Lạm phát tại Mỹ tăng trong tháng trước do giá xăng, thực phẩm và vé máy bay đồng loạt nhảy vọt, trong khi thị trường lao động suy yếu, đặt Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) vào tình thế khó khi chuẩn bị cắt lãi suất tại cuộc họp tuần tới. Thông thường Fed tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát, và giảm lãi suất để thúc đẩy thị trường lao động.
Bộ Lao động cho biết giá tiêu dùng tăng 2,9% trong tháng 8 so với cùng kỳ năm ngoái, cao hơn mức 2,7% của tháng trước và là mức tăng mạnh nhất kể từ tháng 1. Nếu loại bỏ các nhóm năng lượng và thực phẩm biến động, lạm phát lõi tăng 3,1%, tương đương mức tăng trong tháng 7. Cả hai con số đều cao hơn mục tiêu 2% của Fed.
Đây là dữ liệu lạm phát cuối cùng mà Fed nhận được trước cuộc họp hai ngày bắt đầu từ thứ Ba tuần tới, nơi các nhà hoạch định chính sách được dự đoán sẽ cắt lãi suất ngắn hạn từ 4,3% xuống khoảng 4,1%. Lạm phát vẫn dai dẳng trong khi thị trường lao động đang yếu đi, tạo ra các xu hướng trái ngược đòi hỏi Fed phải phản ứng quyết liệt để giải quyết.
Việc tuyển dụng đã chậm lại đáng kể trong những tháng gần đây và thấp hơn so với ước tính trước đó. Tỷ lệ thất nghiệp tăng nhẹ lên 4,3% trong tháng 8, vẫn ở mức thấp. Các yêu cầu trợ cấp thất nghiệp hàng tuần cũng tăng mạnh tuần trước, cho thấy việc sa thải có thể đang gia tăng.
Số người nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp tăng 27.000 lên 263.000, mức cao nhất gần bốn năm. Đơn xin trợ cấp thất nghiệp thường được xem là chỉ số gián tiếp về việc sa thải.
Các nhà kinh tế cho biết việc tăng số đơn xin trợ cấp thất nghiệp đã khiến thị trường tài chính chao đảo và làm tăng khả năng Fed sẽ giảm lãi suất dần trong năm nay.
“Lạm phát tiêu dùng cao hơn dự báo một chút, nhưng chưa đủ cao để ngăn Fed bắt đầu hạ lãi suất tuần tới,” Kathy Bostjancic, nhà kinh tế trưởng của Nationwide, nhận định. “Thị trường lao động đang chậm lại và củng cố quan điểm rằng Fed cần bắt đầu cắt lãi suất tuần tới, mở đầu cho một chuỗi giảm lãi suất.”
Thông thường, Fed sẽ hạ lãi suất khi tỷ lệ thất nghiệp tăng để thúc đẩy chi tiêu và tăng trưởng. Tuy nhiên, khi lạm phát tăng, Fed thường sẽ làm ngược lại, nâng lãi suất hoặc ít nhất là giữ nguyên. Tháng trước, Chủ tịch Jerome Powell cho biết các quan chức Fed ngày càng quan tâm đến việc làm. Tuy nhiên, lạm phát dai dẳng có thể khiến Fed không thể hạ lãi suất quá nhanh.
Dữ liệu lạm phát được công bố trong bối cảnh Trump từng tìm cách sa thải Thống đốc Fed Lisa Cook nhằm kiểm soát Fed nhiều hơn. Tuy nhiên, vào cuối ngày thứ Ba, một tòa án đã ra phán quyết rằng việc sa thải là bất hợp pháp, và Cook vẫn có thể giữ chức trong khi vụ tranh chấp được giải quyết tại tòa.
Người tiêu dùng vẫn chưa cảm nhận rõ mức tăng giá lớn như các nhà kinh tế dự đoán đầu năm, khi nhiều nhà bán lẻ đã đặt hàng trước thuế quan và hấp thụ phần lớn chi phí thay vì chuyển sang người tiêu dùng, vốn ngày càng nhạy cảm với tăng giá.
Tuy nhiên, Walmart và các chuỗi lớn khác cảnh báo chi phí sẽ tăng khi họ bổ sung hàng tồn kho, với tác động đầy đủ của các mức thuế quan đang có hiệu lực.
Nhân viên mua sắm trực tuyến gom hàng để hoàn tất đơn hàng tạp hóa tại Dallas. Ảnh: AP
