Quyền giám đốc NASA Sean Duffy hôm thứ Hai cho biết cơ quan vũ trụ Mỹ đang mở lại hợp đồng cho sứ mệnh hạ cánh phi hành gia lên Mặt Trăng Artemis 3 để các công ty khác có thể cạnh tranh với SpaceX của tỷ phú Elon Musk — do nhà thầu hiện tại này đang bị chậm tiến độ.
“Tôi đang trong quá trình mở lại hợp đồng đó. Tôi nghĩ chúng ta sẽ thấy những công ty như Blue (Origin) tham gia, và có thể cả những công ty khác,” ông Sean Duffy, quyền Giám đốc NASA đồng thời là Bộ trưởng Giao thông Vận tải Hoa Kỳ, nói trong chương trình Fox & Friends của Fox News.
Blue Origin là đối thủ của SpaceX, do tỷ phú Jeff Bezos, cựu Chủ tịch kiêm CEO của Amazon.com, sáng lập.
“Chúng ta sẽ có một cuộc chạy đua vũ trụ giữa các công ty Mỹ để xem ai là người đưa chúng ta trở lại Mặt Trăng trước.”
Từ năm 2021, SpaceX đã có hợp đồng với NASA, hiện trị giá 4,4 tỷ USD, để đưa con người lên Mặt Trăng vào năm 2027 bằng tên lửa Starship. Mốc thời gian này liên tục bị trì hoãn, trong khi mục tiêu chính là đánh bại kế hoạch hạ cánh Mặt Trăng vào năm 2030 của Trung Quốc. Nếu thành công, đây sẽ là lần hạ cánh có người lái đầu tiên kể từ Apollo 17 năm 1972.
Blue Origin, với tàu đổ bộ Blue Moon, cũng có hợp đồng tương tự với NASA được trao năm 2023, nhưng dành cho các sứ mệnh Artemis sau đó. Công ty này đã vận động trong nhiều năm để NASA và các nhà lập pháp chọn thêm một tàu đổ bộ thứ hai nhằm đảm bảo dự phòng.
Phát biểu của Duffy hôm thứ Hai cho thấy Blue Origin có thể sớm cạnh tranh để giành lại sứ mệnh Artemis 3 từ tay SpaceX, trong bối cảnh các quan chức NASA bày tỏ lo ngại về việc Starship chậm tiến độ trong những tháng gần đây.
NASA chưa phản hồi yêu cầu bình luận và làm rõ thêm về phát biểu của ông Duffy.
Chương trình Artemis trị giá hàng tỷ USD của NASA là chuỗi các sứ mệnh có sự tham gia của nhiều nhà thầu, nhằm đưa con người trở lại Mặt Trăng và thiết lập sự hiện diện lâu dài tại đây. Artemis 3 được lên kế hoạch cho năm 2027 với tàu Starship của SpaceX.
Tuy nhiên, ông Duffy cho biết SpaceX đang không đạt tiến độ, có thể khiến Mỹ bị đối thủ vượt mặt, trong khi Tổng thống Donald Trump muốn sứ mệnh này diễn ra trước khi nhiệm kỳ Nhà Trắng của ông kết thúc vào tháng 1 năm 2029.
“Họ đang chậm tiến độ, và Tổng thống muốn đảm bảo rằng chúng ta sẽ vượt Trung Quốc,” Duffy nói với Fox.
Cũng theo ông, sứ mệnh Artemis 2 — chuyến bay 10 ngày vòng quanh Mặt Trăng và quay lại, với các hệ thống do Boeing, Northrop Grumman và Lockheed Martin chế tạo — vẫn đang đúng tiến độ cho tháng 4 tới, và thậm chí có thể được đẩy lên tháng 2.
Bezos và Giám đốc điều hành Blue Origin Dave Limp được cho là đã gặp Tổng thống Trump vào mùa hè khi ông Trump đang xung đột với Musk — người ủng hộ ông trong cuộc bầu cử năm 2024 và sau đó dẫn đầu nỗ lực cắt giảm quy mô chính phủ liên bang, được gọi là DOGE.
Đại diện của SpaceX và Blue Origin hiện chưa đưa ra bình luận.
Giàn giáo bao quanh các tầng đẩy rắn của tên lửa Artemis bên trong Tòa nhà Lắp ráp Phương tiện khu vực High Bay 3, trong sự kiện dành cho truyền thông tại Trung tâm Vũ trụ Kennedy, Cape Canaveral, bang Florida, Mỹ. Ảnh: Reuters
