Các nghiên cứu về “Blue Zones,” những vùng mà người dân thường sống thọ hơn, cho thấy rằng một cuộc sống có mục đích mạnh mẽ có liên quan đến tuổi thọ lâu dài. Nghiên cứu mới từ Đại học California Davis chỉ ra rằng mục đích sống còn mang lại một lợi ích khác khi con người lớn tuổi: giảm nguy cơ sa sút trí tuệ.
Nghiên cứu, được công bố trên The American Journal of Geriatric Psychiatry, theo dõi hơn 13.000 người trưởng thành từ 45 tuổi trở lên trong tối đa 15 năm.
Những người tham gia nghiên cứu theo đuổi ý nghĩa sống cao hơn có nguy cơ suy giảm nhận thức thấp hơn khoảng 28% — bao gồm suy giảm nhận thức nhẹ và sa sút trí tuệ. Tác dụng bảo vệ của việc có mục đích sống được thấy ở nhiều nhóm chủng tộc và dân tộc khác nhau.
Ý nghĩa cuộc sống giúp não bộ duy trì khả năng chống chịu
“Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cho thấy việc có ý nghĩa sống giúp não bộ duy trì khả năng chống chịu theo tuổi tác,” Aliza Wingo, tác giả chính và giáo sư tại Khoa Tâm thần học và Khoa học Hành vi, Đại học California Davis, cho biết. “Ngay cả với những người có nguy cơ di truyền mắc Alzheimer, ý nghĩa sống giúp cho việc khởi phát bệnh muộn hơn và khả năng phát triển sa sút trí tuệ thấp hơn.”
Người tham gia không được hỏi cụ thể về các hoạt động mang lại ý nghĩa cho cuộc sống. Tuy nhiên, các nghiên cứu trước đây về lão hóa cho thấy nhiều hoạt động có thể giúp người cao tuổi cảm nhận ý nghĩa sống. Các hoạt động đó bao gồm:
- Các mối quan hệ: Chăm sóc gia đình, dành thời gian với cháu, hoặc hỗ trợ vợ/chồng, bạn bè.
- Công việc hoặc tình nguyện: Tiếp tục công việc chuyên môn, hướng dẫn, hoặc đóng góp cho cộng đồng.
- Tâm linh hoặc niềm tin: Niềm tin tôn giáo, thực hành tâm linh hoặc tham gia cộng đồng dựa trên đức tin.
- Mục tiêu cá nhân: Theo đuổi sở thích, học kỹ năng mới, hoặc đặt ra và đạt được cột mốc cá nhân.
- Giúp đỡ người khác: Hành động tử tế, từ thiện, chăm sóc, hoặc công tác vận động.
Ý nghĩa sống làm chậm quá trình suy giảm nhận thức
Các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy những người có ý nghĩa sống cao thường trải qua suy giảm nhận thức muộn hơn so với những người có ý nghĩa sống thấp.
“Trong khi các loại thuốc như lecanemab và donanemab có thể trì hoãn nhẹ các triệu chứng suy giảm nhận thức trong bệnh Alzheimer, chúng đi kèm với rủi ro và chi phí,” Nicholas C. Howard, tác giả đầu tiên và nhà nghiên cứu y tế công cộng tại đại học này, nói. “Ý nghĩa sống là miễn phí, an toàn và dễ tiếp cận. Nó là thứ con người có thể xây dựng thông qua các mối quan hệ, mục tiêu và các hoạt động có ý nghĩa.”
Phương pháp và hạn chế của nghiên cứu
Nghiên cứu là một phần của một khảo sát toàn quốc có tên Health and Retirement Study, được tài trợ bởi Viện Lão hóa Quốc gia. Tất cả những người tham gia đều có sức khỏe nhận thức bình thường khi bắt đầu nghiên cứu.
Sức khỏe nhận thức của họ được theo dõi bằng bài kiểm tra qua điện thoại mỗi hai năm.
Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng nghiên cứu có nhiều điểm mạnh, bao gồm quy mô dân số tham gia. Tuy nhiên, một hạn chế chính là mặc dù có mối liên hệ, nghiên cứu không chứng minh rằng mức độ ý nghĩa sống cao hơn trực tiếp tạo ra tỷ lệ sa sút trí tuệ thấp hơn.
Tuy nhiên, kết quả ủng hộ ý tưởng rằng sự lành mạnh về mặt tâm lý đóng vai trò quan trọng trong lão hóa khỏe mạnh, Thomas Wingo, đồng tác giả nghiên cứu và là giáo sư, bác sĩ thần kinh tại Đại học California Davis, cho biết.
“Điều thú vị về nghiên cứu này là con người có thể ‘suy nghĩ’ để đạt được sức khỏe tốt hơn. Ý nghĩa sống là thứ chúng ta có thể nuôi dưỡng,” ông nói. “Không bao giờ là quá sớm — hay quá muộn — để bắt đầu suy nghĩ về điều gì mang lại ý nghĩa cho cuộc sống của bạn.”
Các tình nguyện viên hoạt động tại Vườn Thực vật Đại học California Davis. Nghiên cứu mới cho thấy những người theo đuổi ý nghĩa sống cao hơn có nguy cơ suy giảm nhận thức thấp hơn khoảng 28%. Ảnh: Đại học California Davis Health
