
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã chuẩn bị kế hoạch yêu cầu tiền đặt cọc lên tới 15.000 USD đối với một số du khách và doanh nhân, theo một dự thảo quy định tạm thời.
Khoản đặt cọc này sẽ áp dụng cho công dân của những quốc gia có tỷ lệ lưu trú quá hạn visa cao, trong khuôn khổ một chương trình thử nghiệm kéo dài 12 tháng.
Chính sách này làm sống lại một sáng kiến từng được chính quyền Trump đưa ra vào tháng 11 năm 2020, ngay sau khi Donald Trump thất cử trước Joe Biden. Theo đó, du khách và doanh nhân đến từ khoảng 24 quốc gia – chủ yếu ở châu Phi, nơi có tỷ lệ lưu trú quá hạn trên 10%, sẽ phải đặt cọc 15.000 USD.
Trong thông báo liên bang, chính phủ Mỹ cho biết: “Chương trình thử nghiệm sẽ giúp Bộ Ngoại giao đánh giá tính khả thi về mặt vận hành của việc tiếp nhận, xử lý và hoàn trả tiền đặt cọc visa, phối hợp cùng Bộ Tài chính và Bộ An ninh Nội địa. Kết quả sẽ được dùng để định hướng các quyết định trong tương lai nhằm đảm bảo người được cấp visa tuân thủ điều kiện lưu trú và rời khỏi Mỹ đúng hạn.”
Danh sách các quốc gia bị ảnh hưởng sẽ được công bố trên trang web Travel.State.Gov ít nhất 15 ngày trước khi chương trình bắt đầu, và có thể thay đổi với thời hạn thông báo tương tự.
Theo quy định của Bộ An ninh Nội địa và Cơ quan Di trú và Hải quan Mỹ (ICE), người nộp đơn sẽ được hoàn lại tiền đặt cọc nếu họ rời Mỹ đúng hạn, được nhập quốc tịch Mỹ, hoặc qua đời.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ nói với Reuters rằng các quốc gia sẽ được lựa chọn dựa trên “tỷ lệ ở lại quá hạn cao, thiếu sót trong việc sàng lọc và thẩm tra, lo ngại về việc cấp quyền công dân thông qua chương trình đầu tư mà không yêu cầu cư trú, và các cân nhắc về chính sách đối ngoại”. Bộ này không đưa ra ước tính về số lượng người nộp đơn có thể bị ảnh hưởng.
Chính quyền Trump đã mạnh tay siết chặt chính sách nhập cư vào Mỹ, bao gồm việc chấm dứt quy chế bảo vệ tạm thời đối với nhiều người đang sinh sống tại Mỹ, và cấm hoàn toàn thị thực nhập cư đối với 12 quốc gia.
Chính sách đặt cọc visa có thể tiếp nối lệnh cấm đi lại mà Trump từng áp dụng, chủ yếu nhắm đến các nước ở Trung Đông và châu Phi – trong đó có Chad, Eritrea, Haiti, Myanmar và Yemen, những quốc gia có tỷ lệ lưu trú quá hạn cao. Các nước khác như Burundi, Djibouti và Togo cũng nằm trong danh sách này, theo dữ liệu liên bang năm 2023.
Hiệp hội Du lịch Mỹ (U.S. Travel Association) cho biết chính sách đặt cọc visa có phạm vi hạn chế, ước tính chỉ ảnh hưởng đến khoảng 2.000 người nộp đơn đến từ các quốc gia có lượng khách đến Mỹ thấp.
Bên cạnh đó, vào tháng trước, Bộ Ngoại giao Mỹ cũng ban hành hướng dẫn mới yêu cầu các nhà ngoại giao xem xét hoạt động trực tuyến của sinh viên nước ngoài trước khi cấp visa du học hoặc chương trình trao đổi khách mời. Những sinh viên từ chối chia sẻ tài khoản mạng xã hội sẽ bị nghi ngờ cố tình che giấu thông tin.
Chính sách này được công bố trong bối cảnh lượng khách du lịch quốc tế đến Mỹ đang sụt giảm mạnh, với mức giảm 11,6% vào tháng 3. Ngành du lịch Mỹ dự kiến thiệt hại hàng tỷ USD trong năm nay do các chính sách nhập cảnh mới.
Lượng khách đến từ Canada và Mexico đã giảm 20% so với cùng kỳ năm trước, theo Hiệp hội Du lịch Mỹ. Nhóm này cũng cảnh báo về tác động của phí “bảo đảm visa” trị giá 250 USD – được đề xuất trong dự luật thuế mới của ông Trump – một trong những mức phí cao nhất thế giới nếu được áp dụng.
Cũng có nhiều báo cáo về việc du khách có visa hợp lệ vẫn bị bắt giữ bởi ICE, làm dấy lên lo ngại rằng việc đến Mỹ ngày càng tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn.
Du khách ngắm thác Horseshoe tại New York, Hoa Kỳ. Ảnh: Reuters