Nền kinh tế toàn cầu đang duy trì tốt hơn so với kỳ vọng, bất chấp những cú sốc lớn như thuế quan mà Tổng thống Donald Trump áp đặt. Tuy nhiên, người đứng đầu Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cảnh báo rằng trạng thái ổn định này có thể không kéo dài.
“Hãy thắt dây an toàn,” Tổng giám đốc Kristalina Georgieva nói trong bài phát biểu tại một viện nghiên cứu hôm thứ Tư. “Sự bất định là trạng thái bình thường mới — và nó sẽ còn ở lại với chúng ta.”
Bà Georgieva phát biểu tại Viện Milken trong bối cảnh giá vàng lần đầu tiên chạm ngưỡng 4.000 USD/ounce, khi các nhà đầu tư tìm đến nơi trú ẩn an toàn giữa tình trạng đồng USD suy yếu và bất ổn địa chính trị. Sự kiện này diễn ra ngay trước thềm các cuộc họp thường niên của IMF và Ngân hàng Thế giới (WB) dự kiến tổ chức tại Washington vào tuần tới, nơi các biện pháp thuế quan của ông Trump được dự đoán sẽ là tâm điểm thảo luận của các bộ trưởng tài chính và thống đốc ngân hàng trung ương toàn cầu.
Theo dự báo, kinh tế thế giới sẽ tăng trưởng 3% trong năm nay, và bà Georgieva cho biết có nhiều yếu tố giúp duy trì mức này: các quốc gia đã áp dụng chính sách kinh tế quyết đoán, khu vực tư nhân đã thích ứng, và tác động của thuế quan nhìn chung nhẹ hơn so với lo ngại ban đầu.
“Tuy nhiên, trước khi ai đó thở phào nhẹ nhõm, xin hãy lưu ý điều này: Khả năng chống chịu của nền kinh tế toàn cầu vẫn chưa được thử thách hoàn toàn. Và có những dấu hiệu đáng lo cho thấy thời điểm thử thách có thể đang đến gần. Hãy nhìn vào lượng cầu vàng toàn cầu đang tăng vọt, điều đó nói lên tất cả,” bà nhấn mạnh trong bài phát biểu.
Về thuế quan của ông Trump, bà Georgieva nhận định “tác động đầy đủ vẫn chưa bộc lộ hết. Tại Mỹ, việc biên lợi nhuận bị thu hẹp có thể dẫn đến sự chuyển giá nhiều hơn sang người tiêu dùng, khiến lạm phát tăng, tác động đến chính sách tiền tệ và tăng trưởng.”
Chính quyền Mỹ đã áp thuế nhập khẩu lên gần như tất cả các đối tác thương mại của Mỹ vào tháng Tư, bao gồm Canada, Mexico, Brazil, Trung Quốc và thậm chí cả quốc gia nhỏ Lesotho ở châu Phi.
“Chúng tôi là quốc gia bị đánh thuế bất công nhiều nhất,” ông Trump nói hôm thứ Ba tại Phòng Bầu dục, trong cuộc gặp với Thủ tướng Canada Mark Carney.
Dù Mỹ đã công bố một số khuôn khổ thương mại mới với các nước như Vương quốc Anh và Việt Nam, nhưng các mức thuế này đã tạo ra sự bất định trên toàn cầu.
“Ở các nơi khác, làn sóng hàng hóa từng hướng đến thị trường Mỹ có thể kích hoạt làn sóng tăng thuế lần hai (khi thâm nhập vào các thị trường khác),” bà Georgieva cảnh báo.
Tòa án Tối cao Mỹ dự kiến tháng tới sẽ xem xét liệu Tổng thống Trump có thẩm quyền áp đặt một số loại thuế quan dựa trên Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế hay không.
Bà Georgieva kêu gọi tăng cường thương mại nội khối ở châu Á, thúc đẩy môi trường kinh doanh thân thiện hơn ở châu Phi, và nâng cao năng lực cạnh tranh tại châu Âu.
Đối với Hoa Kỳ, bà khuyến nghị chính phủ cần giải quyết vấn đề nợ liên bang và khuyến khích hộ gia đình tăng tiết kiệm.
IMF là một tổ chức cho vay gồm 191 quốc gia thành viên, có nhiệm vụ thúc đẩy tăng trưởng toàn cầu, ổn định tài chính và giảm nghèo đói.
Tổng giám đốc IMF Kristalina Georgieva phát biểu trong cuộc họp báo tại Washington tháng 10/2024 trong khuôn khổ các cuộc họp thường niên WB/IMF. Ảnh: AP
