các chuyến đi bộ ngoài không gian nếu cần và thực hiện công tác bảo trì trạm.
Williams sẽ hỗ trợ lắp đặt và kiểm tra Thiết bị Tập luyện Khám phá Nâng cao của châu Âu (E4D), một hệ thống tập luyện mô-đun dành cho các sứ mệnh kéo dài, kết hợp đạp xe, chèo thuyền, tập lực cản cùng khả năng kéo dây và leo trèo. Anh cũng sẽ thực hiện các nghiên cứu nhằm cải thiện hiệu quả nhiên liệu đông lạnh và nuôi tinh thể bán dẫn, đồng thời hỗ trợ NASA xây dựng các quy trình an toàn quay về khí quyển được điều chỉnh để bảo vệ phi hành đoàn trong những sứ mệnh tương lai.
Kud-Sverchkov và Mikaev sẽ là những phi công vũ trụ đầu tiên được hỗ trợ bởi GigaChat, một bot trí tuệ nhân tạo (AI) giúp đưa ra các quyết định liên quan đến vận hành mô-đun của Nga trên trạm vũ trụ, thông qua cả giọng nói và màn hình máy tính bảng.
Soyuz MS-28 là chuyến bay vũ trụ đầu tiên của Williams và Mikaev, và là chuyến thứ hai của Kud-Sverchkov, người từng có 185 ngày trong không gian với vai trò kỹ sư bay của Expedition 63/64 vào năm 2021. Kud-Sverchkov, 42 tuổi, từng là kỹ sư tên lửa tại RSC Energia trước khi được tuyển chọn làm phi công vũ trụ Nga năm 2010.
Mikaev, 39 tuổi, là phi công quân sự trong Không quân Nga trước khi được tuyển vào chương trình huấn luyện bay vào vũ trụ năm 2018.
Williams, 42 tuổi, có bằng tiến sĩ vật lý, từng nghiên cứu các vụ nổ siêu tân tinh bằng kính thiên văn vô tuyến Very Large Array và hoàn thành chương trình nội trú tại Harvard, nơi anh sau đó phát triển các kỹ thuật dẫn hướng hình ảnh mới cho điều trị ung thư. Anh gia nhập NASA năm 2021 và là thành viên thứ hai trong khóa của mình (“The Flies”) bay vào không gian.
Dù họ không phải là phi hành đoàn đầu tiên ăn mừng Lễ Tạ ơn trong không gian, bộ ba trên tàu Soyuz MS-28 là những người đầu tiên phóng và ghép nối đúng vào ngày lễ.
Tên lửa Soyuz 2.1a đưa phi hành đoàn Soyuz MS-28 lên Trạm Vũ trụ Quốc tế được bọc một phần bằng các tác phẩm nghệ thuật do bệnh nhi ung thư ở hơn 50 thành phố của Nga và 14 quốc gia trên thế giới thực hiện. Ảnh: NASA/Bill Ingalls
Tàu vũ trụ Soyuz MS-28 của Nga (phía trước) được nhìn thấy ngay sau khi ghép nối với Trạm Vũ trụ Quốc tế vào Ngày Lễ Tạ ơn, 27/11/2025. Ảnh: NASA
Phi hành đoàn Soyuz MS-28 gồm Chris Williams của NASA (trái) và hai phi công vũ trụ Roscosmos Sergey Kud-Sverchkov (giữa) và Sergei Mikaev chụp hình cùng nhau ngày 26/11/2025, một ngày trước khi phóng lên Trạm Vũ trụ Quốc tế. Ảnh: NASA/Bill Ingalls
Tàu vũ trụ Soyuz MS-28 với hai phi công vũ trụ Sergey Kud-Sverchkov và Sergei Mikaev cùng phi hành gia NASA Chris Williams bên trong, rời Baikonur, Kazakhstan trên đỉnh tên lửa Soyuz 2.1a vào thứ Năm, 27/11/2025. Ảnh: NASA/Bill Ingalls
