Cuộc cách mạng trí tuệ nhân tạo (AI) đã khơi dậy tham vọng của các đối thủ Nvidia, những công ty đang tìm cách thu hẹp khoảng cách với “gã khổng lồ” chip vốn giữ vai trò trung tâm trong cuộc cách mạng AI cho đến nay.
Chỉ ba năm trước, Nvidia hầu như vẫn xa lạ với công chúng. Thế nhưng hiện nay, công ty này đang sở hữu doanh thu cao nhất thế giới, nhờ doanh số bán bộ xử lý đồ họa (GPU), thành phần then chốt để xây dựng các công nghệ đứng sau ChatGPT và các đối thủ khác.
Vì sao Nvidia chiếm ưu thế?
Dù không phải là hãng đầu tiên phát triển GPU, nhưng Nvidia – có trụ sở tại bang California – đã sớm chọn mảng này làm chuyên môn cốt lõi từ cuối thập niên 1990, giai đoạn khởi đầu của điện toán đám mây, nhờ đó tích lũy được kinh nghiệm vượt trội trong lĩnh vực này.
Hơn nữa, Nvidia được ví như “con rồng ba đầu”, theo lời Dylan Patel, Giám đốc hãng tư vấn SemiAnalysis, trong một podcast gần đây mang tên No Priors. Công ty không chỉ thiết kế chip, mà còn cung cấp toàn bộ hạ tầng giúp chúng vận hành đồng bộ, bao gồm cả mạng lưới kết nối và phần mềm – hai “đầu rồng” còn lại.
Theo chuyên gia Jon Peddie của Jon Peddie Research, Nvidia có khả năng “đáp ứng mọi cấp độ nhu cầu trong trung tâm dữ liệu với những sản phẩm hàng đầu thế giới.”
Các đối thủ đang ở đâu?
Dù cách Nvidia một khoảng khá xa – với thị phần khoảng 80% theo nhiều ước tính – công ty Mỹ AMD từ lâu vẫn được xem là đối thủ lớn nhất.
Tuy nhiên, phần lớn doanh thu của AMD đến từ CPU – bộ xử lý dành cho máy tính cá nhân và doanh nghiệp, kém mạnh hơn GPU – và AMD cũng “không thể chuyển hướng nguồn lực khỏi con gà đẻ trứng vàng đó,” theo Peddie.
Quyết tâm giảm phụ thuộc vào Nvidia, các hãng điện toán đám mây lớn đã phát triển chip của riêng mình.
Google bắt đầu sử dụng Tensor Processing Unit (TPU) từ một thập kỷ trước, trong khi Trainium của Amazon Web Services (AWS) ra đời năm 2020.
Hiện nay, Google và Amazon chiếm hơn 10% thị phần, thậm chí đã vượt AMD về “hiệu suất, giá thành, tính tiện dụng, độ tin cậy và khả năng sản xuất đủ chip để đáp ứng nhu cầu khách hàng lớn,” theo Jordan Nanos của SemiAnalysis.
Google thậm chí còn cung cấp chip của mình cho khách hàng bên ngoài, theo nhiều nguồn tin, dù công ty không phản hồi khi AFP liên hệ. Trong khi đó, Amazon không bán Trainium cho bên thứ ba.
Vị thế của Trung Quốc
Là quốc gia duy nhất có thể cạnh tranh với Mỹ trong lĩnh vực này, Trung Quốc đang nỗ lực bắt kịp, dù không được tiếp cận các chip tiên tiến nhất của Mỹ do bị hạn chế xuất khẩu.
Theo Nanos, Huawei hiện là một trong những đối thủ đáng gờm nhất của Nvidia, ngang hàng với Google và Amazon, thậm chí vượt AMD.
Giống như hai tập đoàn Google và Amazon của Mỹ, Baidu và Alibaba cũng đã phát triển bộ xử lý AI của riêng mình, dù hiện mới chỉ là giải pháp thay thế cho GPU của Nvidia.
“Họ sẽ chưa thể bắt kịp về mặt kỹ thuật trong thời gian ngắn nếu chỉ dựa vào năng lực sản xuất trong nước,” Peddie nhận xét. Tuy nhiên, ông cho rằng “với lực lượng lao động lớn, trình độ cao và đầu tư được trợ cấp mạnh, Trung Quốc sẽ sớm chế tạo được hệ thống sản xuất chip hiện đại hàng đầu.”
Nvidia có đang bị đe dọa?
Các chuyên gia đều cho rằng gã khổng lồ Nvidia sẽ khó bị lung lay trong tương lai gần.
“Nvidia vẫn là nền tảng của phần lớn ứng dụng AI hiện nay,” nhà phân tích John Belton thuộc quỹ Gabelli Funds cho biết. “Và dù đang dẫn đầu, họ vẫn giữ nhịp phát triển nhanh, tung ra sản phẩm mới hàng năm – tốc độ mà đối thủ khó theo kịp.”
Đầu tháng 9, Nvidia công bố thế hệ chip mới mang tên Rubin, dự kiến thương mại hóa vào cuối năm 2026, với hiệu suất AI cao gấp 7,5 lần sản phẩm chủ lực hiện tại – Blackwell.
Một con chip của Nvidia trong ảnh minh họa. Nvidia đang dẫn đầu xa so với các đối thủ trong lĩnh vực sản xuất chip cho công nghệ AI. Ảnh: AFP
