Tòa án tối cao Mỹ sẽ nghe tranh luận trực tiếp vào ngày 5/11 về tính hợp pháp của các mức thuế quan toàn cầu sâu rộng do Donald Trump áp đặt, một phiên điều trần quan trọng liên quan đến chương trình kinh tế quyết liệt của tổng thống.
Tòa án cho biết sẽ thụ lý vụ việc sau khi một tòa phúc thẩm cấp dưới phán quyết rằng tổng thống Mỹ đã vượt quá thẩm quyền khi viện dẫn một đạo luật liên bang dành cho tình huống khẩn cấp để áp đặt phần lớn mức thuế quan rộng khắp của mình lên thế giới.
Trump đã tìm cách đảo ngược chính sách thương mại kéo dài hàng thập kỷ của Mỹ bằng cách áp mức thuế cao đối với nhiều hàng nhập khẩu. Ông tuyên bố phán quyết hồi tháng 8 – kết quả từ một đơn kiện của nhóm doanh nghiệp nhỏ – “sẽ hủy diệt nước Mỹ” nếu được giữ nguyên.
Phiên điều trần tháng 11 được coi là phép thử quan trọng đối với việc tổng thống sử dụng quyền hành pháp để thúc đẩy chương trình kinh tế và thương mại.
Vụ việc đã được tòa án tối cao đưa vào diện xét xử nhanh, khi cơ quan này bắt đầu nhiệm kỳ chín tháng vào tháng tới. Tòa cũng đã đồng ý thụ lý một vụ kiện khác về thuế quan của Trump do công ty đồ chơi gia đình Learning Resources khởi kiện.
Trump đã viện dẫn một đạo luật năm 1977 có tên Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) để áp đặt thuế quan – vốn thường phải được Quốc hội thông qua. Đạo luật này không hề đề cập đến từ “thuế quan”.
“Tòa án liên bang phúc thẩm tại Washington DC cho biết trong phán quyết với tỷ lệ 7-4 hồi tháng trước rằng đạo luật trên ‘trao cho tổng thống quyền hạn đáng kể để thực hiện nhiều hành động nhằm ứng phó với một tình trạng khẩn cấp quốc gia, nhưng không hành động nào trong số đó bao gồm rõ ràng quyền áp đặt thuế quan, thuế nhập khẩu hoặc các loại thuế khác’.”
Các mức thuế quan vẫn được duy trì trong thời gian chờ tòa án tối cao xét xử. Nếu Trump thua kiện, mức thuế suất trung bình thực tế của Mỹ hiện nay – 16,3% – sẽ giảm ít nhất một nửa, và có thể buộc Mỹ phải hoàn trả hàng chục tỷ USD đã thu từ thuế quan, theo phân tích của Chris Kennedy thuộc Bloomberg Economics.
Các container hàng hóa tại bãi đường sắt Trung tâm vận tải LATC-Union Pacific ở Los Angeles ngày 2/9/2025.
