
Bộ Tư pháp Hoa Kỳ cho biết hôm thứ Ba rằng hai người Trung Quốc tại bang California đã bị bắt và bị buộc tội vận chuyển trái phép các chip AI trị giá hàng chục triệu USD sang Trung Quốc, bao gồm cả chip Nvidia H100.
Chuan Geng, 28 tuổi, cư trú tại Pasadena, và Shiwei Yang, 28 tuổi, cư trú tại El Monte, đã chuyển các chip Nvidia tiên tiến và các công nghệ khác sang Trung Quốc từ tháng 10 năm 2022 đến tháng 7 năm 2025 mà không có giấy phép cần thiết từ Bộ Thương mại Hoa Kỳ, theo hồ sơ tuyên thệ đi kèm đơn kiện.
Theo hồ sơ này, công ty ALX Solutions có trụ sở tại El Monte do Geng và Yang sáng lập vào năm 2022, ngay sau khi Mỹ áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu công nghệ rộng rãi và bắt đầu yêu cầu giấy phép đối với việc xuất khẩu các chip này. Trung Quốc phản đối động thái này của Mỹ vì cho rằng nó gây tổn hại đến thương mại bình thường.
Hơn 20 lô hàng từ ALX đã được gửi đến các công ty vận chuyển và giao nhận hàng hóa tại Singapore và Malaysia – những nơi thường được dùng làm điểm trung chuyển hàng hóa bất hợp pháp đến Trung Quốc, theo lời một đặc vụ liên bang thuộc Bộ Thương mại trong bản tuyên thệ.
Vào tháng 1 năm 2024, ALX đã nhận khoản thanh toán 1 triệu USD từ một công ty có trụ sở tại Trung Quốc, cùng với các khoản thanh toán khác từ các công ty tại Hồng Kông và Trung Quốc – chứ không phải từ các công ty giao nhận, đặc vụ cho biết thêm.
Chip Nvidia H100 là các bộ vi xử lý tiên tiến có thể được sử dụng để huấn luyện các mô hình ngôn ngữ lớn và nhiều ứng dụng khác.
Hồ sơ cho thấy từ ít nhất tháng 8 năm 2023 đến tháng 7 năm 2024, ALX Solutions đã mua hơn 200 chip Nvidia H100 từ hãng sản xuất máy chủ Super Micro Computer có trụ sở tại San Jose, California, và khai báo rằng khách hàng là các công ty ở Singapore và Nhật Bản, theo đặc vụ.
Trong một hóa đơn năm 2023 trị giá 28,5 triệu USD, ALX khai rằng khách hàng ở Singapore. Tuy nhiên, một nhân viên kiểm soát xuất khẩu của Mỹ tại Singapore không thể xác minh rằng các chip này đã đến nơi, và công ty nhận hàng không tồn tại ở địa chỉ đã khai, theo tài liệu.
“Vụ việc này cho thấy hành vi buôn lậu là không thể chấp nhận được,” người phát ngôn của Nvidia nói trong một tuyên bố. “Chúng tôi chủ yếu bán sản phẩm cho các đối tác uy tín… những người giúp đảm bảo tất cả giao dịch đều tuân thủ quy định kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ.”
Tuyên bố cũng nhấn mạnh rằng các sản phẩm bị chuyển hướng sang thị trường khác sẽ “không được hỗ trợ, bảo hành hay cập nhật.”
Super Micro cho biết trong một tuyên bố rằng họ “cam kết tuân thủ chặt chẽ tất cả quy định kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ.” Công ty từ chối bình luận về các vụ kiện tụng đang diễn ra nhưng khẳng định luôn hợp tác với cơ quan chức năng trong các vụ việc như vậy.
Geng và Yang đã ra hầu tòa liên bang tại Los Angeles vào thứ Hai, theo Bộ Tư pháp. Geng – một thường trú nhân – đã được tại ngoại với khoản tiền bảo lãnh 250.000 USD. Yang – người đã quá hạn thị thực – sẽ có phiên điều trần trước khi bị giam giữ vào ngày 12/8.
Logo Nvidia trong hình minh họa. Ảnh: Reuters