Người sáng lập Wikipedia, Jimmy Wales, đã bác bỏ cáo buộc của Elon Musk cho rằng bách khoa toàn thư trực tuyến này mang thiên kiến cánh tả, khẳng định nhận xét của tỷ phú công nghệ là “hoàn toàn sai sự thật.”
Vào tháng 12-2024, Musk từng kêu gọi hơn 200 triệu người theo dõi trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter) ngừng quyên góp cho Wikipedia, mỉa mai trang này là “Wokepedia.” Wokepedia là ghép hai chữ woke (mang nghĩa mỉa mai phe cực tả) và tên trang Wikipedia.
Đến tháng 9, ông tuyên bố sẽ ra mắt phiên bản riêng có tên Grokipedia, do công ty trí tuệ nhân tạo xAI phát triển, và mô tả đây là “bản cải tiến vượt trội của Wikipedia.”
Phát biểu trong podcast Instant Genius của BBC Science Focus, Wales nói rằng cáo buộc của Musk “hoàn toàn vô lý,” dù ông thừa nhận cộng đồng tình nguyện viên của Wikipedia cũng có thể mang thiên kiến nhất định.
“Việc cho rằng chúng tôi đã biến thành một nhóm nhà hoạt động cánh tả điên rồ là sai — sai về mặt thực tế,” ông nói.
Wales nhấn mạnh: “Cách giải quyết đúng là có thêm nhiều người tham gia. Tôi muốn những người tốt bụng và suy nghĩ thấu đáo — khi thấy một bài viết trên Wikipedia có thiên kiến — đừng mặc định đó là do các nhà hoạt động ‘cấp tiến cực tả’ là những người sẽ chặn bạn ngay khi bất đồng, mà hãy hiểu rằng những người biên soạn chỉ đang viết dựa trên nguồn tư liệu họ có. Có thể họ chưa thấy quan điểm ở phía bên kia.”
Hồi tháng 1 năm nay, Musk tiếp tục chỉ trích Wikipedia sau khi xuất hiện đoạn video từ một buổi lễ mừng Tổng thống Mỹ Donald Trump nhậm chức, trong đó một số người dùng X cho rằng cử chỉ tay của Musk giống kiểu chào phát xít.
Musk bác bỏ cách diễn giải này và công kích bài viết của Wikipedia về vụ việc, trong đó ghi nhận “một số người quan sát đã so sánh cử chỉ đó với kiểu chào phát xít.” Ông chia sẻ lại đoạn trích này trên X, cáo buộc Wikipedia “lặp lại tuyên truyền của truyền thông dòng chính.”
Wales đáp lại trên X, khẳng định bài viết chỉ tóm tắt chính xác những dữ kiện có thể kiểm chứng:
“Đúng là ông có làm cử chỉ đó (hai lần), đúng là nhiều người đã so sánh nó với kiểu chào phát xít, và cũng đúng là ông phủ nhận có bất kỳ ý nghĩa nào. Đó không phải là tuyên truyền của truyền thông dòng chính. Đó là sự thật — từng chi tiết một.”
Nguyên tắc biên tập của Wikipedia quy định mọi bài viết phải được viết từ góc nhìn trung lập, nghĩa là “phản ánh một cách công bằng, cân đối, và trong khả năng có thể, không mang định kiến biên tập, mọi quan điểm quan trọng đã được các nguồn đáng tin cậy công bố về chủ đề đó.”
Trong cuộc phỏng vấn với BBC Science Focus, Wales nói rằng Wikipedia hoan nghênh những người đóng góp từ mọi khuynh hướng chính trị, miễn là họ tuân thủ quy tắc trung lập.
“Nếu ai đó là một người bảo thủ tử tế, suy nghĩ sâu sắc — một trí thức — tôi rất hoan nghênh họ tham gia Wikipedia,” ông nói. “Còn nếu ai đó là một nhà hoạt động cực tả đến đây để truyền đạo, thì tôi chỉ có thể nói: ‘ôi, chắc anh sẽ rất phiền toái đây.’”
“Xin đừng nghĩ rằng vì Elon gọi chúng tôi là ‘Wokepedia’ nên bạn đã tìm thấy ‘ngôi nhà cực tả’ mới của mình,” ông nói thêm.
BBC Science Focus cho biết đã liên hệ với nhóm của Musk để lấy bình luận nhưng không nhận được phản hồi.
Tuần này, Elon Musk đã ra mắt Grokipedia, một bách khoa toàn thư trực tuyến do cộng đồng đóng góp nội dung, với mục tiêu trở thành đối thủ của Wikipedia. Ông cho biết mục tiêu của Grokipedia là mang lại “sự thật, toàn bộ sự thật và không gì ngoài sự thật.”
Trang web Grokipedia cho biết hiện có 885.279 bài viết, trong khi Wikipedia có hơn 7 triệu bài chỉ riêng bằng tiếng Anh.

Jimmy Wales, người sáng lập Wikipedia, cho biết ông hoan nghênh những người bảo thủ tử tế và có suy nghĩ sâu sắc tham gia cộng đồng Wikipedia. Ảnh: Getty

Musk từng kêu gọi hơn 200 triệu người theo dõi trên mạng xã hội X ngừng quyên góp cho Wikipedia, mỉa mai trang này là “Wokepedia.” Ảnh: Getty

