Google dự định xây dựng một trung tâm dữ liệu trí tuệ nhân tạo (AI) quy mô lớn trên đảo Giáng Sinh, vùng lãnh thổ xa xôi của Úc ở Ấn Độ Dương, sau khi ký thỏa thuận điện toán đám mây với Bộ Quốc phòng Úc hồi đầu năm nay, theo các tài liệu mà Reuters thu thập được và xác nhận từ giới chức.
Kế hoạch xây dựng trung tâm dữ liệu trên hòn đảo nhỏ cách Indonesia 350 km về phía nam này trước đây chưa từng được công bố. Nhiều chi tiết như quy mô, chi phí và mục đích sử dụng cụ thể vẫn được giữ bí mật. Tuy nhiên, các chuyên gia quân sự cho rằng cơ sở AI này sẽ là một tài sản chiến lược, bởi đảo Giáng Sinh ngày càng được giới chức quốc phòng xem như tiền tuyến quan trọng trong việc giám sát hoạt động của tàu ngầm và hải quân Trung Quốc ở Ấn Độ Dương.
Các quan chức địa phương cho biết Google đang đàm phán ở giai đoạn cuối để thuê đất gần sân bay của đảo nhằm xây dựng trung tâm dữ liệu, bao gồm cả thỏa thuận với một công ty khai khoáng địa phương để đảm bảo nguồn năng lượng cho dự án. Alphabet Inc – công ty mẹ của Google – từ chối bình luận, và Bộ Quốc phòng Úc cũng không đưa ra phản hồi.
Tiền tuyến quốc phòng
Một cuộc diễn tập quân sự mô phỏng gần đây giữa các lực lượng Úc, Mỹ và Nhật Bản đã nhấn mạnh vai trò của đảo Giáng Sinh như một tuyến phòng thủ tiền phương trong trường hợp xảy ra xung đột khu vực, đặc biệt nhờ vào lợi thế trong việc triển khai các hệ thống vũ khí không người lái.
Bryan Clark, cựu chiến lược gia Hải quân Mỹ – người tham gia tổ chức cuộc diễn tập – cho biết việc có một trung tâm “chỉ huy và kiểm soát” tại đảo Giáng Sinh sẽ đóng vai trò then chốt trong xử lý khủng hoảng với các đối thủ khác.
“Trung tâm dữ liệu này một phần nhằm phục vụ năng lực chỉ huy – kiểm soát dựa trên AI trong tương lai, đặc biệt khi các nhiệm vụ giám sát, định vị và tấn công ngày càng dựa vào hệ thống không người lái,” ông Clark, hiện là chuyên gia tại Viện Hudson, nói với Reuters.
Ông lưu ý rằng cáp quang dưới biển có băng thông và độ tin cậy cao hơn vệ tinh, nhất là trong trường hợp bị đối thủ gây nhiễu hệ thống liên lạc vệ tinh hoặc Starlink. “Nếu có trung tâm dữ liệu tại đảo Giáng Sinh, bạn có thể thực hiện phần lớn hoạt động đó thông qua hạ tầng điện toán đám mây,” ông nói thêm.
Tháng trước, Google đã nộp đơn xin phê duyệt môi trường tại Úc để xây dựng tuyến cáp ngầm đầu tiên nối đảo Giáng Sinh với thành phố Darwin ở miền Bắc Úc — nơi Thủy quân Lục chiến Mỹ đồn trú sáu tháng mỗi năm.
Xây dựng sự ủng hộ của cộng đồng
Ông Steve Pereira, Chủ tịch Hội đồng đảo Giáng Sinh, cho biết chính quyền địa phương đang xem xét tác động cộng đồng của dự án trước khi cấp phép xây dựng. Hòn đảo rộng 135 km², nổi tiếng với trại giam người tị nạn và hiện tượng hàng triệu con cua đỏ di cư hằng năm, lâu nay vẫn thiếu cơ hội việc làm và hạ tầng viễn thông kém phát triển cho khoảng 1.600 cư dân.
“Cộng đồng ủng hộ dự án này, miễn là trung tâm dữ liệu mang lại lợi ích thiết thực như cải thiện hạ tầng, tạo việc làm và giá trị kinh tế,” ông Pereira nói.
Hai nguồn tin tại đảo và một nguồn tin quốc phòng cho biết vị trí của trung tâm dữ liệu cũng mang lại lợi ích thương mại cho Google vì nằm giữa ba châu lục – châu Phi, châu Á và châu Úc – đồng thời phục vụ các mục tiêu quốc phòng.
“Hòn đảo là một tài sản chiến lược về mặt quốc phòng,” ông Pereira nói. “Có nhiều ngành nghề trên đảo cần được bảo vệ, và tất cả sẽ được xem xét kỹ lưỡng trong bất kỳ dự án mới nào – dù là quốc phòng hay của Google.”
Một góc quay bằng drone cho thấy đàn cua đỏ băng qua đường trên đảo Giáng Sinh, Úc, tháng 10 năm 2025, trong hình ảnh trích từ video do Parks Australia cung cấp. Ảnh: Reuters
