Chính quyền Trump xác nhận đang xem xét mua cổ phần tại Intel

Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick hôm thứ Ba xác nhận rằng chính phủ Mỹ đang cân nhắc một khoản đầu tư đặc biệt vào hãng sản xuất chip đang gặp khó khăn Intel. Tuy nhiên, họ lại đưa ra những lý do khác nhau về mục đích mà chính quyền Trump hướng đến với thương vụ này.

Nếu thương vụ này diễn ra, đây sẽ là một thỏa thuận bất thường, trong đó chính quyền Trump sử dụng tiền thuế của người dân để mua cổ phần trong một doanh nghiệp tư nhân của Mỹ.

Trong một cuộc phỏng vấn với CNBC sáng thứ Ba, ông Bessent cho rằng một thỏa thuận như vậy sẽ nhằm hỗ trợ một công ty công nghệ Mỹ thay vì tìm kiếm lợi nhuận từ Intel.

Khi được hỏi liệu việc mua cổ phần có nhằm buộc các công ty Mỹ phải mua chip từ Intel hay không, Bessent nói rằng bất kỳ khoản đầu tư nào vào Intel cũng sẽ nhằm “giúp ổn định công ty để sản xuất chip ngay tại Mỹ.”

“Bất đắc dĩ chúng tôi mới phải gây áp lực, nắm cổ phần rồi đi tìm khách hàng cho họ,” ông nói, đồng thời cho biết đây sẽ là “chuyển đổi từ khoản trợ cấp,” ám chỉ các báo cáo từ Bloomberg, The New York Times và The Wall Street Journal rằng chính quyền có thể chuyển một phần hỗ trợ từ Đạo luật CHIPS và Khoa học thành cổ phần. Theo các báo cáo, Nhà Trắng đang cân nhắc mua 10% cổ phần của Intel.

“Không có chuyện ép các công ty phải mua hàng từ Intel,” ông nói thêm, đồng thời nhấn mạnh sự phụ thuộc vào Đài Loan trong sản xuất chip — nơi sản xuất phần lớn chip của thế giới — là một “mối lo ngại về an ninh quốc gia.”

Ông Lutnick cũng lặp lại quan điểm này, nói với CNBC sau đó rằng việc chuyển hoạt động sản xuất chip về Mỹ thay vì dựa vào Đài Loan là ưu tiên hàng đầu, vừa vì kinh tế vừa vì an ninh. Tuy nhiên, ông cũng cho biết ông Trump tin rằng chính phủ phải thu được lợi nhuận từ khoản đầu tư, thay vì chỉ cấp không tiền cho các tập đoàn công nghệ lớn.

Ông chỉ trích rằng dưới thời Biden, thông qua đạo luật CHIPS lưỡng đảng, chính phủ “đang trao tiền cho Intel — hoàn toàn miễn phí.”

“Donald Trump thì biến điều đó thành chuyện kiểu như ‘Chúng tôi muốn cổ phần cho số tiền ấy,’” Lutnick nói. “Nước Mỹ phải được hưởng lợi từ thỏa thuận. Đó chính xác là quan điểm của Donald Trump: ‘Tại sao chúng ta lại trao cho một công ty trị giá 100 tỷ USD khoản tiền như vậy?’”

Intel từ chối bình luận về các thông tin này khi CNN liên hệ, nhưng cho biết công ty “cam kết mạnh mẽ trong việc hỗ trợ nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm củng cố vị thế dẫn đầu của Mỹ trong công nghệ và sản xuất.”

“Chúng tôi mong muốn tiếp tục hợp tác với chính quyền Trump để thúc đẩy các ưu tiên chung này, nhưng chúng tôi sẽ không bình luận về tin đồn hay suy đoán,” phát ngôn viên Intel cho biết trong một thông cáo.

Người phát ngôn Nhà Trắng, Kush Desai, cũng nói với CNN tuần trước: “Mọi thảo luận về các thỏa thuận giả định nên được coi là suy đoán, trừ khi có thông báo chính thức từ Chính quyền.”

Những thông tin này xuất hiện trong bối cảnh các hãng sản xuất chip Nvidia và AMD cho biết họ sẽ trả 15% doanh thu chip tại Trung Quốc cho chính phủ Mỹ để đổi lấy giấy phép xuất khẩu. Nếu chính phủ mua cổ phần Intel, đây cũng có thể trở thành mô hình cho các khoản đầu tư khác của chính quyền Trump, hai nguồn tin am hiểu các cuộc thảo luận trong Nhà Trắng nói với CNN tuần trước.

Tổng thống Donald Trump tuần trước đã gặp CEO Intel, ông Lip-Bu Tan, sau khi trước đó kêu gọi ông từ chức vì những cáo buộc liên quan đến Trung Quốc.

Intel đã tụt lại trong cuộc đua chip sau khi thua các đối thủ như Qualcomm và Nvidia trong lĩnh vực di động và trí tuệ nhân tạo. Tháng trước, công ty cho biết đã gần hoàn tất kế hoạch sa thải 15% nhân sự.

Ông Trump đã thúc đẩy phục hồi sản xuất tại Mỹ và củng cố vị thế dẫn đầu công nghệ của đất nước — hai mục tiêu chủ chốt trong nhiệm kỳ tổng thống của ông. Ông coi các khoản đầu tư lớn từ Apple, TSMC và Nvidia để mở rộng hoạt động tại Mỹ là thành công chính trị, mặc dù những công ty này đã lên kế hoạch mở rộng trước nhiệm kỳ thứ hai của ông.

Trụ sở Intel tại Santa Clara, California. Chính phủ Mỹ có thể mua cổ phần tại hãng sản xuất chip này. Ảnh: Bloomberg

Biển hiệu Intel tại trụ sở chính của tập đoàn công nghệ này ở California. Ảnh: AP