Hai cựu sinh viên Harvard là những người bỏ học giữa chừng đang phát triển một loại kính thông minh được trang bị AI, hoạt động liên tục để nghe, ghi âm và phiên âm toàn bộ cuộc trò chuyện, đồng thời hiển thị thông tin liên quan cho người đeo theo thời gian thực.
“Mục tiêu của chúng tôi là tạo ra chiếc kính giúp bạn trở nên siêu thông minh ngay khi đeo vào,” AnhPhu Nguyễn, đồng sáng lập Halo – startup đứng sau công nghệ này – chia sẻ.
Bạn đồng sáng lập của anh, Caine Ardayfio, mô tả ngắn gọn hơn: chiếc kính sẽ “cho bạn trí nhớ vô hạn”.
“AI sẽ lắng nghe mọi cuộc trò chuyện bạn có và dùng kiến thức đó để gợi ý bạn nên nói gì… kiểu như Cluely ngoài đời thật,” Ardayfio nói với TechCrunch, ám chỉ một startup tuyên bố có thể giúp người dùng “gian lận” trong mọi việc, từ phỏng vấn xin việc đến thi cử.
“Nếu ai đó nói một từ phức tạp hoặc hỏi bạn một câu như ‘37 mũ 3 bằng bao nhiêu?’ thì thông tin sẽ hiện ngay trên kính,” Ardayfio bổ sung.
Ardayfio và Nguyễn đã huy động được 1 triệu USD để phát triển sản phẩm, dẫn đầu bởi Pillar VC với sự tham gia của Soma Capital, Village Global và Morningside Venture. Kính sẽ có giá 249 USD và mở đặt trước từ thứ Tư, 20/8. Ardayfio gọi đây là “bước tiến thực sự đầu tiên hướng tới suy nghĩ cảm xúc tức thời (vibe thinking).”
Hai cựu sinh viên Ivy League này hiện sống trong một phiên bản “Hacker Hostel” (không gian khởi nghiệp nhỏ) tại khu vực Vịnh San Francisco, từng gây tranh cãi khi phát triển một ứng dụng nhận diện khuôn mặt cho kính thông minh Ray-Ban của Meta để chứng minh công nghệ có thể bị lạm dụng để tìm và công khai thông tin cá nhân (dox-documents) người khác. Ardayfio cho rằng Meta, vì lịch sử tai tiếng về bảo mật và quyền riêng tư, buộc phải hạn chế sản phẩm của mình – và đó chính là cơ hội để Halo tận dụng.
“Meta không có danh tiếng tốt về việc bảo vệ quyền riêng tư người dùng. Với họ, việc tung ra một sản phẩm luôn hiện diện bên bạn – vốn có ích cực kỳ lớn – là rủi ro uy tín quá lớn. Một startup hoàn toàn có thể làm trước họ ở quy mô lớn,” Nguyễn nhận định.
Tuy nhiên, ngay cả khi Meta gặp hạn chế, người dùng vẫn có lý do để dè dặt với công nghệ do hai chàng trai tuổi sinh viên đưa ra, đặc biệt khi sản phẩm được thiết kế để ghi âm bí mật.
Trong khi kính của Meta có đèn báo khi camera và micro hoạt động nhằm cảnh báo người xung quanh, thì kính Halo – mang tên Halo X – lại không có bất kỳ đèn báo nào.
“Chúng tôi muốn phần cứng trông như một chiếc kính bình thường,” Ardayfio nói, giải thích rằng kính sẽ ghi lại mọi lời nói, chuyển thành văn bản rồi xóa file âm thanh.
Điều này khiến nhiều nhà hoạt động quyền riêng tư lo ngại về việc bình thường hóa thiết bị ghi âm bí mật nơi công cộng.
Eva Galperin, Giám đốc an ninh mạng tại Electronic Frontier Foundation, cho biết: “Các thiết bị ghi âm nhỏ, kín đáo thì không mới. Nhưng việc bình thường hóa một thiết bị luôn ghi âm sẽ phá vỡ kỳ vọng về sự riêng tư trong mọi loại không gian.”
Một số bang ở Mỹ cấm ghi âm bí mật mà không có sự đồng ý của người tham gia. Ardayfio thừa nhận điều này, nhưng nói rằng trách nhiệm thuộc về người dùng. “Chúng tôi tin rằng khách hàng sẽ xin phép khi ở bang có luật yêu cầu đồng thuận của cả hai bên,” anh nói.
Ngoài ra, còn có lo ngại về việc lưu trữ dữ liệu ghi âm. Halo hiện dựa vào Soniox để chuyển giọng nói thành văn bản và Soniox tuyên bố không lưu lại bản ghi. Nguyễn cho biết sản phẩm cuối cùng sẽ được mã hóa đầu cuối và Halo đang hướng tới chứng nhận SOC 2 về bảo mật dữ liệu, nhưng chưa đưa ra thời hạn cụ thể.
Tuy vậy, hai cựu sinh viên này không còn xa lạ gì với những dự án gây tranh cãi vì xâm phạm quyền riêng tư.
Khi còn học tại Harvard vào năm ngoái, Ardayfio và Nguyễn đã phát triển I-XRAY, một dự án demo bổ sung khả năng nhận diện khuôn mặt cho kính thông minh Ray-Ban của Meta, cho thấy công nghệ này có thể dễ dàng gắn thêm vào một thiết bị vốn không được thiết kế để nhận diện con người.
Cả hai chưa bao giờ công bố mã nguồn của I-XRAY, nhưng họ đã thử nghiệm kính trên những người qua đường ngẫu nhiên mà không có sự đồng ý. Trong một video demo, Ardayfio cho thấy kính có thể phát hiện khuôn mặt và hiển thị thông tin cá nhân của người lạ chỉ trong vài giây. Video này còn ghi lại phản ứng của những người bị tiết lộ thông tin cá nhân (doxed).
Trong một cuộc phỏng vấn với 404 Media, họ thừa nhận những rủi ro: “Một gã nào đó có thể dễ dàng tìm ra địa chỉ nhà của một cô gái trên tàu và rồi bám theo cô ấy về tận nhà,” Nguyễn nói với trang tin công nghệ này.
Hiện tại, kính Halo X chỉ có màn hình và micro, chưa có camera, mặc dù cả hai đang cân nhắc khả năng thêm camera trong phiên bản tương lai. Người dùng vẫn cần có điện thoại thông minh bên cạnh để cung cấp năng lượng và hỗ trợ kính nhận “thông tin theo thời gian thực và câu trả lời cho các câu hỏi,” theo lời Nguyễn.
Chiếc kính – được sản xuất bởi một công ty khác mà startup không nêu tên – được kết nối với một ứng dụng đi kèm trên điện thoại của chủ sở hữu. Thực chất, kính sẽ xử lý nhờ vào ứng dụng này vì bản thân thiết bị không đủ mạnh để tính toán trực tiếp.
Bên trong, kính thông minh sử dụng Gemini của Google và Perplexity làm động cơ cho chatbot, theo lời hai nhà đồng sáng lập. Họ cho biết Gemini giỏi hơn về toán và lý luận, trong khi Perplexity được dùng để quét dữ liệu trên internet.
Thông tin về một đường phố ở Nhật được hiển thị ngay trên một chiếc kính thông minh. Ảnh: TechCrunch
